Skuteczność i tolerancja oksykodonu/naloksonu w leczeniu chorych z bólem przewlekłym i zaburzeniami jelitowymi w świetle wyników badań klinicznych

Abstract

Opioidy, oprócz skutecznej analgezji, powodują liczne działania niepożądane, spośród których często występują zaburzenia czynności przewodu pokarmowego, określane jako poopioidowe zaburzenia jelitowe (OIBD, opioid-induced bowel dysfunction). Do najczęstszych objawów tych zaburzeń należą: suchość w jamie ustnej, nudności, wymioty, zastój treści żołądkowej, wzdęcia, bóle brzucha i objawy towarzyszące zaparciu stolca. W leczeniu OIBD najczęściej są stosowane tradycyjne leki przeczyszczające i prokinetyczne, jednak postępowanie takie cechuje ograniczona skuteczność i działania niepożądane. Leczenie celowane OIBD polega na stosowaniu połączenia agonisty z antagonistą receptorów opioidowych lub podaniu antagonisty receptorów opioidowych o działaniu wyłącznie obwodowym (metylnaltrekson).

Połączenie oksykodonu o przedłużonym uwalnianiu z naloksonem o przedłużonym uwalnianiu (OXN) w jednej tabletce, w proporcji 2:1, zapewnia skuteczną analgezję z ograniczonymi działaniami niepożądanymi, w zakresie wpływu na czynność jelit. Oksykodon należy do opioidów III stopnia drabiny analgetycznej Światowej Organizacji Zdrowia (WHO, World Health Organization) i jest stosowany u chorych, którzy nie uzyskali skutecznej analgezji podczas leczenia analgetykami nieopioidowymi i/lub „słabymi” opioidami bądź w rotacji opioidowej, przy braku efektu przeciwbólowego i/lub nasilonych działaniach niepożądanych innych „silnych” opioidów. Nalokson jest antagonistą receptorów opioidowych, który w porównaniu do oksykodonu wykazuje większe powinowactwo do receptorów opioidowych ściany przewodu pokarmowego i podlega niemal całkowitemu unieczynnieniu w wątrobie po podaniu drogą doustną.

W badaniach klinicznych przeprowadzonych u pacjentów z bólem przewlekłym pochodzenia nienowotworowego i w przebiegu choroby nowotworowej wykazano, iż OXN w zakresie dawek dobowych do 80 mg/40 mg zapewnia podobny poziom analgezji i istotnie poprawia czynność jelit w porównaniu z oksykodonem podawanym samodzielnie. Oksykodon/nalokson stosowany w leczeniu bólu przewlekłego u chorych wymagających podawania opioidów zapobiega i zmniejsza objawy związane z OIBD.