Skrajna niewydolność serca u schyłku życia

Streszczenie

Przewlekła niewydolność serca (HF) prowadzi nieuchronnie do stopniowej przebudowy jam serca i upośledzenia struktury oraz funkcji mięśnia sercowego, czego następstwem jest skrajna HF. W tej grupie chorych jedyny sposób poprawy rokowania i jakości życia to transplantacja serca (HT) lub mechaniczne wspomaganie krążenia (MCS). Dotychczas nie opracowano jednoznacznego konsensusu dotyczącego postępowania u chorych ze skrajną HF u schyłku życia, którzy nie kwalifikują się ani do HT ani do MCS. Możliwe sposoby postępowania obejmują leczenie paliatywne (ultrafiltracja, dializa otrzewnowa, leki inotropowo dodatnie), hospicyjne, a także odłączenie urządzeń wszczepialnych. Podejmowanie tego typu decyzji wymaga jednak uwzględnienia oczekiwań pacjenta i jego bliskich, a także uświadomienia wszystkim zaangażowanym w opiekę nad chorym, że znajduje się on w terminalnym stadium schorzenia i u schyłku życia. Adekwatne strategie postępowania w takiej sytuacji różnią się istotnie od strategii ratujących życie, takich jak MCS lub HT, ponieważ celem medycyny paliatywnej jest minimalizacja objawów i dbanie o odpowiednią jakość schyłkowego etapu życia pacjenta.