Psychologiczne efekty rehabilitacji kardiologicznej w ośrodku sanatoryjnym

Streszczenie

Wstęp: Pod wpływem choroby zachodzą zmiany we wszystkich aspektach funkcjonowania pacjentów kardiologicznych, dlatego kompleksowa rehabilitacja schorzeń układu sercowo-naczyniowego łączy farmakoterapię, rehabilitację fizyczną i psychologiczną. Celami oddziaływań psychologicznych są zmniejszenie skutków choroby oraz wytworzenie postawy prozdrowotnej, a czynnikami świadczącymi o przystosowaniu do sytuacji choroby, które można uznać za wskaźniki psychologicznych efektów rehabilitacji, są między innymi poziom lęku i napięcia psychicznego, postawa wobec choroby i stosunek do pracy zawodowej. Celem niniejszej pracy była ocena psychologicznych efektów rehabilitacji kardiologicznej w ośrodku sanatoryjnym.
Metody: Wykorzystując Skalę Oceny Psychologicznych Efektów Rehabilitacji (SOPER) J. Tylki 2-krotnie przebadano 170 osób - pacjentów 24-dniowej rehabilitacji kardiologicznej w ośrodku sanatoryjnym. Ocenie poddano 6 czynników: podstawowy nastrój (PN), lęk (L), napięcie psychiczne (NP), obraz siebie (OS), postawę wobec terapii (PWT) oraz postawę wobec pracy i celów życiowych (PWC). Pierwszego pomiaru badanych zmiennych dokonano na początku turnusu rehabilitacyjnego - w 2. dniu pobytu w ośrodku, a końcowego - w 23. dniu pobytu. Za istotne statystycznie uznano różnice między pomiarem początkowym a końcowym w poszczególnych czynnikach na poziomie istotności p < 0,05.
Wyniki: W trakcie rehabilitacji zmniejszył się poziom lęku (L) odczuwanego przez pacjentów rehabilitacji kardiologicznej. Wyniki wskazują także na zmniejszenie u nich dyscypliny terapeutycznej i umniejszanie znaczenia zabiegów oraz czynników związanych z rehabilitacją (PWT). Negatywna postawa wobec pracy, w której badani lokalizują źródło swojej choroby, oraz skłonność do minimalizowania własnych celów życiowych uległy nasileniu (PTC).
Wnioski: Kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna nie ma bezpośredniego pozytywnego wpływu na psychologiczne efekty rehabilitacji. Oddziaływania fizykoterapeutyczne i psychologiczne zmniejszają objawy lęku. Utrwalone negatywne postawy wobec własnej choroby oraz celów życiowych wykazują jednak tendencję do pogłębiania się mimo rehabilitacji. Powyższe badania mogą stanowić punkt wyjścia do dalszych poszukiwań czynników wpływających na psychologiczne efekty rehabilitacji kardiologicznej. W dalszych poszukiwaniach empirycznych należałoby uwzględnić czynniki socjopsychologiczne i związane z leczeniem.