Zakrzepica zatok żylnych — diagnostyka, leczenie farmakologiczne i alternatywne leczenie endowaskularne z zastosowaniem systemów do trombektomii
Streszczenie
Cel: Celem artykułu jest omówienie patofizjologii, obrazu klinicznego,
neuroobrazowania zakrzepicy żył mózgowych oraz
nowoczesnych metod leczenia, z uwzględnieniem leczenia
endowaskularnego.
Metody: Na podstawie dostępnego piśmiennictwa przeanalizowano
wyniki leczenia farmakologicznego oraz alternatywnego
postępowania endowaskularnego, obecnie wciąż zarezerwowanego
dla chorych bez odpowiedzi lub z nieadekwatną odpowiedzią
na leczenie farmakologiczne przeciwkrzepliwe.
Wyniki: Objawy kliniczne zakrzepicy zatok żylnych są często
niespecyficzne i wymagają dokładnej diagnostyki neurologicznej
i obrazowej. Jest to o tyle istotne, że zakrzepica zatok żylnych
występuje rzadko, dotyczy głównie młodych osób (średnia
wieku 35 lat), ale jest obarczona dużym odsetkiem poważnych
powikłań (stanowi do 1% udarów, głównie o etiologii krwotocznej),
a w około 13% może prowadzić do zgonu pacjentów.
Przedstawiono metody obrazowania, leczenie farmakologicznego
oraz alternatywne leczenie z zastosowaniem leczenia
trombolitycznego, a także technik endowaskularnych. Dodatkowo
zaprezentowano pierwszy w Polsce przypadek leczenia
pacjentki z zakrzepicą zatok żylnych, u której po zastosowaniu
systemów trombektomii, jako leczenia ratunkowego, uzyskano
dobry efekt kliniczny.
Wnioski: Zakrzepica zatok żylnych jest schorzeniem stosunkowo
rzadkim i często źle rozpoznanym. Znajomość obrazu klinicznego,
sposobów leczenia, w tym postępowania endowaskularnego,
może poprawić rokowanie i zmniejszyć odsetek powikłań.
Słowa kluczowe: zakrzepica zatok żylnychprzezskórna aspiracyjna trombektomiasystem AngioJet
Referencje
- Aguiar de Sousa D, Canhão P, Crassard I, et al. ISCVT-2-PREGNANCY Investigators, ISCVT Investigators, ISCVT Investigators, ISCVT Investigators, International Study on Cerebral Vein and Dural Sinus Thrombosis investigators, Second International Study on Cerebral Vein and Dural Sinus Thrombosis (ISCVT 2) Investigators, ISCVT Investigators, ISCVT Investigators, ISCVT and VENOPORT investigators, ISCVT Investigators, ISCVT Investigators, ISCVT Investigators, ISCVT Investigators. Prognosis of cerebral vein and dural sinus thrombosis: results of the International Study on Cerebral Vein and Dural Sinus Thrombosis (ISCVT). Stroke. 2004; 35(3): 664–670.
- Saposnik G, Barinagarrementeria F, Brown RD, et al. American Heart Association Stroke Council and the Council on Epidemiology and Prevention. Diagnosis and management of cerebral venous thrombosis: a statement for healthcare professionals from the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke. 2011; 42(4): 1158–1192.
- Siddiqui FM, Dandapat S, Banerjee C, et al. Mechanical thrombectomy in cerebral venous thrombosis: systematic review of 185 cases. Stroke. 2015; 46(5): 1263–1268.
- de Bruijn SF, de Haan RJ, Stam J. Clinical features and prognostic factors of cerebral venous sinus thrombosis in a prospective series of 59 patients. For The Cerebral Venous Sinus Thrombosis Study Group. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2001; 70(1): 105–108.
- Martinelli I. Cerebral vein thrombosis. Thrombosis Research. 2013; 131: S51–S54.
- Cohen JE, Duck M, Gomori JM, et al. Isolated cortical vein thrombosis: a rare cause of venous stroke with good prognosis after timely diagnosis and treatment. Neurol Res. 2013; 35(2): 127–130.
- Szurowska E, Szarmach A, Dubaniewicz-Wybieralska M, et al. Zakrzepica zatok żylnych w badaniach obrazowych. Udar Mózgu. 2009; 11: 13–22.
- Wetzel SG, Kirsch E, Stock KW, et al. Cerebral veins: comparative study of CT venography with intraarterial digital subtraction angiography. AJNR Am J Neuroradiol. 1999; 20(2): 249–255.
- Rodallec MH, Krainik A, Feydy A, et al. Cerebral venous thrombosis and multidetector CT angiography: tips and tricks. Radiographics. 2006; 26 Suppl 1: S5–18; discussion S42.
- Einhäupl KM, Villringer A, Meister W, et al. Heparin treatment in sinus venous thrombosis. Lancet. 1991; 338(8767): 597–600.
- Coutinho J, de Bruijn SF, Deveber G, et al. Anticoagulation for cerebral venous sinus thrombosis. Cochrane Database Syst Rev. 2011(8): CD002005.
- Canhão P, Ferro JM, Lindgren AG, et al. ISCVT Investigators. Causes and predictors of death in cerebral venous thrombosis. Stroke. 2005; 36(8): 1720–1725.
- Gurley MB, King TS, Tsai FY. Sigmoid sinus thrombosis associated with internal jugular venous occlusion: direct thrombolytic treatment. J Endovasc Surg. 1996; 3(3): 306–314.
- Siddiqui FM, Pride GL, Lee JD. Use of the Penumbra system 054 plus low dose thrombolytic infusion for multifocal venous sinus thrombosis. A report of two cases. Interv Neuroradiol. 2012; 18(3): 314–319.
- Froehler MT, Froehler MT. Successful treatment of cerebral venous sinus thrombosis with the Solitaire FR thrombectomy device. J Neurointerv Surg. 2013; 5(6): e45.
- Newman CB, Pakbaz RS, Nguyen AD, et al. Endovascular treatment of extensive cerebral sinus thrombosis. J Neurosurg. 2009; 110(3): 442–445.
- Li G, Zeng X, Hussain M, et al. Safety and validity of mechanical thrombectomy and thrombolysis on severe cerebral venous sinus thrombosis. Neurosurgery. 2013; 72(5): 730–738 .
- Dmytriw AA, Song JS, Yu E, et al. Cerebral venous thrombosis: state of the art diagnosis and management. Neuroradiology. 2018 [Epub ahead of print].
