Tom 10, Nr 3 (2019)
WYBRANE PROBLEMY KLINICZNE
Opublikowany online: 2019-10-16
Wyświetlenia strony
1267
Wyświetlenia/pobrania artykułu
56
Ocena nawyków żywieniowych pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego
Forum Zaburzeń Metabolicznych 2019;10(3):142-151.
Streszczenie
Wstęp: Wpływ diety na powstawanie chorób układu sercowo-naczyniowego od lat wzbudza duże zainteresowanie i jest przedmiotem wielu analiz. Celem pracy była ocena nawyków żywieniowych pacjentów z zaburzeniami układu sercowo-naczyniowego oraz osób bez tych schorzeń.
Materiały i metody: W badaniu wzięło udział 100 respondentów w wieku 40–63 lat. Wyodrębniono dwie grupy: I — osoby z zaburzeniami układu krążenia, II — osoby bez tych zaburzeń. Do przeprowadzenia badań wykorzystano autorski kwestionariusz ankiety, składający się z 36 pytań dotyczących stylu życia, w tym głównie nawyków żywieniowych. Uzyskane wyniki badań poddano analizie statystycznej za pomocą programu komputerowego Statistica 12 oraz StatXact 9.
Wyniki: Sposób żywienia osób z chorobami sercowo-naczyniowymi, a także bez tych zaburzeń był nieprawidłowy. Wśród najczęstszych błędów dominowało nieregularne odżywianie, tj. niewłaściwa liczba posiłków w ciągu dnia oraz podjadanie pomiędzy nimi. Preferowanymi produktami spożywanymi między głównymi posiłkami przez osoby z chorobami układu krążenia oraz bez były owoce i słodycze. Stwierdzono również zbyt niskie spożycie gruboziarnistych kasz oraz brązowego ryżu, warzyw, roślin strączkowych, orzechów, ryb i wody, a nadmierne słodyczy, wyrobów cukierniczych, pszennego pieczywa, soków owocowych i owocowo-warzywnych oraz słodkich napojów gazowanych. Dotyczyło to w szczególności osób z chorobami układu sercowo-naczyniowego.
Wnioski: Ze względu na popełnianie licznych błędów żywieniowych szczególnie przez osoby z chorobami układu sercowo-naczyniowego oraz bez tych zaburzeń istnieje ciągła potrzeba prowadzenia działań profilaktycznych, w tym edukacji żywieniowej, mających na celu zwiększenie świadomości pacjentów w zakresie potrzeby modyfikacji zwyczajów żywieniowych.
Słowa kluczowe: choroby sercowo-naczyniowenawyki żywieniowedieta
Referencje
- Lozano R, Naghavi M, Foreman K, et al. Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010. Lancet. 2012; 380(9859): 2095–2128.
- Martinez-Gonzalez MA, Bes-Rastrollo M. Dietary patterns, Mediterranean diet, and cardiovascular disease. Curr Opin Lipidol. 2014; 25(1): 20–26.
- Nichols M, Townsend N, Scarborough P, et al. Cardiovascular disease in Europe 2014: epidemiological update. Eur Heart J. 2014; 35(42): 2950–2959.
- Perk J, De Backer G, Gohlke H, et al. European Association for Cardiovascular Prevention & Rehabilitation (EACPR), ESC Committee for Practice Guidelines (CPG). European Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice (version 2012). The Fifth Joint Task Force of the European Society of Cardiology and Other Societies on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Practice (constituted by representatives of nine societies and by invited experts). Eur Heart J. 2012; 33(13): 1635–1701.
- Gajewski P, Szczeklik A. Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych. Medycyna Praktyczna, Kraków 2014: 147.
- Ros E, Martínez-González MA, Estruch R, et al. Mediterranean diet and cardiovascular health: Teachings of the PREDIMED study. Adv Nutr. 2014; 5(3): 330S–6S.
- Shen J, Wilmot KA, Ghasemzadeh N, et al. Mediterranean Dietary Patterns and Cardiovascular Health. Annu Rev Nutr. 2015; 35: 425–449.
- Levitan EB, Lewis CE, Tinker LF, et al. Mediterranean and DASH diet scores and mortality in women with heart failure: The Women's Health Initiative. Circ Heart Fail. 2013; 6(6): 1116–1123.
- Rifai L, Pisano C, Hayden J, et al. Impact of the DASH diet on endothelial function, exercise capacity, and quality of life in patients with heart failure. Proc (Bayl Univ Med Cent). 2015; 28(2): 151–156.
- Muszyński J, Żóltańska J, Michalczak W, et al. Analiza stylu życia dorosłych mieszkańców Dolnego Śląska w aspekcie zapobiegania chorobom sercowo-naczyniowym. Fam. Med. Primary Care Rev. 2016; 18(1): 33–38.
- Jarosz M. Normy żywienia dla populacji Polski. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2017.
- Pot GK, Hardy R, Stephen AM. Irregular consumption of energy intake in meals is associated with a higher cardiometabolic risk in adults of a British birth cohort. Int J Obes (Lond). 2014; 38(12): 1518–1524.
- Pot GK, Almoosawi S, Stephen AM. Meal irregularity and cardiometabolic consequences: results from observational and intervention studies. Proc Nutr Soc. 2016; 75(4): 475–486.
- Smith KJ, Blizzard L, McNaughton SA, et al. Daily eating frequency and cardiometabolic risk factors in young Australian adults: cross-sectional analyses. Br J Nutr. 2012; 108(6): 1086–1094.
- Suliga E. Zachowania zdrowotne związane z żywieniem osób dorosłych i starszych. Hygeia Public Health. 2010; 45(1): 44–48.
- Brzuskiewicz P, Grzymisławski M, Swora-Cwynar E, et al. Ocena stanu odżywienia i sposobu żywienia w zespole metabolicznym. Forum Zab Metabol. 2014; 5(3): 100–107.
- Bellisle F. Meals and snacking, diet quality and energy balance. Physiol Behav. 2014; 134: 38–43.
- Njike VY, Smith TM, Shuval O, et al. Snack Food, Satiety, and Weight. Adv Nutr. 2016; 7(5): 866–878.
- Cho SS, Qi Lu, Fahey GC, et al. Consumption of cereal fiber, mixtures of whole grains and bran, and whole grains and risk reduction in type 2 diabetes, obesity, and cardiovascular disease. Am J Clin Nutr. 2013; 98(2): 594–619.
- Gacek M. Wybrane zachowania żywieniowe osób dorosłych o zróżnicowanym modelu żywienia. Rocz Panstw Zakl Hig. 2008; 59(1): 59–66.
- Wang X, Ouyang Y, Liu J, et al. Fruit and vegetable consumption and mortality from all causes, cardiovascular disease, and cancer: systematic review and dose-response meta-analysis of prospective cohort studies. BMJ. 2014; 349: g4490.
- Gacek M. Zachowania żywieniowe i aktywność fizyczna w grupie lekarzy. Probl Hig Epidemiol. 2011; 92(2): 254–259.
- Ros E. Nuts and CVD. British Journal of Nutrition. 2015; 113(S2): S111–S120.
- Adamska E, Ostrowska L, Adamska E, et al. Różnice w nawykach i preferencjach żywieniowych osób dorosłych w zależności od wieku. Rocz Panstw Zakl Hig. 2012; 63(1): 73–81.
- Jain AP, Aggarwal KK, Zhang PY. Omega-3 fatty acids and cardiovascular disease. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2015; 19(3): 441–445.
- Choi J, Se-Young O, Lee D, et al. Characteristics of diet patterns in metabolically obese, normal weight adults (Korean National Health and Nutrition Examination Survey III, 2005). Nutr Metab Cardiovasc Dis. 2012; 22(7): 567–574.
- Alkerwi A, Crichton GE, Hébert JR. Consumption of ready-made meals and increased risk of obesity: findings from the Observation of Cardiovascular Risk Factors in Luxembourg (ORISCAV-LUX) study. Br J Nutr. 2015; 113(2): 270–277.
- Sadowska J, Rygielska M. Technologiczne i zdrowotne aspekty stosowania syropu wysokofruktozowego do produkcji żywności. Żywn Nauka Technol Jakość. 2014; 3(94): 14–26.
