Wszystko co powinniśmy wiedzieć o złośliwym zespole neuroleptycznym
Streszczenie
Jednym z rzadszych, ale niewątpliwie najniebezpieczniejszych powikłań farmakoterapii stosowanej w leczeniu zaburzeń psychicznych jest złośliwy zespół neuroleptyczny (NMS). Pojawia się najczęściej wskutek stosowania leków przeciwpsychotycznych, w piśmiennictwie opisywane są jednak również przypadki powstanie NMS po włączeniu leków przeciwdepresyjnych, takich jak mianseryna, amoksapina czy fluoksetyna. Złośliwy zespół neuroleptyczny stwierdzano także u pacjentów z rozpoznaniem choroby Parkinsona i parkinsonizmu, po nagłym odstawieniu L-dopy i leków będących agonistami receptorów dopaminowych (kabergoliny, bromokryptyny, pergolidu, ropinirolu, pramipeksolu i amantadyny). Objawy mogące sugerować wystąpienie NMS to: wzmożone napięcie mięśniowe, wahania ciśnienia tętniczego, tachykardia, zaburzenia rytmu serca, podwyższona lub bardzo wysoka temperatura ciała, nadmierne pocenie się chorego, zaburzenia świadomości, dyzartria lub zatrzymanie moczu, pobudzenie psychoruchowe, drżenie, ślinotok czy duszność.
Słowa kluczowe: złośliwy zespół neuroleptycznyneuroleptykileczenie
Referencje
- Meder J, Jarema M, Adamska-Węgrzyn E, et al. Stany nagłe w psychiatrii. Psychiatria Polska 2007. 2007; XLI(6): 871–938.
- Petit JR. Psychiatria ratunkowa. Urban & Partner, Wrocław 2007: 161–282.
- Rabe-Jabłońska J, Pawełczyk T, Strzelecki D. Przewodnik psychofarmakoterapii. Działania niepożądane i powikłania. Via Medica, Gdańsk 2010: 32–146.
- Frontera JA. Stany zagrożenia życia w neurologii klinicznej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011: 171–361.
- Gurrera RJ, Caroff SN, Cohen A, et al. An international consensus study of neuroleptic malignant syndrome diagnostic criteria using the Delphi method. J Clin Psychiatry. 2011; 72(9): 1222–1228.
- Urząd Rejestracji Produktów leczniczych Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Charakterystyki produktów leczniczych: Deprexolet, Lerivon, Miansec, Miansegen, Andepin, Bioxetin, Deprexetin, Fluoksetyna ANPHARM, Fluoxetin Polpharma, Seronil, Fluxemed. 2013, leki.urpl.gov.pl/index.php.
- Shalev A, Hermesh H, Munitz H. Mortality from neuroleptic malignant syndrome. J Clin Psychiatry. 1989; 50(1): 18–25.
- Strawn JR, Keck PE, Caroff SN. Neuroleptic malignant syndrome. Am J Psychiatry. 2007; 164(6): 870–876.
- Bogucki A,Gajos A,Cybertowicz M. Stany nagłe w pozapiramidowych zaburzeniach ruchowych — diagnostyka i postępowanie. Polski Przegląd Neurologiczny 2006; 2(4): 183–189.
- Hauser SL, Josephson SA. Harrison. Neurologia w medycynie klinicznej. tom I. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2012: 403, 413.
- Velamoor VR, Norman RM, Caroff SN, et al. Progression of symptoms in neuroleptic malignant syndrome. J Nerv Ment Dis. 1994; 182(3): 168–173.
- Chwalibogowska-Podlewska A, Podlewski JK. Leki współczesnej terapii wydanie XIX. Medical Tribune Polska, Warszawa 2009: 220–221.
- Rana A., Morren J.A. Neuroleptic malignant syndrome (NMS). Neurological Emergencies in Clinical Practice. Springer Verlag, London 2013: 109–111.