Najnowszy numer czasopisma ,, Forum Medycyny Rodzinnej " 5 /2018

Najnowszy numer czasopisma otwiera artykuł pt. ,,Choroby skóry u powracających z podróży”. Choroby skóry, obok zaburzeń żołądkowo-jelitowych, gorączek niewiadomego pochodzenia oraz infekcji dróg oddechowych, należą do najczęstszych problemów zdrowotnych zgłaszanych przez podróżnych wracających z rejonów tropikalnych i subtropikalnych. Większość zmian skórnych objawia się w trakcie trwania podróży, lecz niektóre dopiero po powrocie do kraju. Wykwity skórne mogą mieć etiologię infekcyjną lub nieinfekcyjną. Dokonując oceny występujących zmian skórnych, należy wziąć po uwagę wiele czynników, takich jak: stan układu odpornościowego pacjenta, rodzaj zażywanych przez niego leków czy ekspozycję na czynniki ryzyka w trakcie trwania podróży, a także termin, czas trwania i rejon destynacji. Ponieważ liczba osób podróżujących stale rośnie, zwiększa się również liczba zachorowań związanych z podróżą. Oznacza to, że specjaliści medycyny podróży coraz częściej będą się spotykać z przypadkami dermatoz, co będzie wymagało od nich poszerzenia wiedzy w zakresie epidemiologii, diagnostyki i leczenia.

Warto zwrócić uwagę Czytelnika na artykuł ,,Probiotyki — implikacje w praktyce lekarza rodzinnego”. Celem niniejszej pracy jest zestawienie nowych i praktycznych informacji dotyczących zastosowania bezpiecznych szczepów probiotycznych. Zdecydowanie zasadne jest także zapoznanie się z aktualnym stanem wiedzy na temat zaburzeń mikrobioty jelitowej w różnych jednostkach chorobowych oraz z badaniami poszczególnych szczepów probiotycznych w leczeniu lub wspomaganiu leczenia czy profilaktyce wybranych jednostek chorobowych. Dysbiozę jelitową, czyli zaburzenia ilościowe i jakościowe, stwierdzono u pacjentów z zaburzeniami czynnościowymi układu pokarmowego, atopowym zapaleniem skóry oraz w zaburzeniach psychicznych i neurorozwojowych. Ponadto sugeruje się związek nieprawidłowej struktury mikrobioty jelitowej z chorobami cywilizacyjnymi, a także z chorobami autoimmunizacyjnymi. Dobierając probiotyk, należy rozważać tylko przebadane szczepy, dobrane do schorzenia, w odpowiedniej dawce i o należytej jakości.

W artykule pt. ,,Podostre zapalenie tarczycy o nietypowym przebiegu klinicznym — opis przypadku” przedstawiono nietypowy przypadek choroby de Quervaina, omówiono diagnostykę różnicową oraz możliwe rodzaje terapii. Podostre zapalenie tarczycy, nazywane również chorobą de Quervaina, jest schorzeniem osób dorosłych, ze szczytem zachorowalności między 3. a 5. dekadą życia. Jak większość chorób tarczycy częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn. Do najczęstszych objawów podostrego zapalenia tarczycy należą: ból w okolicy szyi, powiększenie tarczycy, gorączka oraz zaburzenia jej czynności.

Numer czasopisma zamyka artykuł pt. ,,Kserostomia u pacjentów geriatrycznych. Problemy i możliwości terapeutyczne — przegląd literatury”. Fizjologiczne zmiany związane z procesem starzenia, choroby przewlekłe czy farmakoterapia przyczyniają się do szczególnie istotnego w grupie pacjentów geriatrycznych problemu, jakim jest kserostomia, czyli odczucie nadmiernej suchości w jamie ustnej. W artykule zebrano i omówiono najczęstsze przyczyny kserostomii w populacji pacjentów geriatrycznych ze szczególnym uwzględnieniem najczęściej występujących w tej grupie wiekowej chorób oraz przyjmowanych leków. Opisano możliwe powikłania kserostomii, a także możliwości przełożenia się tego zjawiska na stan zdrowia i jakość życia. Przedstawiono również możliwości terapeutyczne (farmakologiczne i niefarmakologiczne) w terapii kserostomii z uwzględnieniem roli lekarza podstawowej opieki zdrowotnej zarówno w zapobieganiu samej kserostomii, jak i jej diagnostyki i skuteczności leczenia.

Najnowszy numer czasopisma ,, Forum Medycyny Rodzinnej " 3/2018

Najnowszy numer czasopisma „Forum Medycyny Rodzinnej” otwiera artykuł ,,Profilaktyka zdrowotna w podróży”. Autor pracy podejmuje aktualny temat opieki zdrowotnej w dobie gwałtownego wzrostu liczby podróży zagranicznych, głównie w celach turystycznych. W związku z coraz większą liczbą podróżnych udających się do tropikalnych i subtropikalnych destynacji, personel medyczny, a zwłaszcza lekarze medycyny rodzinnej, powinni być przygotowani w swoich gabinetach na wizyty pacjentów zgłaszających się po poradę dotyczącą zagrożeń zdrowotnych oraz propozycji stosowania środków profilaktyki zdrowotnej. Ryzyko rozwoju problemów zdrowotnych podczas pobytu oraz po powrocie z podróży jest uzależnione od wielu czynników, nie tylko od endemicznego występowania chorób na danym terenie, ale również, a może przede wszystkim, od ogólnego stanu zdrowia podróżnego oraz środków prewencji zastosowanych przed, w trakcie i po powrocie (szczepienia, chemioprofilaktyka przeciwmalaryczna, czynności podjęte podczas podróży powietrznej, lądowej i morskiej, właściwa aklimatyzacja, profilaktyka urazów cieplnych, ochrona przed lokalną florą i fauną, higiena osobista, higiena żywienia).

Należy zwrócić uwagę Czytelnika na artykuł ,,Profilaktyka pierwotna i wtórna udaru niedokrwiennego mózgu w świetle obecnych zaleceń i rekomendacji”. Udar niedokrwienny mózgu jest nadal jedną z głównych przyczyn zgonów i niepełnosprawności u osób dorosłych. Ponadto ryzyko zachorowania na udar mózgu u pacjentów po przebytym uprzednio incydencie mózgowo-naczyniowym jest znacznie większe niż w populacji ogólnej. Dlatego, pomimo znacznego rozwoju metod terapii ostrej fazy udaru niedokrwiennego mózgu, nadal kluczową kwestią z medycznego i społecznego punktu widzenia pozostaje skuteczna profilaktyka pierwotna i wtórna. Autorzy przedstawiają wybrane elementy prewencji pierwotnej i wtórnej udaru niedokrwiennego mózgu oraz przemijającego niedokrwienia mózgu w odniesieniu do najnowszych modyfikacji obowiązujących zaleceń i rekomendacji, uwzględniających nie tylko zmodyfikowane zasady farmakoterapii, ale również coraz istotniejszą rolę działań niefarmakologicznych.

Z kolei w artykule ,,Zakrzepica żył powierzchownych” autorzy przedstawiają różnorodność obrazu klinicznego, diagnostykę oraz leczenie tej choroby, która dotyczy dowolnego odcinka powierzchownego układu żył niezależnie od lokalizacji.

Numer czasopisma zamyka artykuł pt. ,,Pacjent z półpaścem w praktyce lekarza rodzinnego”, który dotyczący ciągle często spotykanych wątpliwości. Półpasiec oraz jego powikłania są globalnym problemem zdrowotnym, dotyczącym szczególnie osób starszych. Do zdiagnozowania półpaśca wystarczają zazwyczaj wywiad oraz charakterystyczny obraz kliniczny. Znaczącym problemem związanym z półpaścem są jego powikłania, a zwłaszcza nerwoból postherpetyczny, który może trwać wiele miesięcy po ustąpieniu objawów skórnych i prowadzić do depresji, a nawet prób samobójczych. Do leczenia, oprócz konwencjonalnych leków przeciwbólowych, często niezbędne jest włączenie koanalgetylów w postaci leków przeciwdepresyjnych oraz przeciwdrgawkowych. Leczenie przeciwwirusowe acyklowirem, walcyklowirem lub famicyklowirem należy włączyć tylko u niektórych pacjentów. Najskuteczniejszą profilaktyką półpaśca są szczepienia przeciwko ospie wietrznej i półpaścowi.

Najnowszy numer czasopisma,, Forum Medycyny Rodzinnej" 1/2018

Najnowszy numer czasopisma „Forum Medycyny Rodzinnej” jest poświęcony głównie najnowszym zaleceniom postępowania diagnostycznego i leczniczego w osteoporozie w Polsce. Zespół ekspertów Wielodyscyplinarnego Forum Osteoporozy aktualizuje w obecnym opracowaniu dotychczasowe polskie zalecenia diagnostyczno-terapeutyczne w zakresie osteoporozy, uwzględniając najnowsze piśmiennictwo, dostępność leków i ich refundację oraz aktualną organizację lecznictwa. W opracowanych zaleceniach podtrzymano postulat podziału zadań dla lekarzy opieki podstawowej (etap I) oraz specjalistów zajmujących się leczeniem osteoporozy (etap II). Podkreślono konieczność szybkiego wdrażania farmakoterapii i rehabilitacji u wszystkich osób ze złamaniami niskoenergetycznymi, zaakcentowano potrzebę określania 10-letniego ryzyka złamań u wszystkich osób (w tym osób bez złamań) po 50. roku życia z przyjęciem polskiego progu interwencji terapeutycznej (≥ 10% dla kalkulatora FRAX), uzupełniono strategie doboru leków i monitorowania leczenia o diagnostykę obrazową, densytometryczną i biochemiczną. Podano podstawowe wytyczne dotyczące prewencji upadków, postępowania rehabilitacyjnego, dietetycznego oraz eliminacji środowiskowych i innych czynników ryzyka złamań. W aktualnych zaleceniach zwrócono uwagę na dwa istotne elementy usprawnienia leczenia osteoporozy: 1 — strategię nadzoru nad leczeniem złamań Fracture Liaison Service (FLS) oraz, optymalnie, 2 — strategię krótkoterminowego monitorowania efektywności leczenia za pomocą markerów biochemicznych.

Warto zwrócić uwagę Czytelnika na artykuł ,,Bezpieczeństwo sercowo-naczyniowe preparatu złożonego z dwóch leków rozszerzających oskrzela: indakaterolu i glikopironium”. W pracy omówiono ogólny profil bezpieczeństwa stosowania terapii skojarzonej LABA i LAMA, zwłaszcza w odniesieniu do wpływu na układ sercowo-naczyniowy. Na podstawie zgromadzonych danych wykazano, że połączenie tych dwóch ultra-długodziałających leków rozszerzających oskrzela o różnych, uzupełniających się mechanizmach działania zwiększa skuteczność terapii POChP, nie wpływając jednocześnie na spadek jej bezpieczeństwa. Skojarzone leczenie β₂-mimetykami z cholinolitykami powinno być zastosowane u chorych na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP) w przypadku braku złagodzenia objawów przy podaniu jednego z tych leków. Działanie poprzez dwa mechanizmy rozszerzania oskrzeli może bowiem zmaksymalizować efekt bronchodylatacyjny.

Numer czasopisma zamyka artykuł ,,Prawidłowe rozpoznanie cukrzycy typu LADA — to ciągle jeszcze aktualny problem”. Autorzy pracy przedstawiają kryteria rozpoznania cukrzycy LADA, która jest postacią cukrzycy autoimmunologicznej u dorosłych. Postęp destrukcji komórek β jest wolniejszy niż w cukrzycy typu 1. W praktyce LADA jest często błędnie zdiagnozowana i w konsekwencji nie jest właściwie leczona. Przy różnicowaniu ważne jest stwierdzenie obecności co najmniej jednego z czterech autoprzeciwciał przeciwko antygenom komórek wysp trzustkowych. Wczesne leczenie insuliną w cukrzycy typu LADA prowadzi do lepszej kontroli metabolicznej i do ochrony funkcji komórek beta.