Poszukiwanie przyczyn oporności na immunoterapię pembrolizumabem u chorej na gruczołowego raka płuca z ekspresją PD-L1 — mikrobiom jelitowy „pod lupą”

Streszczenie

Immunoterapia anty-PD-1 lub PD-L1 u niektórych chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca (NDRP) może okazać się nieskuteczna, pomimo wysokiego odsetka komórek nowotworowych z ekspresją PD-L1 (≥ 50%). TMB (tumor mutation burden), status palenia tytoniu oraz niskie zróżnicowanie mikrobiomu jelitowego mogą wiązać się z brakiem skuteczności leczenia inhibitorami immunologicznych punktów kontroli u chorych na NDRP. Prezentowany w niniejszej pracy przypadek dotyczy niepalącej chorej na gruczołowego raka płuca, u której pomimo wysokiego odsetka komórek nowotworowych PD-L1 pozytywnych (50%) terapia pembrolizumabem okazała się nieskuteczna. U pacjentki wykonano sekwencjonowanie nowej generacji (NGS, next generation sequencing) z zastosowaniem panelu FOCUS pozwalającego na analizę 52 genów, których uszkodzenia są związane z różnymi typami guzów litych, w tym z rakiem płuca. Zaobserwowano zmiany genetyczne o statusie benign, co oznacza, że nie mają one w chwili obecnej znaczenia klinicznego dla chorych na NDRP. W międzyczasie wykonano profilowanie mikrobiomu jelitowego chorej, ze względu na to, że jego skład może być decydującym czynnikiem braku odpowiedzi na immunoterapię u chorych z wysoką ekspresją PD-L1 i bez mutacji kierujących (driver mutations). U opisywanej chorej zaobserwowano niskie zróżnicowanie bakterii występujących w jelitach z zauważalnym stanem dysbiozy (dysbakteriozy). Obecność bakterii Akkermansia, Enterococcaceae, Bifidobacteriaceae czy Coriobacteriaceae, zwłaszcza obecność Akkermansia mucinifila, wydaje się być czynnikiem korzystnym w odniesieniu do możliwości uzyskania odpowiedzi na immunoterapię oraz wydłużenia czasu wolnego od progresji (PFS, progression-free survival). W mikrobiomie jelitowym opisywanej chorej nie stwierdzono obecności bakterii z gromady Verrucomicrobia, do której należy A. mucinifila. Ponadto stwierdzono jedynie 0,011% bakterii z rodziny Enterococcaceae. Badania nad mikrobiomem jelitowym u chorych na nowotwory otrzymujących immunoterapię wydają się niezbędne w celu prawidłowego zrozumienia wpływu składu mikrobiomu na skuteczność tej metody leczenia.