Wysiłkowy test spiroergometryczny w ocenie wydolności wysiłkowej, nadciœnienia tętniczego oraz stopnia zwężenia aorty u dorosłych pacjentów po operacji koarktacji aorty

Streszczenie

Wstęp: U wielu pacjentów po udanej operacji koarktacji aorty (CoA) występuje nadciśnienie tętnicze oraz objawy wczesnej choroby wieńcowej, co może prowadziæ do niewydolności serca. Celem niniejszego badania była ocena wydolności wysiłkowej pacjentów po udanym zabiegu korekcji CoA podczas wysiłkowego testu spiroergometrycznego oraz określenie zależności między wymienionymi parametrami a występowaniem nadciśnienia têtniczego, rezydualnego zwężenia aorty zstępującej (AoD) i wiekiem pacjentów w czasie zabiegu.
Metody: Do badania zakwalifikowano 74 osób (w tym 45 mężczyzn) w wieku 19-61 lat (śr. 31,2 ± 9,8 roku) operowanych w wieku 0,5–34 lat (śr. 10,4 ± 6,8 roku), 5-34 lata temu (śr. 21,4 ± 6,2 roku). Wszystkich pacjentów zakwalifikowano do I klasy czynnościowej według NYHA. Grupę kontrolną stanowiło 30 zdrowych osób (w tym 18 mężczyzn) w wieku 26-46 lat (śr. 32,2 ± 6,6 roku). W badaniu echokardiograficznym oceniano gradient ciśnienia przez zastawkę aortalną, wielkość zwężenia rezydualnego AoD (wartość znamienna ≥ 25 mm Hg). Grupa pacjentów ze zwężeniem rezydualnym (AoD+) liczyła 32 chorych, grupa bez zwężenia (AoD-) - 41 osób. Pacjentów podzielono tak¿e na podgrupy bez nadciśnienia tętniczego (NT-; n = 32), z nadciśnieniem wywołanym wysiłkiem (NTex, n = 10) oraz z utrwalonym nadciśnieniem têtniczym (NT+; n = 32). Test wysiłkowy z maksymalnym obciążeniem przeprowadzano według zmodyfikowanego protokołu Bruce’a. Oceniano maksymalne zużycie tlenu (VO₂max), równoważnik oddechowy CO₂ (VE/VCO₂) oraz częstość akcji serca podczas maksymalnego wysiłku (HRmax).
Wyniki: W grupach badanej i kontrolnej uzyskano następujące wyniki: VO₂max - odpowiednio: 26,77 ± 6,75 vs. 35,27 ± 7,6 ml/kg/min (p = 0,0001); VO₂max [%]: 70,09 ± 13,39 vs. 90,3 ± 15,35 (p = 0,0001); VE/VCO₂: 33,14 ± 5,33 vs. 29,73 ± 3,32 (p = 0,001). Stwierdzono ujemną korelację między VO₂max i wiekiem w czasie zabiegu (r = –0,343; p = 0,004) oraz dodatnią korelację pomiędzy VE/VCO₂ i wiekiem podczas zabiegu (r = 0,335; p = 0,005). Nie odnotowano różnic w wynikach testu spiroergometrycznego między podgrupami AoD+ i AoD–. Wyniki w podgrupach NT+ i NT- były następujące: VO₂max - odpowiednio: 26,30 ± 15,08 vs. 28,05 ± 7,9 ml/kg/min (p = 0,01); VO₂max [%]: 66,17 ± 14,58 vs. 74,75 ± 12,16 (p = 0,02); VE/VCO₂: 34,06 ± 4,78 vs. 28,31 ± 4,56 (p = 0,003). Wyniki dotyczące VE/VCO₂ w podgrupach NTex i NT- wynosiły odpowiednio 33,89 ± 5,02 vs. 28,31 ± 4,56 (p = 0,01).
Wnioski: Wydolność wysiłkowa dorosłych pacjentów po zabiegach operacyjnej korekcji CoA jest znacząco zmniejszona, przede wszystkim u osób z nadciśnieniem tętniczym; nie zależy ona od występowania rezydualnego zwężenia aorty zstępującej. Zmniejszoną wydolność wysiłkową obserwowano także u osób operowanych w starszym wieku, co potwierdza konieczność wcześniejszej korekcji operacyjnej tej wady. (Folia Cardiologica Excerpta 2007; 2: 98-105)