Częstość występowania czynników ryzyka sercowo-naczyniowego i ocena 10-letniego ryzyka rozwoju chorób układu krążenia u kobiet z cukrzycą typu 2 przed menopauzą i po menopauzie: analiza porównawcza
, 1, 1, 2, 3
Streszczenie
Cel: Celem tego badania była ocena częstości występowania czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych (CVD, cardiovascular diseases) i porównanie wyników oceny ryzyka CVD za pomocą kart Światowej Organizacji Zdrowia (WHO, World Health Organization)/International Society of Hypertension (ISH) i skali ryzyka Framingham (FRS) u kobiet przed menopauzą i po menopauzie. Materiał i metody: To przekrojowe badanie przeprowadzono w szpitalu klinicznym Colombo South Teaching Hospital na Sri Lance z udziałem 293 kobiet z cukrzycą typu 2. Obliczono i porównano 10-letnie ryzyko rozwoju CVD, korzystając z kart WHO/ISH i skali FRS. Narzędzia poddano walidacji na podstawie podwyższonego stężenia cholesterolu frakcji lipoprotein o małej gęstości (LDL-C, low-density lipoprotein cholesterol), wysokiego ciśnienia rozkurczowego, wysokiego odsetka hemoglobiny glikowanej (HbA1c) i podwyższonego stężenia glukozy w osoczu na czczo. Wyniki: W badanej populacji czynniki ryzyka, takie jak dyslipidemia, nadciśnienie tętnicze, otyłość/nadwaga, otyłość centralna i palenie tytoniu, występowały u odpowiednio 25,9%, 54,9%, 50,8%, 98,0% i 0% kobiet. Ryzyko CVD było istotnie większe u kobiet po menopauzie niż u kobiet przed menopauzą (p < 0,05). Na podstawie wyników w skali FRS u 23,2%, 48,8%, 20,8% i 7,2% kobiet oceniono ryzyko sercowo-naczyniowe jako niskie (< 10%), umiarkowane (10–19,9%), wysokie (20–29,9%) i bardzo wysokie (≥ 30%), natomiast według kart WHO/ISH do powyższych grup ryzyka
kwalifikowało się odpowiednio 78,8%, 14,3%, 2,0% i 4,8% kobiet. Wystąpiła znaczna rozbieżność w ocenie ryzyka przy użyciu tych narzędzi (wartość k = 0,068, p < 0,05). Z kart WHO/ISH wynikało, że większość kobiet z podwyższonym stężeniem LDL-C (80,2%) należała do grupy niskiego ryzyka, z kolei na podstawie skali FRS przyporządkowano większość kobiet z podwyższonym stężeniem LDL-C (92,2%) do grupy umiarkowanego/wysokiego ryzyka. Wnioski: Zaobserwowano znaczną rozbieżność w ocenie ryzyka za pomocą kart WHO/ISH i skali FRS. Karty WHO/ISH nie doszacowują ryzyka CVD, podczas gdy skala FRS umożliwia identyfikację kobiet z grupy wysokiego ryzyka, które wymagają interwencji terapeutycznych.
Słowa kluczowe: Cardiovascular diseasesType 2 Diabetes MellitusMenopausal womenFramingham risk score (FRS)World Health Organization/International Society of Hypertension Risk Prediction Charts (WHO/ISH risk prediction charts)
Referencje
- Roth GA, Johnson C, Abajobir A, et al. Global, Regional, and National Burden of Cardiovascular Diseases for 10 Causes, 1990 to 2015. J Am Coll Cardiol. 2017; 70(1): 1–25.
- World Health Organization. Country Office for Sri Lanka. (2019). Status, determinants and interventions on cardiovascular disease & diabetes in Sri Lanka: desk review of research 2000-2018. https://iris.who.int/handle/10665/329430 (10.02.2024).
- Martín-Timón I, Sevillano-Collantes C, Segura-Galindo A, et al. Type 2 diabetes and cardiovascular disease: Have all risk factors the same strength? World J Diabetes. 2014; 5(4): 444–470.
- Kalofoutis C, Piperi C, Kalofoutis A, et al. Type II diabetes mellitus and cardiovascular risk factors: Current therapeutic approaches. Exp Clin Cardiol. 2007; 12(1): 17–28.
- Díez Espino J. [Diagnosis and management of type 2 diabetes]. Aten Primaria. 2010; 42 Suppl 1(Suppl 1): 2–8.
- Interbational Diabetes Federation (2021) IDF Diabetes Atlas 10th. https://www.diabetesatlas.org/ (10.02.2024).
- Arambewela MH, Somasundaram NP, Jayasekara HB, et al. Prevalence of Chronic Complications, Their Risk Factors, and the Cardiovascular Risk Factors among Patients with Type 2 Diabetes Attending the Diabetic Clinic at a Tertiary Care Hospital in Sri Lanka. J Diabetes Res. 2018; 2018: 4504287.
- World Heart Federation. Women and CVD - Facts and tips 2017. https://www.world-heart-federation.org/resources/women-cvd-facts-tips/ (2.04.2021).
- Arnold AP, Cassis LA, Eghbali M, et al. Sex Hormones and Sex Chromosomes Cause Sex Differences in the Development of Cardiovascular Diseases. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 2017; 37(5): 746–756.
- Mauvais-Jarvis F. Is Estradiol a Biomarker of Type 2 Diabetes Risk in Postmenopausal Women? Diabetes. 2017; 66(3): 568–570.
- Katulanda P, Sheriff MHR, Matthews DR. The diabetes epidemic in Sri Lanka - a growing problem. Ceylon Med J. 2006; 51(1): 26–28.
- Gupta P, Prieto-Merino D, Ajay VS, et al. Cardiovascular risk prediction in India: Comparison of the original and recalibrated Framingham prognostic models in urban populations. Wellcome Open Res. 2019; 4: 71.
- Zhou H, Zhang C, Ni J, et al. Prevalence of cardiovascular risk factors in non-menopausal and postmenopausal inpatients with type 2 diabetes mellitus in China. BMC Endocr Disord. 2019; 19(1): 98.
- World Health Organization. Regional Office for the Eastern Mediterranean. (2006). Guidelines for the management of dyslipidaemia in patients with diabetes mellitus: quick reference guide. https://iris.who.int/handle/10665/119809 (10.02.2024).
- Unger T, Borghi C, Charchar F, et al. 2020 International Society of Hypertension Global Hypertension Practice Guidelines. Hypertension. 2020; 75(6): 1334–1357.
- World health organization. Obesity and overweight. 2020. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight (27.04.2021).
- Nishida C, Ko GT, Kumanyika S. Body fat distribution and noncommunicable diseases in populations: overview of the 2008 WHO Expert Consultation on Waist Circumference and Waist-Hip Ratio. Eur J Clin Nutr. 2010; 64(1): 2–5.
- WHO/ISH cardiovascular risk prediction charts. WHO 2011. https://www3.paho.org/hq/dmdocuments/2010/colour_charts_24_Aug_07.pdf (10.02.2024).
- Correction to: 2017 ACC/AHA/AAPA/ABC/ACPM/AGS/APhA/ASH/ASPC/NMA/PCNA Guideline for the Prevention, Detection, Evaluation, and Management of High Blood Pressure in Adults: A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines. Hypertension. 2018; 71(6): e140–e144.
- Herath HM, Weerarathna TP, Umesha D. Cardiovascular risk assessment in type 2 diabetes mellitus: comparison of the World Health Organization/International Society of Hypertension risk prediction charts versus UK Prospective Diabetes Study risk engine. Vasc Health Risk Manag. 2015; 11: 583–589.
- American Diabetes Association. 2. Classification and Diagnosis of Diabetes: . Diabetes Care. 2019; 42(Suppl 1): S13–S28.
- Naftolin F, Friedenthal J, Nachtigall R, et al. Cardiovascular health and the menopausal woman: the role of estrogen and when to begin and end hormone treatment. F1000Res. 2019; 8.
- Ghorpade AG, Shrivastava SR, Kar SS, et al. Estimation of the cardiovascular risk using World Health Organization/International Society of Hypertension (WHO/ISH) risk prediction charts in a rural population of South India. Int J Health Policy Manag. 2015; 4(8): 531–536.
- Mondal R, Ritu RB, Banik PC. Cardiovascular risk assessment among type-2 diabetic subjects in selected areas of Bangladesh: concordance among without cholesterol-based WHO/ISH, Globorisk, and Framingham risk prediction tools. Heliyon. 2021; 7(8): e07728.
- Selvarajah S, Kaur G, Haniff J, et al. Comparison of the Framingham Risk Score, SCORE and WHO/ISH cardiovascular risk prediction models in an Asian population. Int J Cardiol. 2014; 176(1): 211–218.
- Simmons RK, Coleman RL, Price HC, et al. Performance of the UK Prospective Diabetes Study Risk Engine and the Framingham Risk Equations in Estimating Cardiovascular Disease in the EPIC- Norfolk Cohort. Diabetes Care. 2009; 32(4): 708–713.
- Singh T, Pilania M, Jat GS, et al. Ambiguity about Selection of Cardiovascular Risk Stratification Tools: Evidence from a North Indian Rural Population. Indian J Community Med. 2018; 43(3): 170–174.
- Yang L, Lin L, Kartsonaki C, et al. China Kadoorie Biobank Study Collaborative Group. Menopause Characteristics, Total Reproductive Years, and Risk of Cardiovascular Disease Among Chinese Women. Circ Cardiovasc Qual Outcomes. 2017; 10(11): e004235.
