Wstęp

Brachyterapia jest jedną z metod radykalnego leczenia niektórych wczesnych zmian nowotworowych w rejonie głowy i szyi. Dotychczas najczęściej stosowano w tym celu urządzenia emitujące promieniowanie o niskiej lub średniej mocy dawki. Doświadczenie w stosowaniu techniki PDR jest dotychczas niewielkie.

Materiał i metody

W okresie od czerwca 1999 do lipca 2000 w Klinice Chirurgii Szczękowo-Twarzowej i w Klinice Onkologii i Radioterapii Akademii Medycznej w Gdańsku zastosowano brachyterapię PDR u 9 chorych na raka płaskonabłonkowego o następującej lokalizacji: warga dolna (5 chorych) oraz policzek (4 chorych). Zastosowano dawkę 60–70 Gy, 1 Gy/puis powtarzany co 1 godzinę. Stosowano indywidualne plany leczenia opracowane za pomocą komputerowego systemu planowania leczenia (PLATO, Nucletron, Holandia).

W 8 przypadkach brachyterapia PDR stanowiła wyączną metodę leczenia a w 1 przypadku była elementem skojarzonego napromieniania. Stosowano aparat PDR zawierający żródło Ir 192 o aktywności nominalnej 1 Ci.

Wyniki

Tolerancja leczenia była bardzo dobra. Odczyny popromienne błony śluzowej jamy ustnej i czerwieni wargowej o średnim nasileniu, pojawiały się po około 3–5 dniach od zakończenia brachyterapii i ustępowały po 2–3 tygodniach. We wszystkich przypadkach uzyskano całkowitą remisję zmian nowotworowych. W okresie średnio 6 miesięcy obserwacji (zakres 2–12 miesięcy) nie stwierdzono nawrotu miejscowego.

Wnioski

W wybranych przypadkach nowotworów jamy ustnej oraz u chorych na raka wargi dolnej brachyterapia PDR stanowi skuteczną metodę leczenia radykalnego. Ostateczna ocena wartości metody wymaga zebrania większego materiału klinicznego.