Rak piersi — leczenie ukierunkowane molekularnie w praktyce klinicznej
Streszczenie
Od wielu lat podstawowymi receptorami określanymi w raku piersi są: receptor estrogenowy (ER), receptor progesteronowy (PgR) oraz receptor ludzkiego naskórkowego czynnika wzrostu typu 2 (HER2, human epidermal growth factor receptor 2). U chorych z obecnością powyższych receptorów można stosować skuteczne leki celowane, które w istotny sposób poprawiły rokowanie chorych na wczesnego i przerzutowego raka piersi. W rakach ER-dodatnich stosuje się hormonoterapię — modulatory receptora estrogenowego (tamoksyfen), inhibitory aromatazy (anastrozol, letrozol, egzemestan) lub leki antagonistyczne wobec receptora estrogenowego (fulwestrant). Wyniki badań udowodniły poprawę rokowania chorych w wyniku dołączenia do hormonoterapii inhibitorów szlaku mTOR (ewerolimus), natomiast w ostatnich latach ogromny postęp stanowi dołączanie inhibitorów CDK4/6 (abemacyklib, palbocyklib lub rybocyklib) do hormonoterapii. Lepsze wyniki przynosi również stosowanie łącznie z hormonoterapią inhibitora kinazy fosfatydyloinozytolu-3 (PI3K) (alpelysib) u chorych z mutacją PIK3CA. Z kolei u chorych na HER2-dodatniego raka piersi kluczowe znaczenie ma blokowanie receptora HER2. Pierwszym lekiem anty-HER2 był trastuzumab, który jest przeciwciałem monokolonalnym. Kolejnym przeciwciałem anty- -HER2 jest pertuzumab. Badania doprowadziły do opracowania koniugatów, które są połączeniami przeciwciała monoklonalnego z ładunkiem cytotoksycznym (emtanzyna — T-DM1, derukstekan — T-DxD). Blokowanie szlaku HER2 można uzyskać również za pomocą inhibitorów kinazy tyrozynowej (lapatynib, neratynib lub tukatynib).
U chorych na potrójnie ujemnego raka piersi przeprowadzono liczne badania z immunoterapią, które doprowadziły do rejestracji pierwszych inhibitorów punktów kontrolnych w tym wskazaniu (pembrolizumab, atezolizumab). Istotne są również wyniki badań z nowym koniugatem anty-TROP2 u chorych na potrójnie ujemnego raka piersi, którym jest sacytuzumab gowitekan.
W raku piersi kluczowe jest również wyodrębnienie nosicielek mutacji BRCA, gdyż opracowano dla chorych z wymienionej grupy skuteczne leczenie za pomocą inhibitorów PARP (olaparyb i talazoparyb).
W niniejszym artykule podsumowano wyniki najważniejszych badań z lekami celowanymi stosowanymi u chorych na raka piersi.
Słowa kluczowe: leczenie celowanehormonoterapiaHER2potrójnie ujemny rak piersikoniugatinhibitor CDK4/6immunoterapia