Stare i nowe i czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego - jak zahamować epidemię miażdżycy? Część I. Klasyczne czynniki ryzyka

Streszczenie

Choroby układu sercowo-naczyniowego są najczęstszą przyczyną zgonów w Polsce, stanowiąc prawie 50% wszystkich zgonów. Jak wykazały badania epidemiologiczne, występowanie i umieralność z powodu tych chorób ściśle wiąże się z występowaniem czynników ryzyka miażdżycy. Wśród nich najważniejszą grupę stanowią czynniki klasyczne, takie jak dyslipidemie, palenie tytoniu, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, otyłość, wiek, płeć, mała aktywność fizyczna i czynniki psychospołeczne. Czynniki ryzyka podzielono na poddające się modyfikacji i niemodyfikowalne. Pierwsze z nich związane są ze stylem życia oraz z cechami biochemicznymi i fizjologicznymi, które można zmienić. Drugie - to cechy, na które nie można wpłynąć, jednak pozwalają zidentyfikować osoby wysokiego ryzyka rozwoju choroby sercowo-naczyniowej.
W ocenie zagrożenia osoby zdrowej chorobą układu sercowo-naczyniowego należy kierować się oszacowaniem globalnego ryzyka obejmującego wszystkie rozpoznane czynniki ryzyka u danej osoby. W ramach prewencji pierwotnej należy przede wszystkim dążyć do zmiany stylu życia i w razie potrzeby zastosować leczenie farmakologiczne. W profilaktyce wtórnej u osób z już obecną chorobą sercowo-naczyniową należy nie tylko wyeliminować lub modyfikować konwencjonalne czynniki ryzyka, ale także często wdrożyć agresywną farmakoterapię tych czynników. (Forum Zaburzeń Metabolicznych 2010, tom 1, nr 2, 106-114)