Tom 12, Nr 6 (2017)
INTERWENCJA CZY PREWENCJA?
Opublikowany online: 2018-02-05
Zasady profilaktyki chorób układu krążenia w 2018 roku
Kardiol Inwazyjna 2017;12(6):42-48.
Streszczenie
Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce. Najważniejszymi przyczynami takich chorób jak zawał serca, niewydolność serca i udar mózgu jest styl życia i i czynniki ryzyka rozwoju miażdżycy. Również u osób z objawami tych chorób zarówno styl życia, jak i kontrola czynników ryzyka ma istotny wpływ na rokowanie. W ciągu ostatnich dwudziestu miesięcy szereg polskich, europejskich oraz amerykańskich towarzystw naukowych opublikowało aktualizacje wytycznych dotyczących profilaktyki chorób układu krążenia. W nowych wytycznych dokonano kilku istotnych zmian. W artykule przedstawiono najważniejsze rekomendacje w zakresie profilaktyki chorób układu krążenia.
Słowa kluczowe: profilaktykachoroba niedokrwienna sercazawał sercazalecenia
Referencje
- Piepoli MF, Hoes AW, Agewall S, et al. 2016 European Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice: The Sixth Joint Task Force of the European Society of Cardiology and Other Societies on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Practice (constituted by representatives of 10 societies and by invited experts): Developed with the special contribution of the European Association for Cardiovascular Prevention & Rehabilitation (EACPR). Eur J Prev Cardiol. 2016; 23(11): NP1–NP96.
- Banach M, Jankowski P, Jóźwiak J, et al. PoLA/CFPiP/PCS Guidelines for the Management of Dyslipidaemias for Family Physicians 2016. Arch Med Sci. 2017; 13(1): 1–45.
- Czarnecka D, Jankowski P, Kopeć G, et al. Polish Forum for Prevention Guidelines on Hypertension: update 2017. Kardiol Pol. 2017; 75(3): 282–285.
- Jankowski P, Kawecka-Jaszcz K, Kopeć G, et al. Polish Forum for Prevention Guidelines on Smoking: update 2017. Kardiol Pol. 2017; 75(4): 409–411.
- Whelton PK, Carey RM, Aronow WS, et al. 2017 ACC/AHA/AAPA/ABC/ACPM/AGS/APhA/ASH/ASPC/NMA/PCNA Guideline for the Prevention, Detection, Evaluation, and Management of High Blood Pressure in Adults: A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines. J Am Coll Cardiol. 2017: w.
- Zdrojewski T, Jankowski P, Bandosz P, et al. Nowa wersja systemu oceny ryzyka sercowo-naczyniowego i tablic SCORE dla populacji Polski. Kardiologia Polska. 2015; 73(10): 958–961.
- Zatoński W, Jankowski P, Banasiak W, et al. Wspólne stanowisko dotyczące rozpoznawania i leczenia zespołu uzależnienia od tytoniu u pacjentów z chorobami układu sercowo−naczyniowego. Uzupełnienie „Konsensusu dotyczącego rozpoznawania i leczenia zespołu uzależnienia od tytoniu”. Kardiol Pol. 2011; 69: 96–100.
- Sofi F, Abbate R, Gensini GF, et al. Accruing evidence on benefits of adherence to the Mediterranean diet on health: an updated systematic review and meta-analysis. Am J Clin Nutr. 2010; 92(5): 1189–1196.
- Mancia G, Fagard R, Narkiewicz K, et al. 2013 ESH/ESC guidelines for the management of arterial hypertension: the Task Force for the Management of Arterial Hypertension of the European Society of Hypertension (ESH) and of the European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J. 2013; 34(28): 2159–2219.
- Ibanez B, James S, Agewall S, et al. 2017 ESC Guidelines for the management of acute myocardial infarction in patients presenting with ST-segment elevation: The Task Force for the management of acute myocardial infarction in patients presenting with ST-segment elevation of the European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J. 2018; 39(2): 119–177.
- Prejbisz A, Jankowski P. Wartości docelowe ciśnienia tętniczego u osób z chorobą wieńcową — spojrzenie po badaniu SPRINT. Kardiologia Inwazyjna. 2016; 11: 63–67.
- Jaworski K, Jankowski P, Kosior DA. PCSK9 inhibitors - from discovery of a single mutation to a groundbreaking therapy of lipid disorders in one decade. Arch Med Sci. 2017; 13(4): 914–929.
- Rydén L, Grant PJ, Anker SD, et al. Task Force on diabetes, pre-diabetes, and cardiovascular diseases of the European Society of Cardiology (ESC), European Association for the Study of Diabetes (EASD), Authors/Task Force Members, ESC Committee for Practice Guidelines (CPG), Document Reviewers. ESC Guidelines on diabetes, pre-diabetes, and cardiovascular diseases developed in collaboration with the EASD: the Task Force on diabetes, pre-diabetes, and cardiovascular diseases of the European Society of Cardiology (ESC) and developed in collaboration with the European Association for the Study of Diabetes (EASD). Eur Heart J. 2013; 34(39): 3035–3087.
- Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2017. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabet Prakt. 2017; 3: Supl. A.
- Kolh P, Windecker S, Alfonso F, et al. European Society of Cardiology Committee for Practice Guidelines, EACTS Clinical Guidelines Committee, Task Force on Myocardial Revascularization of the European Society of Cardiology and the European Association for Cardio-Thoracic Surgery, European Association of Percutaneous Cardiovascular Interventions, Authors/Task Force members. 2014 ESC/EACTS Guidelines on myocardial revascularization: The Task Force on Myocardial Revascularization of the European Society of Cardiology (ESC) and the European Association for Cardio-Thoracic Surgery (EACTS)Developed with the special contribution of the European Association of Percutaneous Cardiovascular Interventions (EAPCI). Eur Heart J. 2014; 35(37): 2541–2619.
- Roffi M, Patrono C, Collet JP, et al. 2015 ESC Guidelines for the management of acute coronary syndromes in patients presenting without persistent ST-segment elevation: Task Force for the Management of Acute Coronary Syndromes in Patients Presenting without Persistent ST-Segment Elevation of the European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J. 2016; 37(3): 267–315.
- Balsam P, Malesa K, Puchta D, et al. Nowoczesne formy edukacji pacjentów — czy będą skutecznym narzędziem w walce o przestrzeganie zaleceń przez chorych? Kardiologia Inwazyjna. 2017; 12: 56–59.
- Heran BS, Chen JMh, Ebrahim S, et al. Exercise-based cardiac rehabilitation for coronary heart disease. Cochrane Database Syst Rev. 2011(7): CD001800.
- Zaczek R, Balsam P, Peller M, et al. Wpływ rehabilitacji kardiologicznej po zawale serca na mikrowoltowy alternans załamka T oraz czynniki ryzyka wyniku nieujemnego. Kardiologia Inwazyjna. 2017; 12: 48–55.
- Jankowski P, Niewada M, Bochenek A, et al. Optymalny Model Kompleksowej Rehabilitacji i Wtórnej Prewencji. Kardiol Pol. 2013; 71(9): 995–1003.
- Jankowski P, Czarnecka D, Wolfshaut-Wolak R, et al. Secondary prevention of coronary artery disease in contemporary clinical practice. Cardiol J. 2015; 22(2): 219–226.
- Jankowski P, Gąsior M, Gierlotka M, et al. Opieka koordynowana po zawale serca. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego oraz Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. Kardiol Pol. 2016; 74(8): 800–811.