Pozytywne i negatywne aspekty stosowania diet redukcyjnych
Streszczenie
Dieta redukcyjna stanowi spersonalizowany model żywieniowy, obejmujący deficyt kaloryczny, mający na celu redukcję nadmiernej masy ciała. Rynek usług konsumenckich, poza tradycyjną dietą redukcyjną bazującą na zrównoważonym odżywianiu, oferuje wiele modeli żywieniowych, które różnią się nie tylko kalorycznością, ale także podażą określonych składników pokarmowych. Wśród popularnych alternatywnych diet redukcyjnych wymienia się dietę bardzo niskoenergetyczną, diety niskowęglowodanowe, wysokobiałkowe czy posty przerywane. Diety te, poza redukcją masy ciała, mają na celu poprawę stanu zdrowia oraz samopoczucia pacjentów. Wśród pozytywnych aspektów stosowania tych diet wymienia się także poprawę profilu metabolicznego czy regulację łaknienia. Z drugiej strony, niewłaściwie stosowane diety redukcyjne mogą stanowić zagrożenie dla organizmu człowieka. Wskazuje się na zmęczenie, osłabienie, obniżenie beztłuszczowej masy ciała czy niedobory mineralno-witaminowe. Tym samym, decyzja dotycząca wyboru określonego schematu żywieniowego zależna jest od preferencji pacjenta, niemniej ważna jest świadomość pozytywnych i negatywnych aspektów, które mogą wystąpić w konsekwencji wdrożenia określonego modelu diety. Celem opracowania jest przegląd i analiza literatury tematu w zakresie pozytywnych i negatywnych aspektów stosowania diet redukcyjnych.
Słowa kluczowe: dieta redukcyjnaredukcja masy ciałanadwagaotyłość
Referencje
- Kołlajtis-Dołowy A, Jeruszka-Bielak M, Wawrzyniak A. Diety alternatywne, ich stosowanie w wybranych grupach osób oraz źródła informacji. Kosmos. 2019; 68(2): 185–200.
- Kim JuY. Optimal diet strategies for weight loss and weight loss maintenance. J Obes Metab Syndr. 2021; 30(1): 20–31.
- Koliaki C, Spinos T, Spinou Μ, et al. Defining the optimal dietary approach for safe, effective and sustainable weight loss in overweight and obese adults. Healthcare (Basel). 2018; 6(3): 73.
- Olszanecka-Glinianowicz M, Dudek D, Filipiak KJ, et al. Leczenie nadwagi i otyłości w czasie i po pandemii. Nie czekajmy na rozwój powikłań - nowe wytyczne dla lekarzy. Nutr Obes Metab Surg. 2020; 6(2): 1–13.
- Olszanecka-Glinianowicz M, Godycki-Ćwirko M, Lukas W, et al. Zasady postępowania w nadwadze i otyłości w praktyce lekarza rodzinnego. Wytyczne Kolegium arzy innych w Polsce Polskiego Towarzystwa Medycyny innej oraz Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością. Lek Rodz – Wyd Spec. ; 2017: 3.
- Ostrowska L. Leczenie dietetyczne otyłości. In: Grzymisławski M. ed. Dietetyka kliniczna. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019: 339–366.
- Gajewska D, Myszkowska-Ryciak J, Lange E, et al. Standardy leczenia dietetycznego otyłości prostej u osób dorosłych. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Dietetyki 2015. Dietetyka. 2015; 8.
- Olszanecka-Glinianowicz M. Rola diety bardzo niskokalorycznej (VLCD) w leczeniu otyłości. Endokrynol Otył Zab Przem Mat. 2012; 8(4): 109–113.
- Brown A, Leeds AR. Very low‐energy and low‐energy formula diets: Effects on weight loss, obesity co‐morbidities and type 2 diabetes remission – an update on the evidence for their use in clinical practice. Nutrition Bulletin. 2019; 44(1): 7–24.
- Sellahewa L, Khan C, Lakkunarajah S, et al. A systematic review of evidence on the use of very low calorie diets in people with diabetes. Curr Diabetes Rev. 2017; 13(1): 35–46.
- National Clinical Guideline Centre (UK). Obesity: identification, assessment and management of overweight and obesity in children, young people and adults. 2014.
- Accurso A, Bernstein RK, Dahlqvist A, et al. Dietary carbohydrate restriction in type 2 diabetes mellitus and metabolic syndrome: time for a critical appraisal. Nutr Metab (Lond). 2008; 5: 9.
- Zielińska M, Buczkowska-Radlińska J. The impact of a low-carbohydrate diet on human health. Pomeranian J Life Sci. 2017; 63(4).
- Pondel N, Liśkiewicz D, Liśkiewicz A. Dieta ketogeniczna - mechanizm działania i perspektywy zastosowania w terapii: dane z badań klinicznych. Postępy Biochemii. 2020; 66(3).
- Brouns F, Brouns F. Overweight and diabetes prevention: is a low-carbohydrate-high-fat diet recommendable? Eur J Nutr. 2018; 57(4): 1301–1312.
- Czyżewska-Majchrzak Ł, Grzelak T, Kramkowska M, et al. The use of low-carbohydrate diet in type 2 diabetes - benefits and risks. Ann Agric Environ Med. 2014; 21(2): 320–326.
- Magkos F. Protein-Rich Diets for Weight Loss Maintenance. Curr Obes Rep. 2020; 9(3): 213–218.
- Pesta DH, Samuel VT. A high-protein diet for reducing body fat: mechanisms and possible caveats. Nutr Metab (Lond). 2014; 11(1): 53.
- Freire R. Scientific evidence of diets for weight loss: Different macronutrient composition, intermittent fasting, and popular diets. Nutrition. 2020; 69: 110549.
- Zubrzycki A, Cierpka-Kmiec K, Kmiec Z, et al. The role of low-calorie diets and intermittent fasting in the treatment of obesity and type-2 diabetes. J Physiol Pharmacol. 2018; 69(5).
- Malinowski B, Zalewska K, Węsierska A, et al. Intermittent fasting in cardiovascular disorders-an overview. Nutrients. 2019; 11(3).
- Headland M, Clifton PM, Carter S, et al. Weight-Loss outcomes: a systematic review and meta-analysis of intermittent energy restriction trials lasting a minimum of 6 months. Nutrients. 2016; 8(6): 354.
- Welton S, Minty R, O'Driscoll T, et al. Intermittent fasting and weight loss: Systematic review. Can Fam Physician. 2020; 66(2): 117–125.
- Cybulska C, Marcinkowska E, Grzymisławski M. Głodowanie z wyboru – konsekwencje zdrowotne. Varia Medica. 2018; 2(3): 181–186.
