Żywieniowe wspomaganie leczenia zespołu przerostu flory bakteryjnej jelita cienkiego – nowe koncepcje dietetyczne
Streszczenie
Przerost flory bakteryjnej jelita cienkiego (SIBO), czyli obecność w jelicie cienkim nadmiernej ilości (> 105 CFU/ml) niepatogennych bakterii (charakterystycznych dla jelita grubego) jest problemem zdrowotnym dotykającym coraz szerszego grona pacjentów. „Złoty standard” diagnostyczny SIBO opiera się na mikrobiologicznej analizie aspiratu jelita czczego, jednak powszechnie wykorzystywaną metodą wykrywania tej choroby są nieinwazyjne testy oddechowe. Wraz z upływem czasu wiedza na temat SIBO ewoluuje, co niewątpliwie wiąże się z opisaniem znaczenia mikroflory jelitowej dla zdrowia człowieka i jej wpływu na utrzymanie równowagi immunologicznej, wchłanianie witamin, trawienie, metabolizm i komunikację osi mózg–jelita. Głównym elementem leczenia SIBO jest antybiotykoterapia, najczęściej z wykorzystaniem ryfaksyminy. Istotne zdaje się wykorzystanie probiotyków oraz zastosowanie terapii ziołowych. Pomimo rosnącej liczby doniesień naukowych dotyczących SIBO, jak dotąd nie zredagowano jednoznacznych zaleceń dotyczących diety dedykowanej tej chorobie. Literatura wskazuje na potencjalne możliwości zastosowania kilku modeli diet: lowFODMAP, GAPS, Specific SIBO, SCD oraz diety elementarnej. Wciąż jednak brakuje wystarczającej liczby wystandaryzowanych badań oceniających użyteczność proponowanych modeli żywieniowych.
Słowa kluczowe: przerost flory bakteryjnej jelita cienkiegoSIBOdietalowFODMAP
Referencje
- Ahuja A., Ahuja N.K. Conventional, Complementary, and Controversial Approaches to Small Intestinal Bacterial Overgrowth. Practical Gastroenterology. 2018; 42(10): 60S-66S.
- Ghosh G, Jesudian AB. Small Intestinal Bacterial Overgrowth in Patients With Cirrhosis. J Clin Exp Hepatol. 2019; 9(2): 257–267.
- Shah A, Morrison M, Holtmann GJ. Gastroduodenal "Dysbiosis": a New Clinical Entity. Curr Treat Options Gastroenterol. 2018; 16(4): 591–604.
- Ponziani FR, Gerardi V, Gasbarrini A. Diagnosis and treatment of small intestinal bacterial overgrowth. Expert Rev Gastroenterol Hepatol. 2016; 10(2): 215–227.
- Miazga A, Osiński M, Cichy W, et al. Current views on the etiopathogenesis, clinical manifestation, diagnostics, treatment and correlation with other nosological entities of SIBO. Adv Med Sci. 2015; 60(1): 118–124.
- Quigley EMM. The Spectrum of Small Intestinal Bacterial Overgrowth (SIBO). Curr Gastroenterol Rep. 2019; 21(1): 3.
- Small intestinal bacterial overgrowth is associated with non-alcoholic fatty liver disease. Journal of Gastrointestinal and Liver Diseases. 2016; 25(2).
- Ghoshal UC, Shukla R, Ghoshal U. Small Intestinal Bacterial Overgrowth and Irritable Bowel Syndrome: A Bridge between Functional Organic Dichotomy. Gut Liver. 2017; 11(2): 196–208.
- Augustyn M, Grys I, Kukla M. Small intestinal bacterial overgrowth and nonalcoholic fatty liver disease. Clin Exp Hepatol. 2019; 5(1): 1–10.
- Grace E, Shaw C, Whelan K, et al. Review article: small intestinal bacterial overgrowth--prevalence, clinical features, current and developing diagnostic tests, and treatment. Aliment Pharmacol Ther. 2013; 38(7): 674–688.
- Teixeira TFS, Collado MC, Ferreira CL, et al. Potential mechanisms for the emerging link between obesity and increased intestinal permeability. Nutr Res. 2012; 32(9): 637–647.
- Dziewiatowska J, Jańczy A, Steinka I, et al. Związek pomiędzy mikroflorą jelitową a otyłością. Forum Zaburzeń Metab. 2014; 5(1): 20S–5S.
- Gaffar S, Sarker S, Mahfuz M, et al. Impact of Small Intestine Bacterial Overgrowth on Response to a Nutritional Intervention in Bangladeshi Children from an Urban Community. The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene. 2019; 100(1): 222–225.
- Rezaie A, Buresi M, Lembo A, et al. Hydrogen and Methane-Based Breath Testing in Gastrointestinal Disorders: The North American Consensus. Am J Gastroenterol. 2017; 112(5): 775–784.
- Rana SV, Malik A. Hydrogen breath tests in gastrointestinal diseases. Indian J Clin Biochem. 2014; 29(4): 398–405.
- Di Stefano M, Quigley EMM. The diagnosis of small intestinal bacterial overgrowth: Two steps forward, one step backwards? Neurogastroenterol Motil. 2018; 30(11): e13494.
- Suri J, Kataria R, Malik Z, et al. Elevated methane levels in small intestinal bacterial overgrowth suggests delayed small bowel and colonic transit. Medicine (Baltimore). 2018; 97(21): e10554.
- Usai-Satta P, Giannetti C, Oppia F, et al. The North American Consensus on Breath Testing: The Controversial Diagnostic Role of Lactulose in SIBO. Am J Gastroenterol. 2018; 113(3): 440.
- Reynolds K. Small Intestinal Bacterial Overgrowth: A Case-Based Review. Journal of Patient-Centered Research and Reviews. 2015; 2(4): 165–173.
- Shah SC, Day LW, Somsouk M, et al. Meta-analysis: antibiotic therapy for small intestinal bacterial overgrowth. Aliment Pharmacol Ther. 2013; 38(8): 925–934.
- Chedid V, Dhalla S, Clarke JO, et al. Herbal therapy is equivalent to rifaximin for the treatment of small intestinal bacterial overgrowth. Glob Adv Health Med. 2014; 3(3): 16–24.
- https://www.townsendletter.com/FebMarch2013/ibs0213. (11.07.2019).
- Whelan K, Martin LD, Staudacher HM, et al. The low FODMAP diet in the management of irritable bowel syndrome: an evidence-based review of FODMAP restriction, reintroduction and personalisation in clinical practice. J Hum Nutr Diet. 2018; 31(2): 239–255.
- Adrych K. Zespół jelita drażliwego w świetle najnowszych wytycznych Irritable bowel syndrome in the light of the latest guidelines. Forum Med. Rodz. 2018; 12(6): 224S-233S.
- https://www.monashfodmap.com/ibs-central/i-have-ibs/starting-the-low-fodmap-diet/ (30.07.2019).
- http://www.gapsdiet. (30.07.2019).
- https://sciencebasedmedicine.org/gaps-diet/ (30.07.2019).
- https://health.usnews.com/wellness/food/articles/gaps-diet-stages-and-common-mistakes (31.07.2019).
- http://www.breakingtheviciouscycle.info/p/about-the-diet/ (02.08.2019).
- Kakodkar S, Farooqui AJ, Mikolaitis SL, et al. The Specific Carbohydrate Diet for Inflammatory Bowel Disease: A Case Series. J Acad Nutr Diet. 2015; 115(8): 1226–1232.
- Kakodkar S, Mutlu EA. Diet as a Therapeutic Option for Adult Inflammatory Bowel Disease. Gastroenterol Clin North Am. 2017; 46(4): 745–767.
- Stolarczyk A. Składniki FODMAP w żywności. Stand. Med., Pediatr. 2015; 12: 235S-243S.
- http://scdlifestylebook.com/download/SCD_Lifestyle-Surviving_to_Thriving.pdf (30.07.2019).
- http://pecanbread.com/p/how/stages.html (31.07.2019).
- https://balancedbites.com/wp- content/ uploads/ 2014/05/ Simplifying SIBO_Balanced Bites.pdf (03.08.2019).
- https://sibocenter.com/2016/03/sibo-specific-diet/ (03.08.2019).
- http://www.naczyniapolaczone.pl/sibo-cz-iii-protokol-dr-siebecker/ (03.08.2019).
- Barboza JL, Okun MS, Moshiree B. The treatment of gastroparesis, constipation and small intestinal bacterial overgrowth syndrome in patients with Parkinson's disease. Expert Opin Pharmacother. 2015; 16(16): 2449–2464.
- García-Collinot G, Madrigal-Santillán EO, Martínez-Bencomo MA, et al. Effectiveness of Saccharomyces boulardii and Metronidazole for Small Intestinal Bacterial Overgrowth in Systemic Sclerosis. Dig Dis Sci. 2019 [Epub ahead of print].
- Zhong C, Qu C, Wang B, et al. Probiotics for Preventing and Treating Small Intestinal Bacterial Overgrowth: A Meta-Analysis and Systematic Review of Current Evidence. J Clin Gastroenterol. 2017; 51(4): 300–311.