Tom 2, Nr 4 (2006)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2006-11-19
Zaburzenia poznawcze w chorobie Parkinsona
Jarosław Sławek, Barbara Jasińska-Myga, Dariusz Wieczorek
Pol. Przegl. Neurol 2006;2(4):203-209.
Tom 2, Nr 4 (2006)
Prace poglądowe
Opublikowany online: 2006-11-19
Streszczenie
Kryteria rozpoznania choroby Parkinsona nie obejmują wprawdzie tak
zwanych pozaruchowych jej objawów, ale w świetle obecnej wiedzy
wydaje się, że takie objawy, jak zaburzenia autonomiczne, depresja
i zaburzenia poznawcze, stanowią jej integralną część. Depresja i otępienie
oraz związane z nimi zaburzenia psychotyczne stanowią prawdziwe
wyzwanie dla lekarza. Utrzymanie dobrej sprawności ruchowej
chorego nie może odbywać się kosztem jego funkcjonowania psychicznego.
W późniejszych etapach choroby, kiedy to właśnie zaburzenia
poznawcze i psychotyczne pojawiają się najczęściej i ich częstość
narasta wraz z czasem trwania choroby (ok. 80% chorych po
8 latach trwania choroby), powstaje zawsze dylemat, czy zmniejszyć
dawki leków dopaminergicznych kosztem sprawności ruchowej, poprawiając
jednocześnie funkcjonowanie psychiczne chorego. Zaburzenia
poznawcze odpowiadające otępieniu dotyczą średnio 20-40%
wszystkich chorych. Jest to rodzaj otępienia podkorowego, którego
rozpoznanie jest trudniej postawić, a towarzysząca depresja i bradyfrenia
mogą być powodem pomyłek diagnostycznych. Postępowanie
z chorym z otępieniem w przebiegu choroby Parkinsona zawsze
wymaga wykluczenia innych przyczyn tych zaburzeń, jak stan majaczeniowy
(np. w przebiegu infekcji), krwiak podtwardówkowy (w wyniku
upadku i urazu głowy) oraz działań niepożądanych leków (np.
z grupy leków antycholinergicznych). Niezależnie od sporów o naturę
otępienia w chorobie Parkinsona (zmiany alzheimerowskie, rozsiane ciała Lewy’ego, zmiany naczyniowe), w mózgu chorych obserwuje
się deficyt cholinergiczny związany ze zwyrodnieniem jądra Meynerta.
Lekiem z wyboru, o udowodnionym działaniu w otępieniu w przebiegu
choroby Parkinsona, jest riwastygmina (inhibitor cholinesterazy).
Natomiast w zaburzeniach psychotycznych zaleca się neuroleptyk
atypowy - klozapinę, który nie pogarsza funkcji ruchowych.
Streszczenie
Kryteria rozpoznania choroby Parkinsona nie obejmują wprawdzie tak
zwanych pozaruchowych jej objawów, ale w świetle obecnej wiedzy
wydaje się, że takie objawy, jak zaburzenia autonomiczne, depresja
i zaburzenia poznawcze, stanowią jej integralną część. Depresja i otępienie
oraz związane z nimi zaburzenia psychotyczne stanowią prawdziwe
wyzwanie dla lekarza. Utrzymanie dobrej sprawności ruchowej
chorego nie może odbywać się kosztem jego funkcjonowania psychicznego.
W późniejszych etapach choroby, kiedy to właśnie zaburzenia
poznawcze i psychotyczne pojawiają się najczęściej i ich częstość
narasta wraz z czasem trwania choroby (ok. 80% chorych po
8 latach trwania choroby), powstaje zawsze dylemat, czy zmniejszyć
dawki leków dopaminergicznych kosztem sprawności ruchowej, poprawiając
jednocześnie funkcjonowanie psychiczne chorego. Zaburzenia
poznawcze odpowiadające otępieniu dotyczą średnio 20-40%
wszystkich chorych. Jest to rodzaj otępienia podkorowego, którego
rozpoznanie jest trudniej postawić, a towarzysząca depresja i bradyfrenia
mogą być powodem pomyłek diagnostycznych. Postępowanie
z chorym z otępieniem w przebiegu choroby Parkinsona zawsze
wymaga wykluczenia innych przyczyn tych zaburzeń, jak stan majaczeniowy
(np. w przebiegu infekcji), krwiak podtwardówkowy (w wyniku
upadku i urazu głowy) oraz działań niepożądanych leków (np.
z grupy leków antycholinergicznych). Niezależnie od sporów o naturę
otępienia w chorobie Parkinsona (zmiany alzheimerowskie, rozsiane ciała Lewy’ego, zmiany naczyniowe), w mózgu chorych obserwuje
się deficyt cholinergiczny związany ze zwyrodnieniem jądra Meynerta.
Lekiem z wyboru, o udowodnionym działaniu w otępieniu w przebiegu
choroby Parkinsona, jest riwastygmina (inhibitor cholinesterazy).
Natomiast w zaburzeniach psychotycznych zaleca się neuroleptyk
atypowy - klozapinę, który nie pogarsza funkcji ruchowych.
Słowa kluczowe
choroba Parkinsona; otępienie
Tytuł
Zaburzenia poznawcze w chorobie Parkinsona
Czasopismo
Polski Przegląd Neurologiczny
Numer
Tom 2, Nr 4 (2006)
Typ artykułu
Artykuł przeglądowy
Strony
203-209
Opublikowany online
2006-11-19
Wyświetlenia strony
6730
Wyświetlenia/pobrania artykułu
56555
Rekord bibliograficzny
Pol. Przegl. Neurol 2006;2(4):203-209.
Słowa kluczowe
choroba Parkinsona
otępienie
Autorzy
Jarosław Sławek
Barbara Jasińska-Myga
Dariusz Wieczorek