Zmienność dobowa w układzie hemostazy

Streszczenie

Rytmy biologiczne to uniwersalne zjawisko występujące u żywych organizmów. Biorą one udział w adaptacji organizmu do otoczenia i polegają na synchronizacji własnych procesów życiowych z regularnymi zjawiskami występującymi w otaczającym środowisku.
Reaktywność naczyń krwionośnych w dużej mierze zależy od prawidłowej funkcji śródbłonka naczyniowego, na którą istotnie wpływają rytmy biologiczne. Podobną wyraźną zależność między rytmami biologicznymi i hemostazą obserwuje się nie tylko w badaniach doświadczalnych, lecz także klinicznych. Okołotygodniowy rytm w układzie hemostazy, łącznie z 7-dniowymi zmianami w otaczającym środowisku (aktywność, stres, dieta), prowadzą do zwiększonego ryzyka incydentów sercowo-naczyniowych, zwłaszcza na początku tygodnia. Zjawiska te są ściśle skorelowane z rytmami okołodobowymi w układzie hemostazy. Poranny wzrost lepkości krwi, napięcia mięśniówki naczyń, odpowiedzi na działanie norepinefryny, ciśnienia krwi, aktywności płytek i krzepliwości krwi wraz ze zmniejszaną aktywnością fibrynolityczną prowadzą do zwiększonego ryzyka zdarzeń zakrzepowo-zatorowych w tym czasie. Zmiany te ułatwiają zrozumienie epidemiologicznych obserwacji wzmożonego występowania incydentów zakrzepowych w godzinach porannych i na początku tygodnia.
Folia Cardiologica Excerpta 2010; 5, 1: 1-7