Cukrzyca typu 2 u chorych po 70. roku życia — aspekty wyrównania metabolicznego

Streszczenie

   Wstęp. U chorych w starszym wieku obserwuje się pewne różnice zarówno w manifestacji klinicznej, jak i w przebiegu cukrzycy typu 2, które powinny się prze­kładać na sposób leczenia i postępowania z pacjentem diabetologicznym. Szczególne znaczenie ma wczesne zapobieganie powikłaniom choroby ze względu na ich wpływ na fizyczne i psychiczne zdrowie pacjentów w starszym wieku. Materiał i metody. Wszyscy pacjenci, którzy wzięli udział w badaniu, byli hospitalizowani w Klinice Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego nr 1 w Lublinie w latach 2012–2016. Na podstawie zgromadzonej dokumentacji medycznej chorych z rozpoznaną cukrzycą typu 2 kolejno zgła­szających się do Kliniki podzielono na trzy zasadnicze grupy: grupa badana 1. — pacjenci w wieku 37–58 lat (30 osób), grupa badana 2. — pacjenci w wieku 70–79 lat (50 osób) oraz grupa badana 3. — pacjenci w wieku ≥ 80 lat (50 osób). Kryteriami wykluczenia z badania były brak logicznego kontaktu słownego z chorym oraz znaczne ograniczenie sprawności fizycznej, weryfiko­wane przy pomocy Skali Katza (ADL). Na podstawie wywiadu i dokumentacji medycznej ustalono czas trwania cukrzycy, wartość wskaźnika masy ciała (BMI) oraz częstość występowania hipoglikemii. W ramach pobytu w Klinice, niezależnie od przeprowadzanego badania, u pacjentów oznaczono główne parametry odnoszące się do kontroli metabolicznego wyrównania cukrzycy typu 2 (odsetek hemoglobiny glikowanej, lipi­dogram) oraz wykonano pomiar ciśnienia tętniczego. Wyniki. Poszczególne grupy chorych różniły się pod względem średniego czasu trwania cukrzycy typu 2 (p < 0,001). W grupie badanej 1. czas ten wynosił: 5 ± 6,4 roku, w grupie badanej 2. — 16,1 ± 8,6 roku, a w grupie badanej 3. — 14,6 ± 9 lat. Wykazano staty­stycznie istotną różnicę w zakresie średniej masy ciała oraz średniego BMI między grupą chorych ≥ 80 lat (śred­nia masa ciała: 70,7 ± 14,3 kg, BMI: 27,5 ± 4,3 kg/m2), grupą chorych w wieku 70–79 lat (średnia masa ciała: 77,1 ± 16,4 kg, BMI: 28,9 ± 6 kg/m2) i grupą chorych w wieku 37–58 lat (średnia masa ciała: 92,4 ± 21,4 kg, BMI: 31,5 ± 7,0 kg/m2). Najlepsze wyrównanie go­spodarki węglowodanowej odnotowano u chorych ≥ 80. roku życia z grupy badanej 3., najsłabsze zaś — w grupie badanej 1.: 47 chorych (94%) vs. 4 chorych (13,3%) (p < 0,001). Odsetek HbA1c wynosił — odpo­wiednio — 8,7 ± 2,3% w grupie badanej 1., 7,3 ± 1,2% w grupie badanej 2. i 6,9 ± 0,9% w grupie badanej 3. (p < 0,001). Między poszczególnymi grupami chorych nie zaobserwowano statystycznie istotnych różnic w zakresie rejestrowanych wartości ciśnienia tętniczego. Wnioski. Chorzy na cukrzycę typu 2 w wieku pode­szłym różnią się pod wieloma względami od chorych w młodszym wieku. Podstawowe różnice odnotowano zarówno w odniesieniu do wskaźników antropome­trycznych, jak i średniego czasu trwania choroby. Leczenie cukrzycy typu 2 u chorych w starszym wieku prowadzi do nadmiernego wyrównania w zakresie gospodarki węglowodanowej, przy czym chorzy ci nie zgłaszają częstszego występowania hipoglikemii.