Zintegrowana diagnostyka zespołu stymulatorowego. Część I: Wywiad kliniczny z zastosowaniem zmodyfikowanego kwestionariusza objawów oraz skali punktowej

Streszczenie

Wstęp: Opisany w 1969 r. przez Mitsui i wsp. zespół stymulatorowy (PS) budzi nadal wiele kontrowersji z uwagi na zmienną częstość występowania, bogatą i wieloznaczną symptomatologię kliniczną, złożoną etiopatogenezę oraz często nieskuteczne metody leczenia.
Cel pracy: Ocena przydatności wywiadu klinicznego w diagnostyce zespołu stymulatorowego.
Materiał i metody: Badaniami objęto 24 osoby (17 kobiet i 7 mężczyzn, średni wiek 62 ± 10 lat), u których z powodu objawów PS zmieniono operacyjnie sposób stymulacji z VVI na DDD, eliminując symptomy tego zespołu. U chorych tych 2-krotnie po 48 h stymulacji VVI i 48 h stymulacji DDD (w randomizowanej kolejności) zbierano dokładny wywiad kliniczny według własnego zmodyfikowanego kwestionariusza zawierającego 12 najczęściej występujących w PS objawów klinicznych z zastosowaniem skali punktowej 0-5.
Wyniki: Stwierdzono zdecydowaną przewagę objawów klinicznych w czasie programu VVI (466 pkt) w porównaniu z DDD (297 pkt). Wykazano również znamiennie wyższą (p < 0,001) średnią wartość punktową dla wszystkich 12 objawów, przypadającą na jednego chorego w czasie stymulacji VVI (19,4 ± 9,7 pkt) w stosunku do DDD (12,4 ± 6,4 pkt), jak również dla jednego objawu na jednego chorego (odpowiednio 1,6 ± 0,4 vs 1,0 ± 0,5 pkt). W związku z tym w rozpoznaniu PS może być pomocna średnia wartość punktowa 12 objawów klinicznych wyższa od 18,8 pkt. Najczęstszymi i najsilniej wyrażonymi w czasie stymulacji VVI objawami były: uczucie zmęczenia, zawroty głowy, duszność wysiłkowa lub spoczynkowa, a także kołatanie serca, bóle głowy i wzmożona potliwość.
Wnioski: Zastosowanie wyżej opisanej metody zbierania wywiadu z użyciem kwestionariusza objawów klinicznych oraz skali punktowej może być pomocne w diagnostyce zespołu stymulatorowego.