Najnowszy numer czasopisma ,, Forum Zaburzeń Metabolicznych " 1/2018
Najnowszy numer czasopisma ,,Forum Zaburzeń Metabolicznych” otwiera artykuł ,,Głodowanie z wyboru ― konsekwencje zdrowotne”. Głodówka może wywołać liczne niepożądane objawy. Jej odpowiednie przeprowadzenie stanowi jednak alternatywną formę terapii. Celem pracy jest przegląd literatury dotyczący wpływu niespożywania pokarmów na zdrowie, zestawienie możliwych korzyści i zagrożeń ze stosowania restrykcji kalorycznych, ustalenie, czy osoby podejmujące głodówki są świadome ich wpływu na prawidłowe funkcjonowanie organizmu oraz jakie efekty są oczekiwane po jej zastosowaniu.
Warto zwrócić uwagę Czytelnika na artykuł ,,Postępowanie dietetyczne i behawioralne chorych na cukrzycę typu 1 ze współistniejącą nadwagą”. Zarówno nadwaga, jak i otyłość są coraz częstszym problemem spotykanym wśród pacjentów z cukrzycą typu 1, co wiąże się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Szeroko pojęty zdrowy styl życia oraz regularny wysiłek fizyczny są nieodłącznymi elementami prewencji i leczenia nadmiernej masy ciała. Leczenie żywieniowe chorych na cukrzycę opiera się na zasadach zdrowej racjonalnej diety ― powinna się opierać na odpowiednio zbilansowanych, regularnych posiłkach. Aby osiągnąć redukcję nadmiernej masy ciała, należy zastosować dietę o obniżonej ― w stosunku do zapotrzebowania ― kaloryczności połączonej z regularnym wysiłkiem fizycznym.
W codziennej praktyce klinicznej znajdą zastosowanie zalecenia opisane w artykule ,,Diagnostyka i leczenie zaburzeń lipidowych według wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) i Europejskiego Towarzystwa Miażdżycowego (EAS) w 2016 roku”. Jedną z głównych przyczyn chorobowości i umieralności na świecie są choroby układu sercowo-naczyniowego (CVD). Diagnostyka i leczenie zaburzeń lipidowych, jako najczęstszego, modyfikowalnego czynnika ryzyka CVD, stanowi ogromne wyzwanie dla zdrowia publicznego na całym świecie. Zdaniem autorów dokumentu upowszechnienie wiedzy opartej na rzetelnych dowodach z ostatnio przeprowadzonych badań pozwoli na optymalizację postępowania diagnostycznego i terapeutycznego w codziennej praktyce lekarskiej.
Numer czasopisma zamyka artykuł ,,Wpływ insulinooporności na stężenie wybranych parametrów biochemicznych w grupie kobiet z zespołem policystycznych jajników”. Celem pracy była ocena różnic w zakresie średnich stężeń parametrów biochemicznych między grupą kobiet z insulinoopornością i bez stwierdzonej insulinooporności. Zespół policystycznych jajników jest jedną z najczęściej rozpoznawalnych endokrynopatii wśród kobiet. Wczesne rozpoznanie zaburzeń gospodarki węglowodanowej oraz lipidowej kobiet z tym zespołem pozwala na wczesne rozpoznanie chorób układu sercowo-naczyniowego oraz cukrzycy typu 2.
Opublikowane: 2018-06-13
Najnowszy numer czasopisma ,, Forum Zaburzeń Metabolicznych " 4/2017
Najnowszy numer czasopisma otwiera artykuł ,,Wpływ otyłości na stan zdrowia kośćca i gospodarkę wapniową ― praktyczne możliwości wykorzystania probiotyków”. W skali globalnej 50% społeczeństwa ma nadmierną masę ciała. Dane naukowe sugerują kompleksowy i przyczynowy wpływ otyłości na stan zdrowia kośćca. Wyniki aktualnych badań nad związkiem masy ciała i stanem tkanki kostnej prowadzą do niejednoznacznych i często sprzecznych wniosków. Rosnąca liczba badaczy wskazuje jednak na ujemny wpływ nadmiernej masy ciała na jakość tkanki kostnej, zwłaszcza na negatywny wpływ przyrostu masy tkanki tłuszczowej na gęstość mineralną kości. Trwają intensywne badania nad różnymi typami interwencji mającymi na celu poprawę stanu zdrowia kośćca u osób otyłych. Jednym z nich jest zastosowanie probiotyków. Wykazano, że podaż probiotyków może w korzystny sposób wpłynąć na metabolizm kości w warunkach nadmiernej masy ciała, jej powikłań, takich jak nadciśnienie tętnicze oraz w stanach do niej predysponujących, takich jak dieta wysokocholesterolowa. Udowodniono również, że probiotyki korzystnie modyfikują gospodarkę wapniową w okresie pomenopauzalnym, w którym istnieje wysokie ryzyko złamań osteoporotycznych.
Warto zwrócić uwagę Czytelnika na artykuł ,,Dietoterapia w zespole policystycznych jajników ― zalecenia praktyczne”. Kobiety chore na zespół policystycznych jajników (PCOS) wykazują wiele zaburzeń hormonalnych i metabolicznych, które są ze sobą ściśle powiązane. U kobiet obserwuje się współistnienie: insulinooporności, otyłości, cukrzycy oraz zaburzeń gospodarki lipidowej, które wymagają odpowiedniej dietoterapii. Konieczne jest wprowadzenie diety ubogoenergetycznej o kontrolowanej zawartości kwasów tłuszczowych, opierającej się na produktach o niskim indeksie glikemicznym oraz wdrożenie regularnej aktywności fizycznej. Powyższe postępowanie wspomaga leczenie farmakologiczne oraz przyczynia się do znaczącej poprawy stanu zdrowia i samopoczucia pacjentek.
Temat roli diety w leczeniu chorób przewlekłych podejmują również autorzy artykułu ,,Postępowanie dietetyczne w chorobach tarczycy”. Choroby tarczycy stanowią istotny problem zdrowotny XXI wieku. Liczne dowody naukowe potwierdzają istotną rolę prawidłowego żywienia w leczeniu chorób tarczycy. Postępowanie dietetyczne w niedoczynności tarczycy opiera się na zasadach racjonalnego żywienia. Codzienne menu pacjentów powinno obfitować w pełnowartościowe białko, węglowodany złożone oraz wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Istotne jest także pokrycie zapotrzebowania na składniki mineralne oraz witaminy. Spożycie substancji wolotwórczych powinno podlegać ograniczeniu. Niezwykle ważne jest także utrzymywanie odpowiednich odstępów czasowych między przyjmowaniem leków i spożywaniem posiłków. Wśród pacjentów z autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy należy rozważyć poszerzenie diagnostyki w kierunku celiakii i w przypadku jej występowania zastosować dietę bezglutenową. Nie ma wystarczających dowodów naukowych skłaniających do rutynowego stosowania diet eliminacyjnych w tej grupie chorych.
Numer czasopisma zamyka artykuł ,,Neopteryna u pacjentów z ostrym zespołem wieńcowym i nadwagą lub otyłością”. Celem pracy było oznaczenie stężenia neopteryny u pacjentów z ostrym zespołem wieńcowym oraz nieprawidłową masą ciała (nadwaga, otyłość). We wnioskach autorzy stwierdzili między innymi, że u wszystkich pacjentów z OZW oraz współistniejącą nadwagą/otyłością zaobserwowano statystycznie istotnie podwyższone stężenie neopteryny. Ponadto, stężenie neopteryny nie różniło się istotnie w grupach pacjentów z nadwagą i otyłością
Opublikowane: 2018-01-17
Najnowszy numer czasopisma ,, Forum Zaburzeń Metabolicznych" 3/2017
Najnowszy numer czasopisma „Forum Zaburzeń Metabolicznych” otwiera artykuł pt. ,,Ocena skuteczności interwencji żywieniowej opartej na zaleceniach diety DASH u osób z zaburzeniami lipidowymi”. Celem pracy była ocena skuteczności diety DASH w leczeniu hipercholesterolemii. Zaobserwowano pozytywny wpływ diety na parametry antropometryczne zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Po okresie interwencji żywieniowej masa ciała wszystkich osób biorących udział w badaniu unormowała się. Stwierdzono pozytywny wpływ diety na stężenie cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL i HDL. Zastosowana interwencja żywieniowa oparta na zasadach diety DASH zakończyła się sukcesem i może być zalecana w profilaktyce i leczeniu zaburzeń lipidowych.
Warto zwrócić uwagę Czytelnika na artykuł ,,Kontrowersje wokół glutenu”. Dieta bezglutenowa jest obecnie przedmiotem wielu badań i kontrowersji, co jest spowodowane zarówno doniesieniami sugerującymi znaczenie glutenu w patomechanizmie wielu chorób, jak i agresywnym marketingiem i promowaniem diety bezglutenowej w środkach masowego przekazu. W literaturze można wyróżnić trzy zasadnicze nieprawidłowe reakcje na gluten: alergiczną, autoimmunizacyjną oraz inne immunologicznie mediowane nadwrażliwości. Obecnie są prowadzone badania analizujące znaczenie glutenu w innych jednostkach chorobowych, między innymi w zespole jelita drażliwego i chorobach autoimmunologicznych. Istnieją także przesłanki o korzystnym wpływie glutenu na organizm ludzki, między innymi poprzez pozytywny wpływ na mikroflorę jelit czy możliwe działanie protekcyjne w chorobach układu sercowo-naczyniowego. W świetle obecnych dowodów naukowych dieta bezglutenowa nie powinna być stosowana profilaktycznie u osób zdrowych, a osoby wykazujące objawy nietolerancji glutenu lub cierpiące na określone schorzenia nie powinny wdrażać jej bez odpowiedniej diagnozy i konsultacji z lekarzem.
Z kolei w artykule pt. ,,Kierowca ― zawód szczególnie narażony na ryzyko zdrowotne” autorzy zwracają uwagę na zawód kierowcy samochodów ciężarowych, który ze względu na swój charakter naraża na rozwój otyłości i towarzyszących jej powikłań. U otyłych kierowców ciężarówek występuje o 55% większe ryzyko uczestnictwa w wypadku drogowym w porównaniu z osobami o prawidłowej masie ciała. Ponadto stwierdza się wyższą częstość występowania zmęczenia i spowodowania wypadku. Podkreślają, że należy uczynić konkretne działania edukacyjne w celu zapobiegania wypadkom komunikacyjnym, poprawy zdrowia i samopoczucia kierowców oraz prewencji rozwoju otyłości i zaburzeń metabolicznych będących jej powikłaniami.
Artykuł ,,Ocena procesu redukcji masy ciała pod kontrolą dietetyka u osób z nadwagą lub otyłością” przedstawia opis badania, na podstawie którego wyciągnięto wniosek, że proces redukcji masy ciała pod kontrolą dietetyka pacjentki oceniają jako bardziej efektywny niż samodzielne próby redukcji masy ciała. Między innymi zadeklarowały, że stosowana przez nich dieta nie przyczynia się do uciążliwego myślenia o jedzeniu oraz powstawania zjawiska fiksacji, uciążliwego liczenia kalorii. U 60% osób cotygodniowe wizyty u dietetyka wywołują pozytywne emocje, a u 30% ciekawość; 90,8% pacjentek uważa, że spotkania z dietetykiem przyczyniły się do zwiększenia ich wiedzy żywieniowej.
Opublikowane: 2017-12-06
Najnowszy numer czasopisma ,,Forum Zaburzeń Metabolicznych " 2/2017
Najnowszy numer czasopisma „Forum Zaburzeń Metabolicznych” otwiera artykuł ,,Wpływ długości i jakości snu na parametry antropometryczne, metaboliczne i ogólny stan zdrowia fizycznego i psychicznego”. Poznanie czynników biorących udział w etiologii otyłości, w tym nieprawidłowego czasu trwania snu i jego jakości, jest kluczowe dla terapii nadmiernej masy ciała. Do czynników wpływających na występowanie zakłóceń snu należą między innymi zaburzenia psychiczne, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne oraz zespół stresu pourazowego i otępienie. Wyniki wielu badań wykazały, że otyłość u osób dorosłych wynika ze stylu życia wymuszającego zbyt krótki sen. Niska jakość snu w połączeniu z objawami depresji przyczynia się do pogorszenia jakości życia i otyłości między innymi u chorych na cukrzycą typu 2. Zarówno zbyt krótki, jak i nadmiernie przedłużający się sen mogą skutkować wystąpieniem wielu zaburzeń zdrowotnych o podłożu metabolicznym, a także depresyjnym, których efektem jest nadmierna masa ciała.
Z kolei autorzy pracy ,,Czynniki metaboliczne jako przyczyna zaparć stolca” zwracają uwagę na częsty problem w praktyce lekarskiej, jakim są zaparcia, które należą do chorób cywilizacyjnych. Do schorzeń, w przebiegu których może wystąpić zaparcie, należą: cukrzyca, niedoczynność tarczycy, zaburzenia elektrolitowe czy porfiria. W leczeniu zaparć istotny jest czynnik dietetyczny, a terapia niefarmakologiczna powinna być leczeniem pierwszego rzutu. Zmiana trybu życia, a więc spożywanie większych ilości błonnika oraz płynów, powinna przynieść oczekiwany rezultat. Leki roślinne, podobnie jak bisakodyl, mają działanie drażniące, co powoduje przyspieszenie perystaltyki. Podejmowane są próby terapii lekami prokinetycznymi u pacjentów z cukrzycą z pozytywnym skutkiem.
Warto zwrócić uwagę Czytelnika na artykuł ,,Psychologiczne aspekty otyłości”, w którym autorzy zwracają uwagę na przyczyny psychologiczne otyłości, której nie można postrzegać jedynie w kategoriach konsekwencji zwiększonej podaży kalorii. Jest ona również efektem wyuczonych mechanizmów radzenia sobie ze stresem, zaburzeniami lękowymi czy skutkiem niskiego poczucia własnej wartości oraz skuteczności. Dostępne metody diagnostyczne oraz stan wiedzy na temat mechanizmów powstawania tych nieprawidłowości pozwalają na ich różnicowanie. Można tu wyróżnić takie zespoły, jak: zespół kompulsywnego jedzenia, syndrom jedzenia nocnego, jedzenie pod wpływem stresu, zaburzenia odżywiania związane ze snem i inne.
Numer czasopisma zamyka artykuł ,,Ocena podaży żelaza i kwasu foliowego u kobiet w wieku rozrodczym”, który opisuje badanie, którego celem była ocena podaży żelaza i kwasu foliowego oraz stosowania suplementów zawierających te mikroskładniki przez kobiety w wieku rozrodczym. W podsumowaniu stwierdzono niską podaż żelaza i kwasu foliowego w diecie u badanych kobiet, która była związana z rzadkim spożywaniem produktów będących dobrymi źródłami tych mikroskładników. Ponadto u niewielkiego odsetka badanych kobiet odnotowano zażywanie suplementów zawierających żelazo i kwas foliowy. Obie te przyczyny mogą mieć negatywne skutki zdrowotne zarówno dla kobiet, jak i ich potomstwa.
Opublikowane: 2017-12-06
Najnowszy numer ,, Forum Zaburzeń Metabolicznych" 1/2017
Najnowszy numer czasopisma ,,Forum Zaburzeń Metabolicznych” otwiera artykuł ,,Flora bakteryjna przewodu pokarmowego a choroby układu sercowo-naczyniowego”. W artykule tym zwrócono uwagę na rolę prawidłowej flory bakteryjnej przewodu pokarmowego w profilaktyce i leczeniu licznych chorób, szczególnie układu sercowo-naczyniowego.
Prowadzi się coraz więcej badań klinicznych potwierdzających istnienie związku pomiędzy florą bakteryjną jelit a chorobami układu sercowo-naczyniowego. Korzystne efekty prozdrowotne wynikające z modulacji flory za pomocą probiotyków mogą się okazać dobrą strategią w leczeniu i zapobieganiu chorób układu sercowo-naczyniowego.
Probiotyki działają immunomodulująco, wspomagają produkcję witamin z grupy B, witaminy PP, kwasu foliowego oraz witaminy K. Regulują motorykę przewodu pokarmowego. To obiecujące rozwiązanie, które w sposób naturalny może wpłynąć na poprawę samopoczucia i zdrowia ludzi.
Z kolei w artykule ,,Leczenie niefarmakologiczne w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego w świetle nowych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego” autorzy podsumowują aktualne zalecenia ESC, zwracając uwagę na znaczenie optymalizacji kontroli czynników ryzyka oraz modyfikacji stylu życia na występowanie incydentów sercowo-naczyniowych.
Podstawowe założenie diety prewencyjnej to optymalne spożycie poszczególnych grup kwasów tłuszczowych. Ważnym elementem kompleksowej zmiany stylu życia jest regularna aktywność fizyczna, która stanowi integralny element zapobiegania i leczenia czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego, tj. otyłości, nadciśnienia tętniczego, hiperlipidemii oraz cukrzycy typu 2, co przekłada się na zmniejszenie śmiertelności wśród pacjentów kardiologicznych o około 20–30%.
Warto zwrócić uwagę czytelnika na artykuł ,,Układ sercowo-naczyniowy w wybranych chorobach układowych tkanki łącznej — wskazówki w codziennej praktyce klinicznej”, w którym autorzy dzielą się doświadczeniami w leczeniu pacjentów chorujących na spondyloartropatie seronegatywne, zapalenie skórno-mięśniowe, zapalenie wielomięśniowe i zapalenia naczyń, czyli układowe choroby tkanki łącznej, w których powikłania kardiologiczne stanowią istotny element obrazu klinicznego.
U wielu pacjentów schorzenia te doprowadzają do rozwoju przedwczesnej miażdżycy i choroby niedokrwiennej mięśnia sercowego, a w konsekwencji do zwiększenia śmiertelności. Występowanie licznych powikłań ze strony układu sercowo-naczyniowego w chorobach reumatologicznych stwarza konieczność opracowania odpowiednich strategii profilaktyki, diagnostyki i leczenia zarówno choroby podstawowej, jak i jej powikłań.
Numer czasopisma zamyka artykuł ,,Ocena wiedzy Polaków na temat otyłości — badanie wstępne”, w którym podsumowano wstępne obserwacje i badania ankietowe oceniające wiedzę Polaków na temat otyłości.
Pomimo dużej wiedzy o powikłaniach związanych z rozwojem otyłości, społeczeństwo charakteryzuje się niedostateczną wiedzą na temat przyczyn rozwoju tej choroby, a także możliwości i sposobów jej leczenia. W niektórych grupach wiekowych istnieje odwrotna zależność pomiędzy posiadaną wiedzą a wartościami BMI.
Opublikowane: 2017-06-14