Związek długoterminowej zmienności ciśnienia tętniczego z upośledzeniem funkcji poznawczych
Streszczenie
Stosunkowo niedawno wykazano, że długotrwałe nadciśnienie tętnicze może prowadzić do progresywnego upośledzenia zdolności poznawczych kończących się otępieniem chorego. Ostatnio zwrócono uwagę, że również zwiększona długoterminowa zmienność ciśnienia tętniczego jest związana z upośledzeniem zdolności poznawczych. Wykazano, że długoterminowa zmienność ciśnienia tętniczego oceniana na podstawie pomiarów ciśnienia wykonywanych raz w miesiącu lub raz na kilka miesięcy w czasie wizyt lekarskich (visit-to-visit blood pressure variability) jest powtarzalna i większa u osób z nadciśnieniem i jego powikłaniami, u chorych na cukrzycę i z niewydolnością nerek. Zwiększona zmienność ciśnienia oceniana wielkością odchylenia standardowego, współczynnikiem wariancji lub „rzeczywistą średnią zmienności” towarzyszy także, a według niektórych badań wyprzedza, rozwój otępienia u osób w podeszłym wieku. Najwięcej prac dotyczy roli zmienności ciśnienia tętniczego w patogenezie otępienia pochodzenia naczyniowego. Pojedyncze prace wskazują także na związek zwiększonej zmienności ciśnienia tętniczego z chorobą Alzheimera. Wykazano także, że zmienność ciśnienia tętniczego koreluje z remodelingiem naczyń mózgowych, atrofią mózgu oraz odkładaniem amyloidu w centralnym układzie nerwowym niezależnie od wartości średnich ciśnienia i innych czynników zakłócających.
Słowa kluczowe: zmienność ciśnienia tętniczegoudarupośledzenie zdolności umysłowych
Referencje
- Kilander L, Nyman H, Boberg M, et al. Hypertension is related to cognitive impairment: a 20-year follow-up of 999 men. Hypertension. 1998; 31(3): 780–786.
- Skoog I, Lernfelt B, Landahl S, et al. 15-year longitudinal study of blood pressure and dementia. Lancet. 1996; 347(9009): 1141–1145.
- Beauchet O, Celle S, Roche F, et al. Blood pressure levels and brain volume reduction: a systematic review and meta-analysis. J Hypertens. 2013; 31(8): 1502–1516.
- Sharp SI, Aarsland D, Day S, et al. Alzheimer's Society Vascular Dementia Systematic Review Group. Hypertension is a potential risk factor for vascular dementia: systematic review. Int J Geriatr Psychiatry. 2011; 26(7): 661–669.
- Hata Y, Kimura Y, Muratani H, et al. Office blood pressure variability as a predictor of brain infarction in elderly hypertensive patients. Hypertens Res. 2000; 23(6): 553–560.
- Liu W, Liu R, Sun W, et al. CASISP Study Group. Different impacts of blood pressure variability on the progression of cerebral microbleeds and white matter lesions. Stroke. 2012; 43(11): 2916–2922.
- Muntner P, Joyce C, Levitan EB, et al. Reproducibility of visit-to-visit variability of blood pressure measured as part of routine clinical care. J Hypertens. 2011; 29(12): 2332–2338.
- Yadav S, Cotlarciuc I, Munroe PB, et al. International Stroke Genetics Consortium. Genome-wide analysis of blood pressure variability and ischemic stroke. Stroke. 2013; 44(10): 2703–2709.
- Mancia G, Facchetti R, Parati G, et al. Visit-to-visit blood pressure variability, carotid atherosclerosis, and cardiovascular events in the European Lacidipine Study on Atherosclerosis. Circulation. 2012; 126(5): 569–578.
- Hussein WF, Chang TI. Visit-to-Visit Variability of Systolic Blood Pressure and Cardiovascular Disease. Curr Hypertens Rep. 2015; 17(3): 14.
- Rothwell PM, Howard SC, Dolan E, et al. Prognostic significance of visit-to-visit variability, maximum systolic blood pressure, and episodic hypertension. Lancet. 2010; 375(9718): 895–905.
- Hastie CE, Jeemon P, Coleman H, et al. Long-term and ultra long-term blood pressure variability during follow-up and mortality in 14,522 patients with hypertension. Hypertension. 2013; 62(4): 698–705.
- Hata Y, Kimura Y, Muratani H, et al. Office blood pressure variability as a predictor of brain infarction in elderly hypertensive patients. Hypertens Res. 2000; 23(6): 553–560.
- Shimbo D, Newman JD, Aragaki AK, et al. Association between annual visit-to-visit blood pressure variability and stroke in postmenopausal women: data from the Women's Health Initiative. Hypertension. 2012; 60(3): 625–630.
- Takao T, Kimura K, Suka M, et al. Relationships between the risk of cardiovascular disease in type 2 diabetes patients and both visit-to-visit variability and time-to-effect differences in blood pressure. J Diabetes Complications. 2015; 29(5): 699–706.
- Vishram JKK, Dahlöf B, Devereux RB, et al. Blood pressure variability predicts cardiovascular events independently of traditional cardiovascular risk factors and target organ damage: a LIFE substudy. J Hypertens. 2015; 33(12): 2422–2430.
- Mancia G, Facchetti R, Parati G, et al. Visit-to-visit blood pressure variability, carotid atherosclerosis, and cardiovascular events in the European Lacidipine Study on Atherosclerosis. Circulation. 2012; 126(5): 569–578.
- Tai C, Sun Y, Dai N, et al. Prognostic significance of visit-to-visit systolic blood pressure variability: a meta-analysis of 77,299 patients. J Clin Hypertens (Greenwich). 2015; 17(2): 107–115.
- Diaz KM, Veerabhadrappa P, Kashem MA, et al. Visit-to-visit and 24-h blood pressure variability: association with endothelial and smooth muscle function in African Americans. Journal of Human Hypertension. 2013; 27(11): 671–677.
- Nagai M, Hoshide S, Nishikawa M, et al. Visit-to-visit blood pressure variability in the elderly: associations with cognitive impairment and carotid artery remodeling. Atherosclerosis. 2014; 233(1): 19–26.
- Sabayan B, Wijsman LW, Foster-Dingley JC, et al. Association of visit-to-visit variability in blood pressure with cognitive function in old age: prospective cohort study. BMJ. 2013; 347: f4600.
- Yano Y, Ning H, Allen N, et al. Long-term blood pressure variability throughout young adulthood and cognitive function in midlife: the Coronary Artery Risk Development in Young Adults (CARDIA) study. Hypertension. 2014; 64(5): 983–988.
- Böhm M, Schumacher H, Leong D, et al. Systolic blood pressure variation and mean heart rate is associated with cognitive dysfunction in patients with high cardiovascular risk. Hypertension. 2015; 65(3): 651–661.
- Matsumoto A, Satoh M, Kikuya M, et al. Day-to-day variability in home blood pressure is associated with cognitive decline: the Ohasama study. Hypertension. 2014; 63(6): 1333–1338.
- Epstein NU, Lane KA, Farlow MR, et al. Alzheimer's Disease Neuroimaging Initiative. Cognitive dysfunction and greater visit-to-visit systolic blood pressure variability. J Am Geriatr Soc. 2013; 61(12): 2168–2173.
- Lattanzi S, Viticchi G, Falsetti L, et al. Visit-to-visit blood pressure variability in Alzheimer disease. Alzheimer Dis Assoc Disord. 2014; 28(4): 347–351.
- Lattanzi S, Luzzi S, Provinciali L, et al. Blood pressure variability predicts cognitive decline in Alzheimer's disease patients. Neurobiol Aging. 2014; 35(10): 2282–2287.
- Zakopoulos NA, Tsivgoulis G, Barlas G, et al. Time rate of blood pressure variation is associated with increased common carotid artery intima-media thickness. Hypertension. 2005; 45(4): 505–512.
- Havlik RJ, Foley DJ, Sayer B, et al. Variability in midlife systolic blood pressure is related to late-life brain white matter lesions: the Honolulu-Asia Aging study. Stroke. 2002; 33(1): 26–30.
- Scuteri A, Wang H. Pulse wave velocity as a marker of cognitive impairment in the elderly. J Alzheimers Dis. 2014; 42 Suppl 4: S401–S410.
- Shimbo D, Shea S, McClelland RL, et al. Associations of aortic distensibility and arterial elasticity with long-term visit-to-visit blood pressure variability: the Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis (MESA). Am J Hypertens. 2013; 26(7): 896–902.
- Nagai M, Hoshide S, Ishikawa J, et al. Visit-to-visit blood pressure variations: new independent determinants for cognitive function in the elderly at high risk of cardiovascular disease. J Hypertens. 2012; 30(8): 1556–1563.
- Hughes TM, Kuller LH, Barinas-Mitchell EJM, et al. Pulse wave velocity is associated with β-amyloid deposition in the brains of very elderly adults. Neurology. 2013; 81(19): 1711–1718.
- Blennow K, Leon Mde, Zetterberg H. Alzheimer's disease. The Lancet. 2006; 368(9533): 387–403.