Tom 10, Nr 4 (2017)
Praca badawcza (oryginalna)
Opublikowany online: 2018-01-17
Działalność jednostek organizacyjnych służby krwi w Polsce w 2016 roku
Journal of Transfusion Medicine 2017;10(4):113-129.
Streszczenie
Wstęp: Celem niniejszego opracowania było przedstawienie podstawowych aspektów działalności
jednostek organizacyjnych polskiej służby krwi w 2016 roku.
Materiały i metody: Analiza danych dostarczonych przez Regionalne Centra Krwiodawstwa
i Krwiolecznictwa (RCKiK).
Wyniki: W 2016 roku na terenie Polski działało 21 RCKiK i 135 oddziałów terenowych (OT). Przeprowadzono 13 228 ekip wyjazdowych. Krew oddawało 596 100 osób, z których większość stanowili dawcy honorowi (595 276, w tym 40 140 dawców „na apel”), ponadto 145 dawców płatnych i 679 autologicznych. Najczęściej pobierano krew pełną (1 162 370 donacji), najrzadziej — koncentrat granulocytarny (53 donacje) i KKCz metodą aferezy (6 donacji). Krew pełną pobierano przede wszystkim w OT (46,02%), rzadziej w siedzibach RCKiK (27,36%) i w czasie ekip wyjazdowych (26,62%). Najczęściej otrzymywane składniki krwi to KKCz
(1 144 512 j.) i FFP (1 280 926 j., z czego do celów klinicznych wydano 23,64%).
W 2016 roku otrzymano w sumie 74 690 opakowań zlewanego KKP i 52 126 opakowań KKP
metodą aferezy.
Dodatkowe metody preparatyki (usuwanie leukocytów, napromieniowanie) stosowano znacznie częściej w stosunku do KKP (38,0% UKKP, 2,37% NKKP i 57,71% NUKKP) niż KKCz (12,36% UKKCz, 0,13% NKKCz i 7,92% NUKKCz). Inaktywacji czynników zakaźnych poddano łącznie 10,04% wydanych do szpitali jednostek FFP i 10,52% opakowań KKP.
W 2016 roku z różnych przyczyn zniszczono 14 117 j. KPK, 32 060 j. KKCz, 66 413 j. FFP, 5270 opakowań zlewanego KKP i 1325 opakowań KKP z aferezy.
Wnioski: Poczynione w niniejszym opracowaniu obserwacje mogą służyć jako punkt wyjścia do analizy zagadnień związanych z funkcjonowaniem jednostek organizacyjnych polskiej służby krwi, do porównania doświadczeń oraz oceny stosowanych metod działania w celu wypracowania optymalnych rozwiązań.
Słowa kluczowe: krwiodawcykrwiodawstwoskładniki krwi
Referencje
- Ustawa dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi. (Dz. U. z 2017 r. poz. 1371).
- WHO Expert Group. Expert Consensus Statement on achieving self-sufficiency in safe blood and blood products, based on voluntary non-remunerated blood donation (VNRBD). Vox Sang. 2012; 103(4): 337–342.
- World Health Organization. Towards Self-Sufficiency in Safe Blood and Blood Products based on Voluntary Non-Remunerated Donation. Global Status. ; 2013.
- Główny Urząd Statystyczny, Komitet Redakcyjny. Rocznik demograficzny. ; 2012.
- Główny Urząd Statystyczny, Komitet Redakcyjny. Rocznik demograficzny. ; 2016.
- Pogłód R, Rosiek A, Grabarczyk P, et al. Charakterystyka podstawowych wskaźników dotyczących krwiodawstwa i krwiolecznictwa w Europie - aktualne wyzwania i działania. Journal of Transfusion Medicine. 2015; 8(2): 60–77.
- Stramer SL, Hollinger FB, Katz LM, et al. Emerging infectious disease agents and their potential threat to transfusion safety. Transfusion. 2009; 49 Suppl 2: 1S–29S.
- Rabel PO, Planitzer CB, Farcet MR, et al. Increasing West Nile virus antibody titres in central European plasma donors from 2006 to 2010. Eurosurveillance. 2011; 16(10).
- European Centre for Disease Prevention and Control. Ebola outbreak in West Africa (2013-2016). http://ecdc europa eu/en/healthtopics/ebola_marburg_fevers/pages/ebola-outbreak-west-africa aspx [Online. ; 28: 11.
- WHO Africa. Ebola Virus Disease. http://www.afro.who.int/health-topics/ebola-virus-disease. [online]; data pobrania: 20.11.2017. [Online].
- Soares de Araújo JS, Regis CT, Gomes RG, et al. Microcephaly in north-east Brazil: a retrospective study on neonates born between 2012 and 2015. Bull World Health Organ. 2016; 94(11): 835–840.
- Musso D, Nilles EJ, Cao-Lormeau VM. Rapid spread of emerging Zika virus in the Pacific area. Clin Microbiol Infect. 2014; 20(10): O595–O596.
- WHO statement 1 February 2016 . WHO statement on the first meeting of the International Health Regulations (IHR 2005) Emergency Committee on Zika virus and observed increase in neurological disorders and neonatal malformations. http://www who int/mediacentre/news/statements/2016/1st-emergency-committee-zika/en/ [Online. 2005; 28: 11.
- European Centre for Disease Prevention and Control. RAPID RISK ASSESSMENT. Zika virus disease epidemic. Tenth update, 4 April 2017. https://ecdc.europa.eu/en/publications-data/rapid-risk-assessment-zika-virus-disease-epidemic-10th-update-4-april-2017. [online]; data pobrania: 20.11.2017. [Online].
- Vassallo R, Goldman M, Germain M, et al. BEST Collaborative. Preoperative Autologous Blood Donation: Waning Indications in an Era of Improved Blood Safety. Transfus Med Rev. 2015; 29(4): 268–275.
- European Directorate for the Quality of Medicines and HealthCare (EDQM). Guide to the preparation, use and quality assurance of blood components: recommendation No. R (95) 15, wyd. ; 19: 2017.
- Program zdrowotny. „Zapewnienie samowystarczalności Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie krwi, jej składników i produktów krwiopochodnych”. http://www2.mz.gov.pl/wwwfiles/ma_struktura/docs/program_nck_samowystar_05082010.pdf. [Online] [Zacytowano: 28 11. ; 2014.
- Główny Urząd Statystyczny, Komitet Redakcyjny. Rocznik demograficzny. ; 2013.
- Główny Urząd Statystyczny, Komitet Redakcyjny. Rocznik demograficzny. ; 2014.
- Główny Urząd Statystyczny, Komitet Redakcyjny. Rocznik demograficzny. ; 2015.
- NICE. Blood transfusion. NICE guideline. Published: 18 November 2015. nice.org.uk/guidance/ng24. [Online] [Zacytowano: 03 03. ; 2016.
- Klein AA, Arnold P, Bingham RM, et al. AAGBI guidelines: the use of blood components and their alternatives 2016. Anaesthesia. 2016; 71(7): 829–842.
- Simancas-Racines D, Osorio D, Martí-Carvajal AJ, et al. Leukoreduction for the prevention of adverse reactions from allogeneic blood transfusion. Cochrane Database Syst Rev. 2015(12): CD009745.
- Whitaker B, Rajbhandary S, Kleinman S, et al. Trends in United States blood collection and transfusion: results from the 2013 AABB Blood Collection, Utilization, and Patient Blood Management Survey. Transfusion. 2016; 56(9): 2173–2183.
- Ellingson KD, Sapiano MRP, Haass KA, et al. Continued decline in blood collection and transfusion in the United States-2015. Transfusion. 2017; 57 Suppl 2: 1588–1598.
- Angheben A, Boix L, Buonfrate D, et al. Chagas disease and transfusion medicine: a perspective from non-endemic countries. Blood Transfus. 2015; 13(4): 540–550.
- Leitman SF. Hemochromatosis: the new blood donor. Hematology Am Soc Hematol Educ Program. 2013; 2013: 645–650.
- Rosiek A, Tomaszewska A, Lachert E, et al. Obniżone stężenie hemoglobiny najczęstszą przyczyną dyskwalifikacji krwiodawców na terenie polski. Acta Haematologica Polonica. 2015; 46: 24.
- Goldman M, Magnussen K, Gorlin J, et al. International Forum regarding practices related to donor haemoglobin and iron. Vox Sang. 2016; 111(4): 449–455.
- Vuk T, Magnussen K, De Kort W, et al. International forum: an investigation of iron status in blood donors. Blood Transfus. 2016 [Epub ahead of print]; 15(1): 20–41.
- Magnussen K, Ladelund S. Handling low hemoglobin and iron deficiency in a blood donor population: 2 years' experience. Transfusion. 2015; 55(10): 2473–2478.
- Farmer S, Trentino K, Hofmann A, et al. A Programmatic Approach to Patient Blood Management – Reducing Transfusions and Improving Patient Outcomes. The Open Anesthesiology Journal. 2015; 9(1): 6–16.
- van Ho, Koopman MMW, Koffijberg H, et al. Historical time trends in red blood cell usage in the Netherland. International Journal of Clinical Transfusion Medicine. 2016; 4: 67–77.
- Vincent J. Anemia and Blood Transfusion in Critically Ill Patients. JAMA. 2002; 288(12): 1499.
- Shander A. Preoperative anemia and its management. Transfusion and Apheresis Science. 2014; 50(1): 13–15.
- Heitmiller ES, Hill RB, Marshall CE, et al. Blood wastage reduction using Lean Sigma methodology. Transfusion. 2010; 50(9): 1887–1896.
- Liumbruno GM, Rafanelli D. Appropriateness of blood transfusion and physicians' education: a continuous challenge for Hospital Transfusion Committees? Blood Transfus. 2012; 10(1): 1–3.
- Ansari S, Szallasi A. Blood management by transfusion triggers: when less is more. Blood Transfus. 2012; 10(1): 28–33.
- Yazer M, Lozano M, Fung M, et al. An international survey on the role of the hospital transfusion committee. Transfusion. 2017; 57(5): 1280–1287.