„Sygnały drogi wolnej” i ich znaczenie jako wskaźnika właściwego położenia elektrody ablacyjnej

Streszczenie

Cel pracy: Retrospektywna ocena przydatności różnych sygnałów „drogi wolnej” (SPp, slow pathway potentials) jako wskaźnika właściwego położenia elektrody ablacyjnej.
Materiał i metody: U 70 chorych (41 ± 14 lat; 50 kobiet) z nawrotnym częstoskurczem przedsionkowo-węzłowym poddanych ablacji drogi wolnej (SP) wykonano 510 aplikacji prądu RF (ARF, RF application) podczas: rytmu zatokowego (432), częstoskurczu (64), stymulacji prawego przedsionka (13), migotania przedsionków (jedna nieskuteczna — wykluczona z analizy ze względu na niejednoznaczną interpretację elektrogramu).
Na podstawie badania elektrofizjologicznego (EPS, electrophysiological study) wyróżniono: trwale skuteczne (70), przejściowo skuteczne (57) i nieskuteczne (382) ARF. W elektrogramach z elektrody ablacyjnej poszukiwano SPp. Wyodrębniono: potencjał opisany przez Jackmana (JP, Jacman’s potentials) — ostry, o dużej amplitudzie poprzedzony sygnałem o łagodnym nachyleniu i niższej amplitudzie; potencjał opisany przez Haissaguerre’a (HP, Haissaguerre’s potentials) — o niskiej amplitudzie i łagodnym nachyleniu poprzedzony sygnałem o dużej amplitudzie i szybkim narastaniu; potencjał opisany przez Kalbfleischa (KP, Kalbfleisch’s potentials) — liczne wychylenia o niskiej amplitudzie, trwające > 50 ms.
Wykazano istotną wartość statystyczną SPp, który jest niezależnym czynnikiem rokowniczym skutecznej ARF (p < 0,0001). Największe znaczenie, dzięki dużej swoistości, ma JP, największą czułość — KP. Szczegółowa analiza danych wykazała, że rejestracja SPp:
— jest niezależnym czynnikiem odróżniającym ARF trwałe od nieskutecznych (p = 0,03), niezależnym czynnikiem prognostycznym jest JP (p = 0,0326);
— jest niezależnym czynnikiem odróżniającym ARF trwałe od przejściowo skutecznych (p = 0,0018), każdy jego rodzaj stanowi niezależny czynnik rokowniczy (JP, KP, HP, odpowiednio p = 0,0051; 0,0159; 0,0229);
— nie ma znaczenia w różnicowaniu ARF przejściowo skutecznych od nieskutecznych.
Wniosek: Obecność SPp w obrębie trójkąta Kocha wskazuje na właściwe położenie elektrody ablacyjnej. W przedstawianej grupie chorych największa swoistość charakteryzowała potencjał Jackmana, największa czułość — potencjał Kalbfleischa. (Folia Cardiol. 2001; 8: 171–179)