Najnowszy numer czasopisma,, Forum Medycyny Rodzinnej" 1/2018

Najnowszy numer czasopisma „Forum Medycyny Rodzinnej” jest poświęcony głównie najnowszym zaleceniom postępowania diagnostycznego i leczniczego w osteoporozie w Polsce. Zespół ekspertów Wielodyscyplinarnego Forum Osteoporozy aktualizuje w obecnym opracowaniu dotychczasowe polskie zalecenia diagnostyczno-terapeutyczne w zakresie osteoporozy, uwzględniając najnowsze piśmiennictwo, dostępność leków i ich refundację oraz aktualną organizację lecznictwa. W opracowanych zaleceniach podtrzymano postulat podziału zadań dla lekarzy opieki podstawowej (etap I) oraz specjalistów zajmujących się leczeniem osteoporozy (etap II). Podkreślono konieczność szybkiego wdrażania farmakoterapii i rehabilitacji u wszystkich osób ze złamaniami niskoenergetycznymi, zaakcentowano potrzebę określania 10-letniego ryzyka złamań u wszystkich osób (w tym osób bez złamań) po 50. roku życia z przyjęciem polskiego progu interwencji terapeutycznej (≥ 10% dla kalkulatora FRAX), uzupełniono strategie doboru leków i monitorowania leczenia o diagnostykę obrazową, densytometryczną i biochemiczną. Podano podstawowe wytyczne dotyczące prewencji upadków, postępowania rehabilitacyjnego, dietetycznego oraz eliminacji środowiskowych i innych czynników ryzyka złamań. W aktualnych zaleceniach zwrócono uwagę na dwa istotne elementy usprawnienia leczenia osteoporozy: 1 — strategię nadzoru nad leczeniem złamań Fracture Liaison Service (FLS) oraz, optymalnie, 2 — strategię krótkoterminowego monitorowania efektywności leczenia za pomocą markerów biochemicznych.

Warto zwrócić uwagę Czytelnika na artykuł ,,Bezpieczeństwo sercowo-naczyniowe preparatu złożonego z dwóch leków rozszerzających oskrzela: indakaterolu i glikopironium”. W pracy omówiono ogólny profil bezpieczeństwa stosowania terapii skojarzonej LABA i LAMA, zwłaszcza w odniesieniu do wpływu na układ sercowo-naczyniowy. Na podstawie zgromadzonych danych wykazano, że połączenie tych dwóch ultra-długodziałających leków rozszerzających oskrzela o różnych, uzupełniających się mechanizmach działania zwiększa skuteczność terapii POChP, nie wpływając jednocześnie na spadek jej bezpieczeństwa. Skojarzone leczenie β₂-mimetykami z cholinolitykami powinno być zastosowane u chorych na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP) w przypadku braku złagodzenia objawów przy podaniu jednego z tych leków. Działanie poprzez dwa mechanizmy rozszerzania oskrzeli może bowiem zmaksymalizować efekt bronchodylatacyjny.

Numer czasopisma zamyka artykuł ,,Prawidłowe rozpoznanie cukrzycy typu LADA — to ciągle jeszcze aktualny problem”. Autorzy pracy przedstawiają kryteria rozpoznania cukrzycy LADA, która jest postacią cukrzycy autoimmunologicznej u dorosłych. Postęp destrukcji komórek β jest wolniejszy niż w cukrzycy typu 1. W praktyce LADA jest często błędnie zdiagnozowana i w konsekwencji nie jest właściwie leczona. Przy różnicowaniu ważne jest stwierdzenie obecności co najmniej jednego z czterech autoprzeciwciał przeciwko antygenom komórek wysp trzustkowych. Wczesne leczenie insuliną w cukrzycy typu LADA prowadzi do lepszej kontroli metabolicznej i do ochrony funkcji komórek beta.

Najnowszy numer czasopisma FMR 5/2017

Najnowszy numer czasopisma ,,Forum Medycyny Rodzinnej” otwiera artykuł ,,Hiperandrogenizm u kobiet po menopauzie”. Androgeny u kobiet odgrywają ważną rolę. Regulują metabolizm, wpływając na nastrój czy funkcje seksualne. Jednakże ich nadmiar działa negatywne na zdrowie kobiet. Po menopauzie w sposób naturalny dochodzi do przesunięcia równowagi hormonalnej w kierunku hiperandrogenemii. Łagodne objawy hiperandrogenizmu związane z przejściem menopauzalnym muszą być odróżnione od nasilonej hiperandrogenemii, która może mieć podłoże nowotworowe. W niniejszym artykule omówiono zmiany androgenów zachodzące u kobiet po menopauzie, objawy i etiologię hiperandrogenizacji, zaproponowano schemat postępowania diagnostycznego, przedstawiono dostępne metody leczenia, jak również dokonano przeglądu aktualnego piśmiennictwa.

Z kolei autorzy pracy ,,Andropauza i proces starzenia się a jakość życia mężczyzn po 50. roku życia” przedstawiają analizę badań własnych, które miały na celu wykazanie, czy objawy towarzyszące andropauzie zmniejszają komfort życia mężczyzn po 50. roku życia. Analiza wyników uzyskanych po przeprowadzeniu badań odnoszących się do zagadnienia andropauzy i fizjologicznego starzenia się organizmu pozwoliły na stwierdzenie, że poziom wiedzy mężczyzn w tym zakresie jest niski. Analizy wykazały również, że mężczyźni po 50. roku życia z różną częstotliwością odczuwają dolegliwości charakterystyczne dla andropauzy, a same dolegliwości zmniejszają komfort ich życia.

Warto zwrócić uwagę Czytelnika na artykuł ,,Wirusowe zapalenie wątroby typu E w praktyce lekarskiej”. W ostatnich latach obserwuje się coraz większy wzrost liczby zachorowań na WZW E. Do zakażenia dochodzi głównie drogą pokarmową przez skażoną wodę. Opisano też przypadki transmisji HEV w związku z przetoczeniem krwi i preparatów krwiopochodnych oraz transplantacją narządów. Dotychczas największą liczbę zachorowań obserwowano w Indiach, Azji Południowo-Wschodnej i Afryce, ale coraz więcej zachorowań obserwuje się również w Europie, w tym Polsce). Przebieg kliniczny jest podobny do przebiegu wirusowego zapalenia wątroby typu A. Właściwe rozpoznanie choroby, monitorowanie i odpowiednie leczenie pozwala uniknąć wielu powikłań.

Numer czasopisma zamyka artykuł ,,Ocena czynności nerek w przewlekłej chorobie alkoholowej na podstawie stężeń kreatyniny i mocznika”, gdzie w podsumowaniu autorzy podkreślają, że wraz z czasem trwania choroby alkoholowej obserwuje się stopniowy spadek stężenia kreatyniny, a wzrost stężenia mocznika w surowicy krwi, co najpewniej ma związek z postępującym wyniszczeniem organizmu. W związku z powyższym ocena czynności nerek u osób przewlekle nadużywających alkoholu na podstawie stężeń kreatyniny i mocznika jest w znacznym stopniu utrudniona.

FMR 3/2017

Najnowszy numer czasopisma „Forum Medycyny Rodzinnej” otwiera artykuł ,,Zaburzenia metabolizmu glukozy w czasie ciąży — mechanizmy, diagnostyka i leczenie, co nowego?”. Autorzy podsumowują wiedzę dotyczącą specyfiki zaburzeń węglowodanów u kobiet w ciąży. Ciąża wiąże się z obniżeniem wrażliwości na działanie insuliny, co jest kompensowane wzrostem jej sekrecji. Cukrzyca ciążowa (GDM) ujawnia się, kiedy sekrecja insuliny nie jest wystarczająca dla kompensacji insulinooporności towarzyszącej ciąży. Kobiety z GDM mają niższą sekrecję insuliny w stosunku do stopnia insulinooporności w porównaniu z kobietami o prawidłowej tolerancji glukozy. Ciąża u kobiet z cukrzycą przedciążową (PGDM) zwiększa ryzyko powikłań zarówno u matki, jak i u płodu, niezależnie od postępów w opiece perinatalnej. Podstawowe znaczenie w leczeniu GDM oraz PGDM ma ścisła kontrola glikemii. Zaburzenie homeostazy glukozy w czasie ciąży, niezależnie od nasilenia zmian, jest czynnikiem ryzyka rozwoju nietolerancji glukozy po porodzie.

Z kolei autorzy artykułu ,,Krztusiec — stara choroba i nowe metody zapobiegania”, zwracają uwagę na istotną rolę lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w ochronnych działaniach szczepiennych kobiet ciężarnych pod kątem krztuśca, który ciągle pozostaje istotną epidemiologicznie chorobą występującą w Polsce. Przebieg choroby jest szczególnie ciężki u dzieci w wieku do 6. miesiąca życia. W tym okresie ryzyko powikłań i zgonów jest najwyższe. W celu zredukowania ryzyka wystąpienia choroby u noworodków od 2016 roku w Polsce zaleca się szczepienie kobiet po 28. tygodniu ciąży.

Warto zwrócić uwagę Czytelnika na artykuł ,, Znaczenie składu hormonalnych środków antykoncepcyjnych dla ich skuteczności i tolerancji”. Celem artykułu jest zapoznanie Czytelnika z właściwościami farmakodynamicznymi substancji wchodzących w skład hormonalnych środków antykoncepcyjnych zarejestrowanych w Polsce oraz profilem ich działań ubocznych. Hormonalne środki antykoncepcyjne są obecnie powszechnie stosowane. Oprócz wysokiej skuteczności antykoncepcyjnej mogą wykazywać pożądane , jak i niepożądane działania uboczne zależne od ich składników. Najczęściej stosuje się doustne preparaty dwuskładnikowe.

Numer czasopisma zamyka artykuł ,,Przedstawienie przypadków zapalenia wątroby wywołanego wirusem EBV”. Celem artykułu jest zapoznanie Czytelnika z właściwościami farmakodynamicznymi substancji wchodzących w skład hormonalnych środków antykoncepcyjnych zarejestrowanych w Polsce oraz profilem ich działań ubocznych. Wirus Epsteina-Barr należący do rodziny Herpesviridae jest szeroko rozpowszechniony na świecie. Przenosi się przez bliskie kontakty, a materiałem zakaźnym jest ślina. Możliwe jest zakażenie przez krew, preparaty krwiopochodne i przeszczepione narządy. Wirus EBV wywołuje mononukleozę zakaźną, a w rzadkich przypadkach — zapalenie wątroby.