Wskaźnik masy ciała przed przeszczepieniem nerki — główny czynnik ryzyka cukrzycy potransplantacyjnej
Streszczenie
Cel. Otyłość przed przeszczepieniem nerki jest znanym czynnikiem ryzyka wpływającym na wyniki leczenia, w tym przeżycie pacjenta i przeszczepu, opóźnienie w podjęciu czynności przez przeszczep, odrzucenie przeszczepu i powikłania związane z raną. Zgodnie z zaleceniami European Renal Best Practice (ERBP) chorzy, u których wskaźnik masy ciała (BMI) przed przeszczepieniem nerki wynosi ponad 30 kg/m2, powinni zmniejszyć masę ciała.
Materiały i metody. W grupie 297 chorych poddanych pierwotnemu przeszczepieniu nerki od zmarłego dawcy oceniano wpływ BMI na rozwój cukrzycy potransplantacyjnej (NODAT) oraz zależności między leczeniem immunosupresyjnym a przyrostem masy ciała i wartością wskaźnika BMI po transplantacji. Wskaźnik BMI i masę ciała uczestników badania zmierzono przed transplantacją oraz 12 miesięcy i 5 lat po przeszczepieniu nerki. Analizowana grupa obejmowała tylko osoby, które w czasie transplantacji nerki nie chorowały na cukrzycę. Uczestników badania podzielono na dwie grupy w zależności od tego, czy w okresie obserwacji rozwinęła się u nich cukrzyca potransplantacyjna: osoby, u których nie stwierdzono NODAT, utworzyły grupę kontrolną, a pozostali — grupę NODAT. Zebrano dane dotyczące stosowanych leków immunosupresyjnych (takrolimus, cyklosporyna A, inhibitor mTOR, prednizon) oraz średnich stężeń tych leków i sprawdzono, czy wartość BMI lub przyrost masy ciała 12 miesięcy i 5 lat po przeszczepieniu nerki ma związek ze na stężeniem (lub dawką) stosowanych leków immunosupresyjnych.
Wyniki. W analizowanej grupie chorzy, u których rozwinęła się NODAT, byli istotnie starsi, dotyczyło to zarówno danych obejmujących okres 12 miesięcy (p < 0,0001), jak i 5 lat (p = 0,0001) po przeszczepieniu nerki, mieli wyższy BMI w czasie transplantacji nerki (p = 0,0003) i po 12 miesiącach od zabiegu (p = 0,0004) oraz istotnie większy przyrost masy ciała 12 miesięcy po transplantacji (p = 0,0469). Stwierdzono, że ani stężenie leków immunosupresyjnych, ani dawka prednizonu nie miały wpływu na zwiększenie wskaźnika BMI ani przyrost masy ciała w okresie obserwacji.
Wnioski. Chorych znajdujących się na liście oczekujących na przeszczep nerki, u których występują jakiekolwiek czynniki ryzyka cukrzycy, należy poinformować o metodach wyeliminowania tych czynników (kontrola masy ciała, dieta, aktywność fizyczna itp.). Ponadto standardowe zalecenia w tej grupie chorych obejmują zaprzestanie palenia tytoniu, kontrolę ciśnienia tętniczego i monitorowanie stężeń lipidów.
