WSTĘP: Choroby serca i naczyń stanowią wciąż najczęstszą przyczynę przedwczesnych zgonów w Polsce. W krajach Unii Europejskiej umieralność związana z tą grupą chorób jest wyższa u kobiet niż u mężczyzn. Jednym z podstawowych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych jest dyslipidemia, której rozpowszechnienie w Polsce wzrasta, a skuteczność leczenia wciąż jest zbyt niska. Większość przeprowadzonych badań dotyczących tego zagadnienia nie oceniało skuteczności leczenia dyslipidemii z uwzględnieniem płci, nie oceniało również wpływu współistnienia otyłości na skuteczność leczenia dyslipidemii.

CEL BADANIA: Porównanie skuteczności leczenia dyslipidemii u mężczyzn otyłych oraz mężczyzn z BMI < 30 kg/m² zakwalifikowanych do badania 3ST-POL.

MATERIAŁ I METODY: Analiza post hoc danych z badania 3ST-POL przeprowadzonego w latach 2007–2008, dotyczącego skuteczności leczenia dyslipidemii w Polsce u pacjentów ambulatoryjnych, pozostających pod opieką lekarzy rodzinnych i specjalistów.

WYNIKI: Z pierwotnej populacji badania 3ST-POL 47% stanowili mężczyźni (n = 23 109), z czego u 18 982 pacjentów możliwe było obliczenie BMI. Piętnaście procent osób z tej populacji była otyła. Blisko trzy czwarte mężczyzn otyłych i z BMI < 30 kg/m² należało do subpopulacji pacjentów obciążonych. Średnie dawki stosowanych statyn (20 mg/dobę w przypadku atorwastatyny oraz średnio około 24 mg/dobę w przypadku simwastatyny) były niezależne od przynależności do grupy ryzyka oraz od obecności otyłości lub jej braku. Docelowe stężenie cholesterolu o niskiej gęstości LDL (low density lipoprotein) uzyskano u 10,1% i 13,2% pacjentów otyłych obciążonych i nieobciążonych (p < 0,01). Docelowe stężenie cholesterolu całkowitego uzyskiwano odpowiednio u 10,6% i 12,5% pacjentów otyłych obciążonych i nieobciążonych (p < 0,01). W przypadku pacjenta z BMI < 30 kg/m² docelowe stężenia LDL oraz cholesterolu całkowitego w grupie obciążonej i nieobciążonej uzyskano odpowiednio u 9,7% vs. 13,4% i 9,6% vs. 12% (p < 0,01 dla obu zestawień). Wśród mężczyzn z otyłością średnie stężenia poszczególnych frakcji lipidogramu były niższe w subpopulacji pacjentów obciążonych.

WNIOSKI: Skuteczność leczenia dyslipidemii w populacji mężczyzn włączonych do badania 3ST-POL była istotnie wyższa w przypadku pacjentów nieobciążonych niż obciążonych, niezależnie od współistnienia lub braku otyłości. Jednocześnie jednak we wszystkich subpopulacjach mężczyzn ogólna skuteczność leczenia była bardzo niska, zarówno w odniesieniu do stężenia LDL, jak i cholesterolu całkowitego. Zaobserwowano również sztywne, niezależne od profilu ryzyka oraz współistnienia otyłości, dawkowanie statyn, co autorzy interpretują jako wyraz inercji terapeutycznej lekarzy.