Tom 14, Nr 5 (2017)
Kliniczna interpretacja wyników badań
Opublikowany online: 2018-03-06
Diagnostyka zaburzeń przemiany lipidów w praktyce lekarskiej
Choroby Serca i Naczyń 2017;14(5):258-262.
Streszczenie
Hiperlipidemia jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych w Polsce chorób, a jednocześnie słabo rozpoznawana. Ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych towarzyszących hiperlipidemii można zredukować włączając wczesne leczenie hipolipemizujące. Podstawowa diagnostyka jest łatwa, ogólnodostępna i prosta w interpretacji. W większości przypadków celem leczenia hipercholesterolemii jest redukcja stężenia lipoprotein o małej gęstości (LDL), ale w ostatnim czasie coraz większą rolę odgrywają inne parametry takie jak cholesterol inny niż lipoproteiny o dużej gęstości (nie HDL) a także lipoproteina a [Lp(a)]. W szerokiej grupie zaburzeń lipidowych na dodatkową uwagę zasługuje hipercholesterolemia rodzinna, charakteryzująca się dziedziczną tendencją do bardzo wysokiego poziomu cholesterolu LDL w surowicy krwi i bardzo wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym. Choroba ta wymaga wczesnej diagnostyki z uwzględnieniem członków najbliższej rodziny chorego oraz agresywnej terapii hipolipemizującej.
W leczeniu hiperlipidemii dysponujemy szeroką gamą metod terapeutycznych, od szeroko dostępnych statyn, przez żywice, ezetimib, fibraty, kwasy omega-3 aż do LDL- aferezy i innowacyjnych leków z grupy inhibitorów PCSK-9 (ewolokumab, alirokumab). < p > < /p >
Słowa kluczowe: hiperlipidemiaLDLhipercholesterolemia rodzinna
Referencje
- Stein EA, Dann EJ, Wiegman A, et al. Efficacy of Rosuvastatin in Children With Homozygous Familial Hypercholesterolemia and Association With Underlying Genetic Mutations. J Am Coll Cardiol. 2017; 70(9): 1162–1170.
- Zdrojewski T, Solnica B, Cybulska B, et al. Prevalence of lipid abnormalities in Poland. The NATPOL 2011 survey. Kardiol Pol. 2016; 74(3): 213–223.
- Pajak A, Szafraniec K, Polak M, et al. Prevalence of familial hypercholesterolemia: a meta-analysis of six large, observational, population-based studies in Poland. Arch Med Sci. 2016; 12(4): 687–696.
- Murray R, Rodwell V. Biochemia Harpera. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1995.
- Friedewald WT, Levy RI, Fredrickson DS. Estimation of the concentration of low-density lipoprotein cholesterol in plasma, without use of the preparative ultracentrifuge. Clin Chem. 1972; 18(6): 499–502.
- Langlois MR, Descamps OS, van der Laarse A, et al. EAS-EFLM Collaborative Project. Clinical impact of direct HDLc and LDLc method bias in hypertriglyceridemia. A simulation study of the EAS-EFLM Collaborative Project Group. Atherosclerosis. 2014; 233(1): 83–90.
- National Institute for Health and Care Excellence. Lipid modification: cardiovascular risk assessment and the modification of blood lipids for the primary and secondary prevention of cardiovascular disease. National Institute for Health and Care Excellence, London 2014.
- Nordestgaard BG, Chapman MJ, Ray K, et al. European Atherosclerosis Society Consensus Panel. Lipoprotein(a) as a cardiovascular risk factor: current status. Eur Heart J. 2010; 31(23): 2844–2853.
- Sabatine MS, Giugliano RP, Wiviott SD, et al. Open-Label Study of Long-Term Evaluation against LDL Cholesterol (OSLER) Investigators. Efficacy and safety of evolocumab in reducing lipids and cardiovascular events. N Engl J Med. 2015; 372(16): 1500–1509.
- Jarcho JA, Keaney JF. Proof that lower is metter — LDL cholesterol and IMPROVE-IT. N Engl J Med. 2015; 372(25): 2448–2450.
- Rynkiewicz A, Cybulska B, Banach M, et al. Polish Lipid Expert Forum. [Management of familial heterozygous hypercholesterolaemia. Position paper of the Polish Lipid Expert Forum]. Kardiol Pol. 2013; 71(1): 107–111.
- NICE. Familial hypercholesterolaemia: hypercholesterolaemia: identification and management. Clinical Guideline. 2008. https://www.nice.org.uk/guidance/cg71 (11.20.2017).
- Guasch-Ferré M, Salas-Salvadó J, Ros E, et al. PREDIMED Investigators. The PREDIMED trial, Mediterranean diet and health outcomes: how strong is the evidence? Nutr Metab Cardiovasc Dis. 2017; 27(7): 624–632.
- Cannon CP, Blazing MA, Giugliano RP, et al. IMPROVE-IT Investigators. Ezetimibe added to statin therapy after acute coronary syndromes. N Engl J Med. 2015; 372(25): 2387–2397.
- Sabatine MS, Giugliano RP, Keech AC, et al. FOURIER Steering Committee and Investigators. Evolocumab and clinical outcomes in patients with cardiovascular disease. N Engl J Med. 2017; 376(18): 1713–1722.
- Coker M. [LDL apheresis in the treatment of familial hypercholesterolemia]. Turk Kardiyol Dern Ars. 2014; 42, Suppl 2(3): 32–46.
- Catapano AL, Graham I, Backer GDe, et al. Wytyczne ESC/EAS dotyczące leczenia zaburzeń lipidowych w 2016 roku. Kardiol Pol. 2016; 74(11): 1234–1318.