Tom 9, Nr 4 (2018)
WYBRANE PROBLEMY KLINICZNE
Opublikowany online: 2019-02-14
Wyświetlenia strony
2108
Wyświetlenia/pobrania artykułu
7826
Współczesne terapie niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby
Forum Zaburzeń Metabolicznych 2018;9(4):168-174.
Streszczenie
Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD) stanowi coraz większy problem we współczesnym świecie z uwagi na wzrost zachorowalności oraz ze względu na swoje konsekwencje kliniczne. Jest to przewlekła choroba wątroby definiowana jako akumulacja triglicerydów w postaci kropel tłuszczowych w cytoplazmie hepatocytów. Patogeneza choroby nie została do końca wyjaśniona. Teoria dwóch uderzeń zakłada, że otyłość lub cukrzyca typu 2 powodują uszkodzenie wątroby w wyniku powstawania reaktywnych form tlenu oraz prozapalnych cytokin. Ponieważ do głównych czynników ryzyka należą otyłość, w tym otyłość brzuszna, zespół metaboliczny i cukrzyca typu 2 podstawowym leczeniem będzie modyfikacja stylu życia. Dieta śródziemnomorska jest jednym z najzdrowszych modeli żywieniowych, obniża śmiertelność z powodu chorób przewlekłych, ryzyko zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych oraz zespołu metabolicznego. Wyniki niektórych badań sugerują zastosowanie diety niskowęglowodanowej. Dodatkowo wykazano związek pomiędzy spożyciem fruktozy a NAFLD. Wykazano pozytywny wpływ połączenia aktywności fizycznej oraz suplementacji witaminą E w dawce 800 mg/dobę na obniżenie wartości enzymów wątrobowych we krwi oraz na redukcję stłuszczenia wątroby w badaniu ultrasonograficznym. Sugeruje się również zastosowanie antyoksydantów w leczeniu między innymi flawoinoidów, które należą do naturalnych antyoksydantów, występują w warzywach, owocach i innych częściach roślin — najczęściej stosowana jest sylimaryna (wyciąg z ostropestu plamistego). Pozytywny efekt wykazują także kwasy omega 3. Jako że insulinooporność oraz nadmierna masa ciała jest najczęstszą przyczyną NAFLD, lek rekomendowany w leczeniu to metformina — hamująca progresję NAFLD. Prowadzone są ponadto eksperymentalne terapie z zastowaniem inkretyn lub białka Niemanna-Picka typu C2.
Słowa kluczowe: otyłośćtriglicerydystłuszczenie wątrobymetabolizm
Referencje
- Arora C, Sinha B, Ranjan P, et al. Non alcoholic fatty liver disease: problems in perception and solution. Journal of Clinical and Diagnostic Research. 2018; 12(1): OE01–OE05.
- Tuyama AC, Chang CY. Non-alcoholic fatty liver disease. J Diabetes. 2012; 4(3): 266–280.
- Hadyan R, Al Hadyan M, Khojah AA, et al. Non-alcoholic fatty liver disease. The Egyptian Journal of Hospital Medicine. 2018; 70 (4): 570–576.
- Reccia I, Kumar J, Akladios C, et al. Non-alcoholic fatty liver disease: A sign of systemic disease. Metabolism. 2017; 72: 94–108.
- Petta S, Gastaldelli A, Rebelos E, et al. Pathophysiology of non alcoholic fatty liver disease. Int J Mol Sci. 2016; 17(12).
- Li J, Cordero P, Nguyen Vi, et al. The role of vitamins in the pathogenesis of non-alcoholic fatty liver disease. Integr Med Insights. 2016; 11: 19–25.
- Saeed A, Dullaart RPF, Schreuder TC, et al. Disturbed vitamin A metabolism in non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD). Nutrients. 2017; 10(1).
- Szczeklik A. Interna Szeklika. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna. 2014: 620–621.
- Kumar N, Kumar J, Chandrakishore D. Prevalence of non-alcoholic fatty liver disease in type 2 diabetes mellitus patients in a tertiary care hospital of Bihar. IAIM. 2017; 4(9): 54–58.
- Hannah WN, Harrison SA. Effect of weight loss, diet, exercise, and bariatric surgery on nonalcoholic fatty liver disease. Clin Liver Dis. 2016; 20(2): 339–350.
- Pallayova M, Taheri S. Non-alcoholic fatty liver disease in obese adults: clinical aspects and current management strategies. Clin Obes. 2014; 4(5): 243–253.
- Romero-Gómez M, Zelber-Sagi S, Trenell M. Treatment of NAFLD with diet, physical activity and exercise. J Hepatol. 2017; 67(4): 829–846.
- Mohseni F, Farhangi MA, Farajnia S. Adherence to meditteranean nutrition pattern in patients with non-alcoholic fatty liver desease: relationship with metabolic risk factors and −UCP2 -866G/a gene polymorphism. Current Topics in Nutraceutical Research. 2016; 14(1): 49–58.
- Rusu E, Enache G, Jinga M, et al. Medical nutrition therapy in non-alcoholic fatty liver disease--a review of literature. J Med Life. 2015; 8(3): 258–262.
- Jensen T, Abdelmalek MF, Sullivan S, et al. Fructose and sugar: A major mediator of non-alcoholic fatty liver disease. J Hepatol. 2018; 68(5): 1063–1075.
- Ter Horst KW, Serlie MJ. Fructose Consumption, Lipogenesis, and Non-Alcoholic Fatty Liver Disease. Nutrients. 2017; 9(9).
- Jegatheesan P, Beutheu S, Ventura G. Effect of specific amino acids on hepatic lipid metabolism in fructose-induced non-alcoholic fatty liver disease. Clinical Nutrition. 2016; 35: 175–182.
- Eslami L, Isazadehfar K, Karami M. The Effect of 12 weeks Regular Physical Activity and vitamin E in the treatment of non-alcoholic steatohepatitis: a pilot study. Govaresh. 2015; 20(1).
- Lorvand Amiri H, Agah S, Tolouei Azar J, et al. Effect of daily calcitriol supplementation with and without calcium on disease regression in non-alcoholic fatty liver patients following an energy-restricted diet: Randomized, controlled, double-blind trial. Clin Nutr. 2017; 36(6): 1490–1497.
- Akhlaghi M. Non-alcoholic fatty liver disease: beneficial effects of flavonoids. Phytother Res. 2016; 30(10): 1559–1571.
- Van De Wier B, Koek GH, Bast A. The potential of flavonoids in the treatment of non-alcoholic fatty liver disease. Food Science and Nutrition. 2011; 57(4): 834–855.
- Parker HM, Johnson NA, Burdon CA, et al. Omega-3 supplementation and non-alcoholic fatty liver disease: a systematic review and meta-analysis. J Hepatol. 2012; 56(4): 944–951.
- de Castro GS, Calder PC. Non-alcoholic fatty liver disease and its treatment with n-3 polyunsaturated fatty acids. Clin Nutr. 2018; 37(1): 37–55.
- Chen LH, Wang YF, Xu QH, et al. Omega-3 fatty acids as a treatment for non-alcoholic fatty liver disease in children: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Clin Nutr. 2018; 37(2): 516–521.
- Guo XF, Yang Bo, Tang J, et al. Fatty acid and non-alcoholic fatty liver disease: Meta-analyses of case-control and randomized controlled trials. Clin Nutr. 2018; 37(1): 113–122.
- Wicklow B, Wittmeier K, T' Jong GW, et al. Proposed trial: safety and efficacy of resveratrol for the treatment of non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD) and associated insulin resistance in adolescents who are overweight or obese adolescents - rationale and protocol. Biochem Cell Biol. 2015; 93(5): 522–530.
- Kim SB, Kang OH, Lee YS, et al. Hepatoprotective effect and synergism of bisdemethoycurcumin against MCD diet-induced nonalcoholic fatty liver disease in mice. PLoS One. 2016; 11(2): e0147745.
- Guo J, Zhou Y, Cheng Y, et al. Metformin-induced changes of the coding transcriptome and non-coding RNAs in the livers of non-alcoholic fatty liver disease mice. Cell Physiol Biochem. 2018; 45(4): 1487–1505.
- Grasselli E, Canesi L, Portincasa P, et al. Models of non-alcoholic fatty liver disease and potential translational value: the effects of 3,5-L-diiodothyronine. Ann Hepatol. 2017; 16(5): 707–719.
- Blaslov K, Bulum T, Zibar K, et al. Incretin based therapies: a novel treatment approach for non-alcoholic fatty liver disease. World J Gastroenterol. 2014; 20(23): 7356–7365.
- Christensen CU, Glavind E, Thomsen KL, et al. Niemann-Pick type C2 protein supplementation in experimental non-alcoholic fatty liver disease. PLoS One. 2018; 13(3): e0192728.
- Fu D, Cui H, Zhang Y. Lack of ClC-2 Alleviates High Fat Diet-Induced Insulin Resistance and Non-Alcoholic Fatty Liver Disease. Cell Physiol Biochem. 2018; 45(6): 2187–2198.
