Ewinakumab — nowy lek w terapii ciężkich zaburzeń lipidowych. Aktualny przegląd literatury i badań klinicznych

Streszczenie

Białka podobne do angiopoetyny (ANGPTL) tworzą rodzinę kilku białek, z których ANGPTL3, 4 i 8 są istotne z punktu widzenia lipidologii i kardiologii. Białka te, odkryte stosunkowo niedawno, regulują dostępność triglicerydów w zależności od aktualnego stanu energetycznego organizmu. Mutacje genów ANGPTL3, 4 i 8 objawiają się istotnym zmniejszeniem stężenia lipidów w osoczu, co przekłada się na redukcję ryzyka choroby niedokrwiennej serca i cukrzycy typu 2. Wykazano, że stężenia ANGPTL3, 4 i 8, a także ANGPTL5 we krwi mogą ulegać zmianom w różnych stanach chorobowych, takich jak otyłość czy cukrzyca typu 2, i stanowić tym samym biomarkery ryzyka sercowo-naczyniowego. Ewinakumab, będący w pełni humanizowanym przeciwciałem przeciwko ANGPTL3, jako preparat Evkeeza®, został zarejestrowany przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (U.S. Food and Drug Administration, FDA) oraz Europejską Agencję Leków (European Medicines Agency, EMA) do terapii homozygotycznej postaci hipercholesterolemii rodzinnej. W badaniach klinicznych ewinakumab charakteryzował się dużą skutecznością hipolipemizującą u chorych z homozygotyczną i heterozygotyczną postacią hipercholesterolemii rodzinnej, a także z hipercholesterolemią oporną i hipertriglicerydemią. Innym lekiem wpływającym na ANGPTL3 jest wupanorsen będący antysensownym oligonukleotydem (ANGPTL3 ASO), który zmniejsza syntezę tego białka w wątrobie. Lek ten w kilku badaniach klinicznych charakteryzował się także właściwościami hipolipemizującymi, przy czym jego wpływ na cholesterol LDL był mniejszy niż ewinakumabu. W niniejszym artykule podsumowano aktualną wiedzę dotyczącą roli białek ANGPTL3, 4 i 8 w gospodarce lipidowej oraz znaczenia leków będących modulatorami ANGPTL3.