Czynniki ryzyka wystąpienia hipoglikemii u hospitalizowanych chorych na cukrzycę leczonych ciągłym dożylnym wlewem insuliny
Streszczenie
Wstęp. Najczęściej występującym powikłaniem leczenia cukrzycy jest niedocukrzenie (hipoglikemia), które wywołuje przykre objawy neurowegetatywne, neuroglikopeniczne, utratę przytomności, a nawet zgon. Grupę szczególnie narażoną na wystąpienie hipoglikemii stanowią chorzy leczeni dożylnym wlewem insuliny w warunkach szpitalnych. Kluczową rolę w nadzorowaniu tego rodzaju terapii i zapobieganiu powikłań odgrywa pielęgniarka. Celem przeprowadzonego badania było określenie częstości i czynników ryzyka występowania hipoglikemii w trakcie dożylnej insulinoterapii.
Materiał i metody. Badanie miało charakter prospektywny, obserwacyjny i nieinterwencyjny. Analizie poddano przebieg insulinoterapii dożylnej u 200 hospitalizowanych chorych na cukrzycę typu 1 (n = 48) lub typu 2 (n = 152). Średni wiek chorych na cukrzycę typu 1 wynosił 38 ± 14 lat, a na cukrzycę typu 2 — 61 ± 12 lat (p < 0,0001). U chorych na cukrzycę typu 1 odsetek HbA1c wynosił 10,1 ± 2,9%, a na cukrzycę typu 2 — 10,1 ± 2,3%. Insulinę podawano dożylnie średnio przez 2,5 ± 1,1 doby (wlew podstawowy i trzy 90-minutowe bolusy posiłkowe), zgodnie ze standardowym protokołem.
Wyniki. Hipoglikemię odnotowano u 48% chorych na cukrzycę typu 1 i u 20% chorych na cukrzycę typu 2 (p < 0,001), najczęściej w drugiej dobie wlewu. W przypadku cukrzycy typu 1 znamiennym czynnikiem ryzyka hipoglikemii był czas trwania cukrzycy (im dłuższy, tym większe ryzyko), a w cukrzycy typu 2 — dobowa dawka insuliny, także w przeliczeniu na kg masy ciała (im niższa, tym większe ryzyko).
Wnioski. Należy szczególnie starannie nadzorować stosowanie dożylnej insulinoterapii u chorych z wieloletnią cukrzycą typu 1 oraz u chorych z cukrzycą typu 2 z klinicznymi cechami niskiej insulinooporności (niewielka nadwaga, niskie zapotrzebowanie na insulinę).
