dostęp otwarty

Tom 1, Nr 1 (2005)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2005-06-20
Pobierz cytowanie

Nawrotowe udary mózgu

Przemysław Nowacki, Agata Porębska
Pol. Przegl. Neurol 2005;1(1):8-14.

dostęp otwarty

Tom 1, Nr 1 (2005)
Prace poglądowe
Opublikowany online: 2005-06-20

Streszczenie

Udar mózgu jest trzecią pod względem częstości przyczyną zgonu, a w populacji osób po 60. roku życia — najważniejszą przyczyną niepełnosprawności. Udar niedokrwienny, jako najczęstszy rodzaj udaru mózgu, jest odpowiedzialny za największą liczbę zgonów i przypadków kalectwa. Mimo coraz powszechniejszej profilaktyki wtórnej udaru mózgu, nawrót tej choroby jest nadal największym zagrożeniem dla życia. Ryzyko nawrotu wynosi 1,7–4% w ciągu 30 dni po pierwszym epizodzie, 6–12% w ciągu pierwszego roku i 19–42% w ciągu kolejnych 5 lat po pierwszym udarze. Czynniki prognostyczne dla udaru nawrotowego zależą od czasu po pierwszym udarze. Można wyróżnić czynniki ryzyka wczesnego nawrotu (do 30 dni) nawrotu późnego (po 30 dniach od wyjściowego udaru). Najważniejszym czynnikiem prognostycznym wczesnego nawrotu jest prawdopodobnie etiologiczny podtyp wyjściowego udaru niedokrwiennego. Największe ryzyko wczesnego nawrotu wiąże się z udarem o etiologii zakrzepowo-zatorowej w przebiegu miażdżycy dużych naczyń, najmniejsze — z udarem zatokowym. Najważniejszym, niemodyfikowalnym czynnikiem ryzyka późnego nawrotu zawału mózgu jest prawdopodobnie zaawansowany wiek chorego. Nie ma natomiast pełnej zgodności, dotyczącej wpływu modyfikowalnych czynników na ryzyko nawrotu udaru. Wymienia się wśród nich przede wszystkim: nadciśnienie tętnicze, choroby serca, w tym — migotanie przedsionków, cukrzycę typu 2, zwężenie tętnicy szyjnej wewnętrznej, palenie tytoniu, alkoholizm, a także wypadanie płatka zastawki mitralnej, miażdżycę aorty, drożny otwór owalny. W ostatnich latach gromadzone są liczne dowody istnienia związku między późnym nawrotem udaru niedokrwiennego mózgu a czynnikami biochemicznymi, molekularnymi, infekcyjnymi, a także zaburzeniami genetycznymi.
Znajomość czynników prognostycznych nawrotowego udaru mózgu ma istotne znaczenie, ponieważ pozwala zidentyfikować pacjentów zagrożonych wysokim ryzykiem nawrotów i ewentualnie zmienić stosowaną rutynowo profilaktykę wtórną.

Streszczenie

Udar mózgu jest trzecią pod względem częstości przyczyną zgonu, a w populacji osób po 60. roku życia — najważniejszą przyczyną niepełnosprawności. Udar niedokrwienny, jako najczęstszy rodzaj udaru mózgu, jest odpowiedzialny za największą liczbę zgonów i przypadków kalectwa. Mimo coraz powszechniejszej profilaktyki wtórnej udaru mózgu, nawrót tej choroby jest nadal największym zagrożeniem dla życia. Ryzyko nawrotu wynosi 1,7–4% w ciągu 30 dni po pierwszym epizodzie, 6–12% w ciągu pierwszego roku i 19–42% w ciągu kolejnych 5 lat po pierwszym udarze. Czynniki prognostyczne dla udaru nawrotowego zależą od czasu po pierwszym udarze. Można wyróżnić czynniki ryzyka wczesnego nawrotu (do 30 dni) nawrotu późnego (po 30 dniach od wyjściowego udaru). Najważniejszym czynnikiem prognostycznym wczesnego nawrotu jest prawdopodobnie etiologiczny podtyp wyjściowego udaru niedokrwiennego. Największe ryzyko wczesnego nawrotu wiąże się z udarem o etiologii zakrzepowo-zatorowej w przebiegu miażdżycy dużych naczyń, najmniejsze — z udarem zatokowym. Najważniejszym, niemodyfikowalnym czynnikiem ryzyka późnego nawrotu zawału mózgu jest prawdopodobnie zaawansowany wiek chorego. Nie ma natomiast pełnej zgodności, dotyczącej wpływu modyfikowalnych czynników na ryzyko nawrotu udaru. Wymienia się wśród nich przede wszystkim: nadciśnienie tętnicze, choroby serca, w tym — migotanie przedsionków, cukrzycę typu 2, zwężenie tętnicy szyjnej wewnętrznej, palenie tytoniu, alkoholizm, a także wypadanie płatka zastawki mitralnej, miażdżycę aorty, drożny otwór owalny. W ostatnich latach gromadzone są liczne dowody istnienia związku między późnym nawrotem udaru niedokrwiennego mózgu a czynnikami biochemicznymi, molekularnymi, infekcyjnymi, a także zaburzeniami genetycznymi.
Znajomość czynników prognostycznych nawrotowego udaru mózgu ma istotne znaczenie, ponieważ pozwala zidentyfikować pacjentów zagrożonych wysokim ryzykiem nawrotów i ewentualnie zmienić stosowaną rutynowo profilaktykę wtórną.
Pobierz cytowanie

Słowa kluczowe

udar mózgu; nawroty; patogeneza; czynniki ryzyka

Informacje o artykule
Tytuł

Nawrotowe udary mózgu

Czasopismo

Polski Przegląd Neurologiczny

Numer

Tom 1, Nr 1 (2005)

Typ artykułu

Artykuł przeglądowy

Strony

8-14

Opublikowany online

2005-06-20

Wyświetlenia strony

26857

Wyświetlenia/pobrania artykułu

4081

Rekord bibliograficzny

Pol. Przegl. Neurol 2005;1(1):8-14.

Słowa kluczowe

udar mózgu
nawroty
patogeneza
czynniki ryzyka

Autorzy

Przemysław Nowacki
Agata Porębska

Regulamin

Ważne: serwis https://journals.viamedica.pl/ wykorzystuje pliki cookies. Więcej >>

Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies m.in. w celach statystycznych, dostosowania serwisu do potrzeb użytkownika (np. język interfejsu) i do obsługi logowania użytkowników. W ustawieniach przeglądarki internetowej można zmienić opcje dotyczące cookies. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci komputera. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności.

Czym są i do czego służą pliki cookie możesz dowiedzieć się na stronie wszystkoociasteczkach.pl.

 

Wydawcą serwisu jest VM Media Group sp. z o.o., Grupa Via Medica, ul. Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk

tel. +48 58 320 94 94, faks +48 58 320 94 60, e-mail: viamedica@viamedica.pl