Rola układu CD40/CD40L w patogenezie procesu miażdżycowego

Streszczenie

W komórkach uczestniczących w procesie miażdżycowym (płytki krwi, komórki śródbłonka, mięśnie gładkie naczyń, fibroblasty, monocyty, limfocyty) wykazano aktywność prozapalnego i prozakrzepowego układu receptor CD40–ligand CD40 (CD40/CD40L). Poprzez pobudzenie wytwarzania białek adhezyjnych, cytokin, chemokin, czynników wzrostu, metaloproteinaz, wolnych rodników tlenowych, CD40/CD40L uczestniczy w procesie miażdżycowym. Za aktywację CD/CD40L mogą odpowiadać zaburzenia w laminarnym przepływie krwi oraz oksydowana frakcja cholesterolu LDL. W badaniach doświadczalnych wykazano, że blokowanie CD40/CD40L hamuje powstawanie blaszek miażdżycowych oraz zmienia ich fenotyp na odpowiadający stabilnym zmianom.
Aktywacja CD40/CD40L stanowi wspólny element, w którym liczne czynniki ryzyka (hipercholesteolemia, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, otyłość, nikotynizm) sprzyjają przewlekłemu procesowi aterogenezy. Pobudzenie układu CD40/CD40L towarzyszy ostrym zespołom wieńcowym oraz udarom niedokrwiennym mózgu. Stanowi czynnik ryzyka nawrotu zwężenia po zabiegu angioplastyki wieńcowej lub wystąpienia pierwszego incydentu wieńcowego u pozornie zdrowych kobiet. Hamowanie interakcji komórkowych wywołanych przez CD40/D40L jest wspólnym elementem przeciwmiażdżycowego działania takich leków, jak: klopidogrel, kwas acetylosalicylowy, statyny, a także niektórych doustnych preparatów hipoglikemizujących.