open access
Czy jest wystarczająco dużo dowodów, aby zalecać kojarzone stosowanie opioidów? Czy jeden plus jeden tworzy dwa czy może więcej?
open access
Abstract
Obecnie jedyną udowodnioną metodą zmniejszenia toksyczności opioidów jest ich rotacja (inne metody są znacznie mniej zbadane). Niestety, pozytywne skutki zamiany jednego środka na drugi są krótkotrwałe i czasem rotacji leków należy dokonywać kilkukrotnie. W niniejszym artykule omówiono zasadność oraz możliwość stosowania kombinacji różnych opioidów. Leki te różnią się od siebie, a ich receptory wykazują heterogenność. Wiele danych wskazuje na to, że poszerzenie spektrum działania opioidów poprzez ich skojarzenie może prowadzić do zmniejszenia ryzyka działań niepożądanych, przy utrzymaniu efektu przeciwbólowego. Obecnie są znane tylko badania dotyczące łączenia fentanylu z morfiną, morfiny z oksykodonem oraz buprenorfiny z morfiną. Z uzyskanych danych wynika, że w przyszłości leczenie powinno się opierać na koncepcji niepełnej rotacji, której celem jest obniżenie dawki pierwszego opioidu i dodanie drugiego, a całkowitą zamianę jednego leku na drugi należy zastąpić tą nową metodą.
Medycyna Paliatywna w Praktyce 2010; 4, 3: 111-118
Abstract
Obecnie jedyną udowodnioną metodą zmniejszenia toksyczności opioidów jest ich rotacja (inne metody są znacznie mniej zbadane). Niestety, pozytywne skutki zamiany jednego środka na drugi są krótkotrwałe i czasem rotacji leków należy dokonywać kilkukrotnie. W niniejszym artykule omówiono zasadność oraz możliwość stosowania kombinacji różnych opioidów. Leki te różnią się od siebie, a ich receptory wykazują heterogenność. Wiele danych wskazuje na to, że poszerzenie spektrum działania opioidów poprzez ich skojarzenie może prowadzić do zmniejszenia ryzyka działań niepożądanych, przy utrzymaniu efektu przeciwbólowego. Obecnie są znane tylko badania dotyczące łączenia fentanylu z morfiną, morfiny z oksykodonem oraz buprenorfiny z morfiną. Z uzyskanych danych wynika, że w przyszłości leczenie powinno się opierać na koncepcji niepełnej rotacji, której celem jest obniżenie dawki pierwszego opioidu i dodanie drugiego, a całkowitą zamianę jednego leku na drugi należy zastąpić tą nową metodą.
Medycyna Paliatywna w Praktyce 2010; 4, 3: 111-118
Keywords
opioidy; kojarzenie; interakcja opioidów; kontrola bólu; morfina; fentanyl; oksykodon; buprenorfina


Title
Czy jest wystarczająco dużo dowodów, aby zalecać kojarzone stosowanie opioidów? Czy jeden plus jeden tworzy dwa czy może więcej?
Journal
Palliative Medicine in Practice
Issue
Article type
Review paper
Pages
111-118
Published online
2010-11-22
Bibliographic record
Medycyna Paliatywna w Praktyce 2010;4(3):111-118.
Keywords
opioidy
kojarzenie
interakcja opioidów
kontrola bólu
morfina
fentanyl
oksykodon
buprenorfina
Authors
Zbigniew Zylicz
Sebastiano Mercadante