Dizopiramid, sotalol i propafenon w zapobieganiu nawrotom migotania przedsionków — obserwacja roczna

Streszczenie

Wstęp: Stosowanie leków antyarytmicznych poprawia odległy efekt kardiowersji elektrycznej przetrwałego migotania przedsionków (AF). Celem badania była ocena skuteczności sekwencyjnego stosowania leków antyarytmicznych.
Materiał i metody: U 104 pacjentów w wieku 60,4 ± 7,9 roku z przetrwałym AF przeprowadzono planową kardiowersję elektryczną. Po uzyskaniu rytmu zatokowego dołączano do terapii jeden z następujących leków antyarytmicznych (lek I): propafenon, sotalol lub dizopiramid. Wybierano go w sposób otwarty, na podstawie etiologii i czasu trwania AF oraz wieku chorego. W przypadku nieskuteczności stosowanego leczenia i nawrotu AF przeprowadzano kolejną kardiowersję elektryczną, a następnie pacjent otrzymywał inny spośród wymienionych leków antyarytmicznych (lek II).
Wyniki: Po rocznej obserwacji rytm zatokowy utrzymywał się u 27 chorych (48,2%) stosujących lek I, niezależnie od przyjmowanego preparatu (mediana nie istnieje). Spośród chorych otrzymujących propafenon jako lek I, po roku rytm zatokowy utrzymywał się u 14 osób (51,9%) (mediana nie istnieje); sotalol był skuteczny u 11 chorych (44,0%) (mediana nie istnieje), a dizopiramid odpowiednio u 2 osób (50%). Nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic dotyczących utrzymania rytmu zatokowego w obserwacji rocznej u pacjentów stosujących poszczególne leki antyarytmiczne (p > 0,47). U 27 chorych, u których wystąpił nawrót AF przeprowadzono powtórną kardiowersję elektryczną i dołączono kolejny lek antyarytmiczny (lek II). Spośród badanych 11 chorych (40,7%) otrzymało propafenon, 10 pacjentów (37,0%) — sotalol, a 6 osób (14,8%) — dizopiramid. Łącznie rytm zatokowy utrzymywał się u 2 chorych (7,0%), u których konieczne było przeprowadzenie kolejnej kardiowersji i zmiana leczenia antyarytmicznego ze względu na stwierdzany brak skuteczności wcześniej zaleconej terapii (mediana 14 dni). Rytm zatokowy po zakończeniu obserwacji stwierdzono u 1 osoby (9,1%) leczonej propafenonem i 1 chorego (16,6%) przyjmującego dizopiramid. Nie wykazano istotnych różnic pomiędzy stosowanymi lekami antyarytmicznymi w zapobieganiu nawrotom AF podczas rocznej obserwacji po przeprowadzeniu drugiej kardiowersji elektrycznej (p > 0,63). Obserwowano istotne statystycznie różnice w sumarycznym efekcie prowadzonej profilaktyki antyarytmicznej po pierwszej i drugiej kardiowersji elektrycznej (lek I vs. lek II; p < 0,01).
Wnioski: Skuteczność poszczególnych leków w profilaktyce nawrotu AF jest zbliżona, niezależnie od podawanego preparatu, jednak w istotny sposób zależy od kolejności jego zastosowania po przywróceniu rytmu zatokowego. (Folia Cardiol. 2005; 12: 169–180)