Tom 6, Nr 5 (2012)
Praktyka lekarza rodzinnego
Opublikowany online: 2012-11-27
Świadczenia przysługujące osobom sprawującym opiekę nad chorymi lub niepełnosprawnymi członkami rodziny
Forum Medycyny Rodzinnej 2012;6(5):249-257.
Streszczenie
Sprawowanie opieki nad osobami chorymi lub niepełnosprawnymi wymaga zarównoudzielania świadczeń zdrowotnych przez osoby wykonujące zawód medyczny, jaki bieżącej pielęgnacji i pomocy w sprawach życia codziennego, realizowanych przezkrewnych lub opiekunów. Zaangażowanie tych ostatnich może wynikać z obowiązkualimentacyjnego lub z obowiązku małżonków przyczyniania się do zaspokajania potrzebrodziny, a niekiedy zachodzi bez jakiegokolwiek obowiązku prawnego.Występowanie u chorego ciężkiej choroby w zaawansowanym stadium lub znacznegostopnia niepełnosprawności może powodować, że pomoc osób bliskich będzie nie -odzowna. Te okoliczności wymagają niejednokrotnie od członków rodzin pacjentówprzebywających w domu czasowego powstrzymania się od pracy zarobkowej, a nawetrezygnacji z zatrudnienia dla osobistego sprawowania opieki. W celu zapewnieniapomocy opiekunom, w przedstawionych wyżej warunkach, zostały przewidziane świadczeniao charakterze pieniężnym lub niepieniężnym w ramach systemu świadczeńrodzinnych, ubezpieczeń społecznych oraz pomocy społecznej, takie jak: świadczeniepielęgnacyjne, zasiłek opiekuńczy i składki na ubezpieczenia społeczne. Z pewnościąich uzyskanie nie rozwiąże wszystkich problemów i nie zaspokoi ogromnych potrzebwynikających z opieki, jednakże może stanowić wsparcie dla rodziny , bez któregotrudno byłoby zmierzyć się z chorobą i niepełnosprawnością jej członka.W niniejszym artykule zostały opisane warunki nabycia prawa do tych świadczeń oraztryb ich przyznawania. W szczególności określa on krąg osób uprawnionych do ich uzyskaniaoraz wymagania, jakim powinna odpowiadać osoba chora lub niepełnosprawna, aby jej opiekun mógł nabyć prawo do świadczeń. Wyjaśniono w nim ponadto pojęcieopieki, a także istotę obowiązku alimentacyjnego.
Słowa kluczowe: świadczenie pielęgnacyjnezasiłek opiekuńczyskładki na ubezpieczenia społeczneopiekaobowiązek alimentacyjnyświadczenia rodzinnepomoc społecznaubezpieczenia społeczne
Referencje
- Racław M. Opiekunowie nieformalni — „niewidoczne” podmioty. In: Racław M. ed. Publiczna troska prywatna opieka. Społeczności lokalne wobec osób starszych. Instytut Spraw Publicznych , Warszawa 2011: 275–285.
- Domińczyk T. Obowiązek alimentacyjny. In: Piasecki K. ed. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Lexis Nexis, Warszawa 2006: 778–862.
- Romaniuk A. Sądowe dochodzenie roszczeń alimentacyjnych. Szkoła Specjalna. 2009; 3: 218–221.
- Sychowicz M. Prawa i obowiązki małżonków. In: Piasecki K. ed. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Lexis Nexis, Warszawa 2006: 110–145.
- Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 21 lutego 2001 r. w sprawie o sygn. akt III AUa 1333/01 28.07.2001.
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie w sprawie o sygn. akt III SA/Kr 1048/10 21.06.2011.
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi w sprawie o sygn. akt II SA/Łd 33/12 28.02.2012.
- Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie o sygn. akt P/23/05(Zbiór Urzędowy OTK) 15.11.2006.
- Wyrok Sądu Najwyższego w sprawie o sygn. akt II RN 141/01 (OSNP 24/02/584). 14.03.2002.
- Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie o sygn. akt P/27/07 (Zbiór Urzędowy OTK). 18.07.2008.
- Guza Ł. Świadczenia także dla opiekunów. Gazeta Prawna. 2006: 223.
- Kroner J. Kroner J Przepisy pomijają osieroconych. Rzeczpospolita. 2006; \: 267.
- Maciejko W. Ponowne rozpatrzenie sprawy o zasiłek stały. Służba Pracownicza. 2010; 4: 30.
- Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie o sygn. akt P/38/09 (Zbiór Urzędowy OTK). 01.06.2010.
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie w sprawie o sygn. akt II SA/Ol 982/11 17.01.2012.
- Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie o sygn. akt I OSK/723/09 07.12.2009.
- Komunikat w sprawie rządowego programu wspierania niektórych osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne w okresie od stycznia do marca 2012. http://www.mpips.gov.pl.
- Karlikowska R. Nowe zasady przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego. Służba Pracownicza. 2010; 2: 15–20.
- Kolasa A. Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy. Praca i Zabezpieczenie społeczne. 1999: 12.
- Rzetecka-Gil A. Ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Oficyna. 2009.