Analiza profilu glukagonopodobnego peptydu-1 w przebiegu doustnego testu tolerancji glukozy u ludzi młodych
Streszczenie
Wstęp. Obecnie ogromnym problemem społecznym jest występowanie insulinooporności i zaburzeń metabolicznych, będących czynnikami ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2. Szczególnie niepokojące są doniesienia o pojawianiu się takich zaburzeń u coraz większej liczby osób młodych. Gospodarkę węglowodanową organizmu regulują mechanizmy neurohormonalne, a główną rolę w utrzymaniu homeostazy glukozy odgrywa insulina, której wydzielanie jest warunkowane aktualnym stężeniem glukozy oraz działaniem hormonów inkretynowych. Efekt inkretynowy polega na znacznie silniejszej odpowiedzi insulinowej po doustnym przyjęciu posiłku zawierającego glukozę niż w odpowiedzi na taki sam bodziec glukozowy podany dożylnie. Zmniejszenie zdolności do wydzielania hormonów inkretynowych jest wyraźnie widoczne u osób z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej. Celem badania była analiza profilu stężenia glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1) w przebiegu rozszerzonego (3-punktowego) doustnego testu tolerancji glukozy (DTTG) u młodych, potencjalnie zdrowych osób oraz ocena związku stężenia GLP-1 z kształtem krzywej glikemicznej po obciążeniu 75 g glukozy oraz obecnością lub brakiem cech zespołu metabolicznego (ZM) w tej grupie osób.
Materiał i metody. Grupę badaną stanowiło 53 ochotników (40 kobiet i 13 mężczyzn) w wieku 19–28 lat, z prawidłową glikemią na czczo oraz prawidłową tolerancją glukozy. Wykonano u nich pomiary obwodu pasa oraz ciśnienia tętniczego krwi, oznaczono stężenie cholesterolu całkowitego, frakcji lipoprotein o dużej gęstości (HDL), lipoprotein o niskiej gęstości (LDL), triglicerydów, glukozy, insuliny, GLP-1 i białka C-reaktywnego (hsCRP) oznaczonego metodą ultraczułą na czczo oraz glukozy, insuliny i GLP-1 w 60. i 120. minucie DTTG. Wyniki analizowano w wyodrębnionych grupach: w zależności od czasu powrotu glikemii do wartości na czczo oraz liczby zidentyfikowanych cech ZM.
Wyniki. Porównanie wyników uzyskanych na czczo oraz w 60. i 120. minucie rozszerzonego DTTG nie wykazało istotnych różnic w stężeniach glukozy oraz GLP-1. Stężenie insuliny na czczo było natomiast istotnie niższe od wartości uzyskanych w 60. i 120. minucie DTTG. Zarówno szybkość powrotu glikemii do wartości obserwowanych na czczo, jak i liczba cech ZM nie były związane z występowaniem istotnych różnic stężenia GLP-1 między analizowanymi grupami w żadnym z punktów pomiarowych (na czczo, w 60. i 120. min DTTG). Zaobserwowano jedynie tendencję do występowania niższych wartości GLP-1 w grupie osób z ZM.
Wnioski. Poczynione obserwacje mogą wskazywać na brak przydatności oznaczania GLP-1 w celu interpretacji profilu odpowiedzi insulinowej na obciążenie glukozą u młodych osób bez jawnych zaburzeń węglowodanowych; oznaczenie to może być jednak istotne w ocenie rozwoju ZM u takich osób. Przedstawione badanie będzie kontynuowane na większej liczbie ochotników, co pozwoli na uzyskanie bardziej szczegółowego obrazu regulacji insulinemii na drodze inkretynowej i potwierdzenie potencjalnej roli GLP-1 w rozwoju zespołu metabolicznego u młodych osób.
