Zawał serca u chorych bez istotnych zmian w tętnicach wieńcowych

Streszczenie

Wstęp: Zawał serca u chorych bez istotnych zmian w tętnicach wieńcowych to zagadnienie złożone, o nie do końca wyjaśnionej etiologii, nierzadko przysparzające wielu problemów diagnostycznych. W piśmiennictwie istnieje niewiele danych dotyczących problemu zawału serca z prawidłowym obrazem tętnic wieńcowych oraz odległego rokowania. Celami niniejszej pracy były: określenie odsetka chorych z zawałem serca bez istotnych zmian w tętnicach wieńcowych kierowanych do leczenia inwazyjnego; porównawcza ocena kurczliwości lewej komory w obserwacji wewnątrzszpitalnej i odległej, a także ocena częstości występowania niekorzystnych zdarzeń sercowo-naczyniowych w obserwacji wewnątrzszpitalnej i odległej. Metody: W okresie od stycznia 2002 roku do września 2006 roku przyjęto do szpitala 5673 chorych z zawałem serca z uniesieniem odcinka ST (STEMI) i bez uniesienia odcinka ST (NSTEMI), u których wykonano koronarografię. U 122 osób nie stwierdzono istotnych angiograficznie zmian w tętnicach wieńcowych. Grupę tę poddano dalszej analizie, oceniając parametry kliniczne, echokardiograficzne, przebiegu wewnątrzszpitalnego oraz obserwacji odległej.
Wyniki: Wyodrębniona grupa 122 chorych stanowiła 2,15% wszystkich pacjentów leczonych w tym okresie z powodu zawału serca. Średni wiek chorych wynosił 47 lat, większość stanowili mężczyźni. Spośród czynników ryzyka choroby wieńcowej stosunkowo często występowały nadciśnienie tętnicze (50%) oraz nadwaga i otyłość (67%). U prawie 40% badanej populacji incydent bólu w klatce piersiowej oraz wzrostu stężenia enzymów martwicy mięśnia sercowego w surowicy krwi był poprzedzony infekcją górnych dróg oddechowych, a u ponad 90% chorych dolegliwości wystąpiły pierwszy raz w życiu. Analizując frakcję wyrzutową lewej komory w okresie wewnątrzszpitalnym i w obserwacji odległej, stwierdzono jej znamienny wzrost z 50,9% do 55,8% (p < 0,0001). Poprawę frakcji wyrzutowej zaobserwowano u ponad połowy chorych (61%), a u 10% doszło do jej pogorszenia. Niezależnym czynnikiem wpływającym na poprawę frakcji wyrzutowej lewej komory w obserwacji odległej jest jej obniżona wartość w ocenie echokardiograficznej w trakcie hospitalizacji. Śmiertelność w obserwacji odległej (śr. 31 miesięcy) wyniosła 7,37%; 19 chorych (15,57%) ponownie hospitalizowano z przyczyn kardiologicznych, a u 3 pacjentów rozpoznano zawał serca.
Wnioski: U niewielkiego odsetka chorych z klinicznymi, elektrokardiograficznymi i laboratoryjnymi cechami zawału serca tętnice wieńcowe nie wykazują istotnych zmian. Upośledzona w okresie wewnątrzszpitalnym frakcja wyrzutowa lewej komory u większości chorych się poprawia. Odległe rokowanie chorych jest dobre.