Dysbioza jelitowa a insulinooporność
Streszczenie
Ludzka mikrobiota jest przedmiotem najbardziej dynamicznych badań ostatnich dziesięcioleci. Wzrastająca liczba dowodów naukowych sugeruje, że jej skład może wpływać na stan zdrowia ludzkiego gospodarza, a w przypadku nieprawidłowości (dysbiozy) — na patogenezę wielu chorób, w tym otyłości, cukrzycy typu 2, nowotworów czy chorób neurodegeneracyjnych. Aktualne dane naukowe potwierdzają także jej związek z insulinoopornością. Do potencjalnych mechanizmów mogących łączyć dysbiozę jelitową z insulinoopornością zaliczamy zwiększoną przepuszczalność bariery jelitowej oraz przewlekłą reakcję zapalną, w których istotny udział mają: lipopolisacharyd, krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, wtórne kwasy żółciowe oraz rozgałęzione aminokwasy. Do metod modyfikacji mikrobioty jelitowej zaliczamy: zmianę sposobu żywienia, stosowanie probiotyków i prebiotyków, przyjmowanie antybiotyków oraz przeszczepianie mikrobioty jelitowej od zdrowego dawcy. Dowiedziono, że cześć z tych metod, poprzez modyfikacje składu mikrobioty, może korzystnie wpływać na insulinowrażliwość.
Słowa kluczowe: mikrobiotainsulinoopornośćprobiotykiprebiotyki
Referencje
- Locey KJ, Lennon JT. Scaling laws predict global microbial diversity. Proc Natl Acad Sci U S A. 2016; 113(21): 5970–5975.
- Gałecka M, Basińska AM, Bartnicka A. Znaczenie mikrobioty jelitowej w kształtowaniu zdrowia człowieka — implikacje w praktyce lekarza rodzinnego. Forum Medycyny Rodzinnej. 2018; 12(2): 50–59.
- Hou K, Wu ZX, Chen XY, et al. Microbiota in health and diseases. Signal Transduct Target Ther. 2022; 7(1): 135.
- Fahed M, Abou Jaoudeh MG, Merhi S, et al. Evaluation of risk factors for insulin resistance: a cross sectional study among employees at a private university in Lebanon. BMC Endocr Disord. 2020; 20(1): 85.
- Grzesiuk W, Szydlarska D, Jóźwik K. Insulinooporność w endokrynopatiach. Endokrynol Otył Zab Przem Mat. 2008; 5: 38–44.
- Lee SH, Park SY, Choi CS. Insulin Resistance: From Mechanisms to Therapeutic Strategies. Diabetes Metab J. 2022; 46(1): 15–37.
- Matulewicz N, Karczewska-Kupczewska M. Insulinooporność a przewlekła reakcja zapalna. Postepy Hig Med Dosw. 2016; 70: 1245–1257.
- Bäckhed F, Ding H, Wang T, et al. The gut microbiota as an environmental factor that regulates fat storage. Proc Natl Acad Sci U S A. 2004; 101(44): 15718–15723.
- Vrieze A, Van Nood E, Holleman F, et al. Transfer of intestinal microbiota from lean donors increases insulin sensitivity in individuals with metabolic syndrome. Gastroenterology. 2012; 143(4): 913–6.e7.
- Chen Z, Radjabzadeh D, Chen L, et al. Association of Insulin Resistance and Type 2 Diabetes With Gut Microbial Diversity: A Microbiome-Wide Analysis From Population Studies. JAMA Netw Open. 2021; 4(7): e2118811.
- Karlsson FH, Tremaroli V, Nookaew I, et al. Gut metagenome in European women with normal, impaired and diabetic glucose control. Nature. 2013; 498(7452): 99–103.
- He FF, Li YM. Role of gut microbiota in the development of insulin resistance and the mechanism underlying polycystic ovary syndrome: a review. J Ovarian Res. 2020; 13(1): 73.
- Medzhitov R, Horng T. Transcriptional control of the inflammatory response. Nat Rev Immunol. 2009; 9(10): 692–703.
- Creely SJ, McTernan PG, Kusminski CM, et al. Lipopolysaccharide activates an innate immune system response in human adipose tissue in obesity and type 2 diabetes. Am J Physiol Endocrinol Metab. 2007; 292(3): E740–E747.
- Saad MJA, Santos A, Prada PO. Linking Gut Microbiota and Inflammation to Obesity and Insulin Resistance. Physiology (Bethesda). 2016; 31(4): 283–293.
- Lee CJ, Sears CL, Maruthur N. Gut microbiome and its role in obesity and insulin resistance. Ann N Y Acad Sci. 2020; 1461(1): 37–52.
- Perry RJ, Peng L, Barry NA, et al. Acetate mediates a microbiome-brain-β-cell axis to promote metabolic syndrome. Nature. 2016; 534(7606): 213–217.
- Yamaguchi Y, Adachi K, Sugiyama T, et al. Association of Intestinal Microbiota with Metabolic Markers and Dietary Habits in Patients with Type 2 Diabetes. Digestion. 2016; 94(2): 66–72.
- Tolhurst G, Heffron H, Lam YuS, et al. Short-chain fatty acids stimulate glucagon-like peptide-1 secretion via the G-protein-coupled receptor FFAR2. Diabetes. 2012; 61(2): 364–371.
- Tedelind S, Westberg F, Kjerrulf M, et al. Anti-inflammatory properties of the short-chain fatty acids acetate and propionate: a study with relevance to inflammatory bowel disease. World J Gastroenterol. 2007; 13(20): 2826–2832.
- VanHook A. Butyrate benefits the intestinal barrier. Science Signaling. 2015; 8(378).
- Ridlon JM, Alves JM, Hylemon PB, et al. Cirrhosis, bile acids and gut microbiota: unraveling a complex relationship. Gut Microbes. 2013; 4(5): 382–387.
- Thomas C, Gioiello A, Noriega L, et al. TGR5-mediated bile acid sensing controls glucose homeostasis. Cell Metab. 2009; 10(3): 167–177.
- Gojda J, Cahova M. Gut Microbiota as the Link between Elevated BCAA Serum Levels and Insulin Resistance. Biomolecules. 2021; 11(10).
- Newgard CB. Interplay between lipids and branched-chain amino acids in development of insulin resistance. Cell Metab. 2012; 15(5): 606–614.
- CSkrzydło-Radomańska B, Wronecki J. Czy mikrobiotę jelitową można skutecznie modyfikować? Varia Medica. 2019; 3(1): 18–26.
- Pintarič M, Langerholc T. Probiotic Mechanisms Affecting Glucose Homeostasis: A Scoping Review. Life (Basel). 2022; 12(8).
- Salles BI, Cioffi D, Ferreira SR. Probiotics supplementation and insulin resistance: a systematic review. Diabetol Metab Syndr. 2020; 12(1): 98.
- Kim YA, Keogh JB, Clifton PM. Probiotics, prebiotics, synbiotics and insulin sensitivity. Nutr Res Rev. 2018; 31(1): 35–51.
- Kootte RS, Levin E, Salojärvi J, et al. Improvement of Insulin Sensitivity after Lean Donor Feces in Metabolic Syndrome Is Driven by Baseline Intestinal Microbiota Composition. Cell Metab. 2017; 26(4): 611–619.e6.
- Cotillard A, Kennedy SP, Kong LC, et al. ANR MicroObes consortium. Dietary intervention impact on gut microbial gene richness. Nature. 2013; 500(7464): 585–588.
- Kahleova H, Rembert E, Alwarith J, et al. Effects of a Low-Fat Vegan Diet on Gut Microbiota in Overweight Individuals and Relationships with Body Weight, Body Composition, and Insulin Sensitivity. A Randomized Clinical Trial. Nutrients. 2020; 12(10).