Karmić czy nie karmić? Kliniczne aspekty niepodjęcia lub zaprzestania podawania pokarmów i płynów u kresu życia

Abstract

Problem niepodejmowania lub zaprzestania klinicznie wspomaganego odżywiania i nawadniania (CANH) u pacjentów znajdujących się w obliczu nieuchronnej śmierci jest bardzo kontrowersyjny. Klinicyści nie są zgodni w tej kwestii i rezygnacja z CANH jest przedmiotem ostrej, czasami emocjonalnej debaty.
Niniejszy artykuł stanowi próbę zbadania pokrótce aktualnych dowodów klinicznych dotyczących niepodejmowania lub zaprzestania CANH u kresu życia. Autorka stara się ocenić, czy zapewnienie CANH jest zawsze korzystne dla pacjenta, czy też może czasami przynieść więcej szkody niż pożytku. Dąży także do odpowiedzi na pytanie, czy rezygnacja z CANH u niektórych pacjentów znajdujących się w obliczu nieuchronnej śmierci jest zgodna z zasadami opieki paliatywnej. Z tego powodu odmawianie lub wycofywanie CANH zostanie przeanalizowane w kontekście podstawowych założeń opieki paliatywnej przedstawionych w definicji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).
Medycyna Paliatywna w Praktyce 2011; 5, 2: 33–39