Cukrzycowa kwasica ketonowa bez hiperglikemii jako powikłanie stosowania inhibitorów SGLT2

Streszczenie

Inhibitory SGLT2 (gliflozyny) są nową grupą leków hipoglikemizujących, dostępną na rynku od 4 lat. Hamują one transport zwrotny glukozy w cewce bliższej kanalików nerkowych, zmniejszają próg nerkowy dla glukozy i nasilają glukozurię, obniżając w ten sposób glikemię. Zalecenia kliniczne Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego uwzględniają możliwość stosowania gliflozyn zarówno w monoterapii pacjentów z cukrzycą typu 2, jak i w skojarzeniu z innymi lekami hipoglikemizującymi, w tym również z insuliną. Rejestry działań niepożądanych inhibitorów SGLT2 wskazują na zwiększone ryzyko wystąpienia cukrzycowej kwasicy ketonowej bez hiperglikemii. Szczególny przebieg tej postaci kwasicy sprawia, że powikłanie może być trudne do rozpoznania. W pracy opisano możliwy patomechanizm rozwoju kwasicy ketonowej bez hiperglikemii. Fakt, iż powikłanie to obserwowano przede wszystkim u chorych z dłużej trwającą cukrzycą typu 2, w tym leczonych insuliną, oraz u chorych na cukrzycę typu 1, które stosowały lek „poza wskazaniami”, wskazuje na niedobór insuliny jako czynnik patogenetyczny tego zaburzenia. Drugim istotnym czynnikiem było zmniejszone spożycie węglowodanów związane z ograniczeniem posiłków lub głodzeniem, które wynikały ze złego samopoczucia lub chorób towarzyszących. Równocześnie w większości przypadków obserwowano zmniejszenie dotychczasowej dawki insuliny wynikające z niskich glikemii. W pracy zwrócono uwagę na środki ostrożności i metody zapobiegania kwasicy ketonowej bez hiperglikemii u pacjentów stosujących inhibitory SGLT2 oraz właściwą i odpowiednio szybką diagnostykę tego powikłania.