Tom 8, Nr 4 (2017)
WYBRANE PROBLEMY KLINICZNE
Opublikowany online: 2017-12-29

dostęp otwarty

Wyświetlenia strony 756
Wyświetlenia/pobrania artykułu 21830
Pobierz cytowanie

Eksport do Mediów Społecznościowych

Eksport do Mediów Społecznościowych

Ocena sztywności naczyń jako element oceny ryzyka sercowo-naczyniowego

Aleksandra Lewandowska, Matylda Kręgielska-Narożna, Paweł Bogdański
Forum Zaburzeń Metabolicznych 2017;8(4):161-170.

Streszczenie

Otyłość i nadciśnienie tętnicze to choroby uznawane za ważny czynnik ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. Obecnie obserwuje się wciąż rosnącą tendencję do występowania tych jednostek chorobowych w społeczeństwie. Wyniki licznych badań naukowych wskazują na otyłość jako przyczynę rozwoju nadciśnienia tętniczego. Nadciśnienie tętnicze u osób otyłych rozwija się w mechanizmie między innymi przewlekłego uwalniania czynników prozapalnych, uszkodzenia śródbłonka, przebudowy ściany naczynia, hiperinsulinemii, hiperleptynemii oraz zwiększonej aktywności układu współczulnego i układu RAA. Zmiany powstające w naczyniach u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym prowadzą do modyfikacji czynności oraz rozwoju ich sztywności. Pomiar sztywności naczyń wykonuje się za pomocą badań nieinwazyjnych, po odpowiednim przygotowaniu pacjenta. Najstarszą i najprostszą metodą jest pomiar SBP i DBP oraz wyznaczenie ciśnienia tętna. Metody bardziej zaawansowane technologicznie to: tonometria aplanacyjna i fotopletyzmografia oraz systemy Complior i SphygmoCor. Pozwalają one na wyznaczenie wskaźników sztywności naczyń, które mogę służyć jako biomarker ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.

Referencje

  1. Kopeć G, Podolec M, Dziedzic H, et al. Koncepcja sztywności tętnic w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych. Kardiol Pol. 2010; 68(3): 364–368.
  2. Van Bortel LM, Duprez D, Starmans-Kool MJ, et al. Clinical applications of arterial stiffness, Task Force III: recommendations for user procedures. Am J Hypertens. 2002; 15(5): 445–452.
  3. Wilk B. Ocena sztywności tętnic na podstawie analizy kształtu fali tętna obwodowego. Pomiary Automatyka Kontrola. 2009; 55(12): 1001–1003.
  4. Laurent S, Boutouyrie P, Lacolley P. Structural and genetic bases of arterial stiffness. Hypertension. 2005; 45(6): 1050–1055.
  5. Cieślik-Guerra U. Metody pomiaru sztywności tętnic. Arterial Hypertension. 2011; 15(1): 42–48.
  6. Molisz A, Faściszewska M, Wożakowska-Kapłon B, et al. Prędkość fali tętna — wartości referencyjne i zastosowanie. Folia Cardiologica. 2015; 10(4): 268–274.
  7. Wykrętowicz M. Sztywność naczyń i zjawisko odbicia fali tętna u kobiet w ciąży. Praca doktorska UMP Poznań. 2010.
  8. van Popele NM, Mattace-Raso FUS, Vliegenthart R, et al. Association between arterial stiffness and atherosclerosis: the Rotterdam Study. Stroke. 2001; 32(2): 454–460.
  9. Pędzich-Placha E. Prędkość fali tętna – nowy czynnik ryzyka powikłań nadciśnienia tętniczego. Przew Lek. 2008; 6: 58–61.
  10. Wilk B, Marek W. Ocena sztywności tętnic na podstawie analizy falkowej sygnału fotopletyzmograficznego. Pomiary Automatyka Kontrola. 2013; 59(12): 1301–1303.
  11. Safar M, O'Rourke M. Arterial stiffness in hypertension. Elsevier 2006: 23.
  12. Rajzer M, Kawecka-Jaszcz K. Podatność tętnic w nadciśnieniu tętniczym. Od patofizjologii do znaczenia klinicznego. Arterial Hypertension. 2002; 6(1): 61–70.
  13. van der Heijden-Spek JJ, Staessen JA, Fagard RH, et al. Effect of age on brachial artery wall properties differs from the aorta and is gender dependent: a population study. Hypertension. 2000; 35(2): 637–642.
  14. Kubalski P, Manitius J. Sztywność tętnic, ciśnienie centralne, współczynnik wzmocnienia — kompendium nie tylko dla hipertensjologa. Choroby Serca i Naczyń. 2008; 5(2): 61–67.
  15. Walczak-Gałęzewska M, Cymerys M, Pupek-Musialik D. Sztywność naczyń tętniczych jako nowy marker chorób sercowo-naczyniowych. Przegląd Kardiodiabetologiczny. 2011; 6(4): 263–267.
  16. Cruickshank K, Riste L, Anderson SG, et al. Aortic pulse-wave velocity and its relationship to mortality in diabetes and glucose intolerance: an integrated index of vascular function? Circulation. 2002; 106(16): 2085–2090.
  17. Mitkowska A. Ocena sztywności naczyń tętniczych oraz wybranych zmiennych hemodynamicznych w zależności od fazy cyklu miesiączkowego u zdrowych kobiet w wieku rozrodczym. Praca doktorska UMP Poznań. : 2013.
  18. Liszkowski P. Nieinwazyjna ocena fali tętna i funkcji śródbłonka u chorych z typem 1 cukrzycy. Praca doktorska UMP Poznań. 2011.
  19. De Vriese AS, Verbeuren TJ, Van de Voorde J, et al. Endothelial dysfunction in diabetes. Br J Pharmacol. 2000; 130(5): 963–974.
  20. Adji A, O'Rourke MF, Namasivayam M. Arterial stiffness, its assessment, prognostic value, and implications for treatment. Am J Hypertens. 2011; 24(1): 5–17.
  21. Zhang C, Rexrode KM, van Dam RM, et al. Abdominal obesity and the risk of all-cause, cardiovascular, and cancer mortality: sixteen years of follow-up in US women. Circulation. 2008; 117(13): 1658–1667.
  22. Kopeć G. Ocena zależności pomiędzy czynnością śródbłonka, sztywnością aorty a stopniem zaawansowania miażdżycy. Praca doktorska UJ Collegium Medicum Kraków. 2007.
  23. Laurent S, Cockcroft J, Van Bortel L, et al. European Network for Non-invasive Investigation of Large Arteries. Expert consensus document on arterial stiffness: methodological issues and clinical applications. Eur Heart J. 2006; 27(21): 2588–2605.
  24. Dolan E, Thijs L, Li Y, et al. Ambulatory arterial stiffness index as a predictor of cardiovascular mortality in the Dublin Outcome Study. Hypertension. 2006; 47(3): 365–370.
  25. Abramczyk P, Dobosiewicz A. Central pressure–a useful parameter or another scientific fad? Przew Lek. 2008; 11(6): 53–57.
  26. Jankowski P, Czarnecka D. Centralne ciśnienie tętnicze. Obecny stan wiedzy. Arterial Hypertension. 2013; 17(6): 405–414.
  27. Wassertheurer S, Kropf J, Weber T, et al. A new oscillometric method for pulse wave analysis: comparison with a common tonometric method. J Hum Hypertens. 2010; 24(8): 498–504.
  28. Grabańska-Martyńska K. Ocena wpływu suplementacji sprzężonym kwasem linolowym na profil ciśnienia tętniczeg oraz wybrane parametry dysfunkcji śródbłonka u otyłych kobiet z nadciśnieniem tętniczym. Praca doktorska UMP Poznań. 2016.
  29. Baldassarre D, Amato M, Pustina L, et al. Measurement of carotid artery intima-media thickness in dyslipidemic patients increases the power of traditional risk factors to predict cardiovascular events. Atherosclerosis. 2007; 191(2): 403–408.
  30. Siebert J, Molisz A. Centralne ciśnienie tętnicze-tonometria aplanacyjna. Forum Medycyny Rodzinnej. 2010; 4(2): 141–148.
  31. Adji A, O'Rourke MF. Determination of central aortic systolic and pulse pressure from the radial artery pressure waveform. Blood Press Monit. 2004; 9(3): 115–121.
  32. Czyżyk A. Czynnościowy podwzgórzowy brak miesiączki – sztywność naczyń i centralne parametry hemodynamiczne. Praca doktorska UMP Poznań. 2014.
  33. Bołtrukiewicz M, Cysewska-Sobusiak A. Algorytmy kondycjonowania sygnału fotopletyzmograficznego. Pomiary Automatyka Kontrola. 2005; 51: 22–25.
  34. Hayward CS, Kelly RP. Gender-related differences in the central arterial pressure waveform. J Am Coll Cardiol. 1997; 30(7): 1863–1871.
  35. Domienik-Karłowicz J, Lichodziejewska B, Lisik W, et al. Zmiany strukturalno-czynnościowe naczyń tętniczych spowodowane otyłością. Choroby Serca i Naczyń. 2010; 7(2): 80–84.
  36. de Koning L, Merchant AT, Pogue J, et al. Waist circumference and waist-to-hip ratio as predictors of cardiovascular events: meta-regression analysis of prospective studies. Eur Heart J. 2007; 28(7): 850–856.
  37. Sutton-Tyrrell K, Newman A, Simonsick EM, et al. Aortic stiffness is associated with visceral adiposity in older adults enrolled in the study of health, aging, and body composition. Hypertension. 2001; 38(3): 429–433.
  38. Ufnal M, Żera T. Rola tlenku azotu, siarkowodoru oraz tlenku węgla w regulacji układu krążenia i ich potencjał farmakoterapeutyczny. Kardiologia Polska. 2010(Supl. 5): 436–440.
  39. Góralska M, Majewska-Szczepanik M, Szczepanik M. Mechanizmy immunologiczne towarzyszące otyłości i ich rola w zaburzeniach metabolizmu. Postepy Hig Med Dosw. 2015; 69: 1384–1404.
  40. Bogołowska-Stieblich A, Tałałaj M. Otyłość a choroby układu sercowo-naczyniowego. Post N Med. 2013; 5: 19–25.
  41. Kim JS, Kang TS, Kim JB, et al. Significant association of C-reactive protein with arterial stiffness in treated non-diabetic hypertensive patients. Atherosclerosis. 2007; 192(2): 401–406.