Otyłość u dzieci i młodzieży a zaburzenia prokreacji wieku dojrzałego - spojrzenie pediatry

Streszczenie

Otyłość u dzieci i młodzieży jest epidemicznie narastającym problemem, który nie pozostaje w przedziale wieku rozwojowego, ale przenosi i nasila wszystkie swoje niekorzystne następstwa w wiek dojrzały. Zestawiono relacje, jakie zachodzą między otyłością u dzieci i młodzieży w czasie wczesnego dzieciństwa i dojrzewania a występowaniem zaburzeń czynnościowych układu płciowego u dorosłych. U płci żeńskiej najlepiej opisanym i najczęściej przytaczanym problemem są hiperandrogenizacja i zespół policystycznych jajników, które ujawniają swoje zwiastuny już u dziewczynek, często wraz z otyłością. Ponadto, okazuje się, że zaburzenia hormonalne cyklu miesięcznego w przebiegu otyłości nie tylko kojarzą się z nadmiarem androgenów i PCOS, a także mogą prowadzić do upośledzenia możliwości prokreacyjnych. Chłopcy i mężczyźni również ujawniają bądź nasilają wraz z otyłością zaburzenia dotyczące układu płciowego. Już w okresie prepubertalnym można stwierdzić potencjalnie niekorzystny wpływ otyłości na zewnętrzne narządy płciowe. W czasie zaawansowania dojrzewania płciowego zwiększa się w otyłości ryzyko steato- i/lub ginekomastii, a w wieku dojrzałym może wystąpić hipogonadyzm hipogonadotropowy z negatywnymi konsekwencjami dla płodności męskiej (zaburzenie erekcji, pogorszenie składu i jakości nasienia). Ponadto należy pamiętać o podwyższeniu, wraz z otyłością, ryzyka rozwoju nowotworów dotyczących także układu płciowego, zarówno u kobiet, jaki i u mężczyzn. Jak najwcześniejsze zapobieganie i leczenie otyłości już u dzieci daje szanse na ograniczenie jej niekorzystnego wpływu na dojrzewanie i na funkcje płciowe w wieku dojrzałym.
Forum Zaburzeń Metabolicznych 2010, tom 1, nr 1, 46-54