Predyktory przestrzegania zaleceń terapeutycznych u pacjentów z cukrzycą typu 2: badanie przekrojowe

Streszczenie

Cel. Celem tego badania było zbadanie czynników predykcyjnych zachowań związanych z przestrzeganiem zaleceń terapeutycznych oraz roli poczucia własnej skuteczności w przestrzeganiu zaleceń przez osoby chore na cukrzycę. Materiał i metody. Było to przekrojowe badanie opisowo-analityczne. Wybrano 148 próbek, korzystając ze wzoru na różnicę średnich. Narzędzia pomiarowe obejmowały kwestionariusz demograficzny, skalę przestrzegania zaleceń terapeutycznych Morisky'ego i kwestionariusze dotyczące konstruktów psychologicznych. Do badań statystyki opisowej i obliczenia współczynników korelacji pomiędzy zmiennymi wykorzystano program SPSS20. Do implementacji metody modelowania równań strukturalnych wykorzystano program Amos 8.80. Wyniki. Średni wiek uczestników wynosił 54,1 ± 8,2 roku, a średni wskaźnik masy ciała (BMI, body mass index) — 28,3 ± 4,5. Współczynniki korelacji pomiędzy przestrzeganiem zaleceń terapeutycznych a konstruktami wiedzy (r = 0,382, p < 0,01), postawy (r = 0,422, p < 0,01), norm subiektywnych (r = 0,312, p < 0,05), poczucia własnej skuteczności (r = 0,481, p < 0,05) i strachu (r = 0,305, p < 0,05) były dodatne i istotne. Zasadniczo najsilniejszy współczynnik korelacji uzyskano między postawą a poczuciem własnej skuteczności (r = 0,516, p < 0,01). Wskaźniki dopasowania ogólnie wykazały, że dane dobrze pasowały do założonego modelu. Najważniejszym konstruktem, który bezpośrednio wpływał na przestrzeganie zaleceń terapeutycznych, były poczucie własnej skuteczności (β = 0,585, p < 0,05), a następnie postawa (β = 0,328, p < 0,05) i strach (β = 0,265, p < 0,05). Wnioski. Na podstawie wyników tego badania wykazano, że na zachowania związane z przestrzeganiem zaleceń terapeutycznych wpływają różne czynniki, wśród których najważniejszym jest poczucie własnej skuteczności, a następnie normy subiektywne, postawy i świadomość czynników wpływających na przestrzeganie zaleceń.