Analiza właściwości przeciwpłytkowych wystandaryzowanego ekstraktu z pomidorów
Streszczenie
Choroby układu sercowo-naczyniowego (CVD) są główną przyczyną zgonów. Nieprawidłowy styl życia, zła dieta i brak aktywności fizycznej prowadzą do wzrostu ryzyka zawału serca i udaru mózgu. Rozwój CVD zależy od interakcji zmian miażdżycowych i tworzenia się skrzeplin z udziałem płytek krwi. W zmienionych miażdżycowo naczyniach płytki krwi mogą przylegać do komórek śródbłonka i wpływać na gromadzenie się leukocytów, co indukuje lokalny odczyn zapalny. Ze względu na taką patofizjologię, wtórnych do procesu miażdżycowego, incydentów naczyniowych przewlekłe hamowanie aktywności płytek (obecnie głównie za pomocą kwasu acetylosalicylowego) stanowi podstawę postępowania zarówno w prewencji wtórnej, czyli u osób już po incydentach klinicznych, jak i w prewencji pierwotnej — u pacjentów z grupy wysokiego ryzyka takich zdarzeń w przyszłości. Z punktu widzenia specjalistów od zdrowia publicznego nakłady na służbę zdrowia powinny być skierowane na prewencję pierwotną, głównie na ograniczenie czynników ryzyka CVD, w tym odpowiednią dietę. Właściwości przeciwpłytkowe lub przeciwkrzepliwe owoców i warzyw są słabo zbadane, chociaż efekt przeciwpłytkowy obserwowano już w składnikach następujących owoców: czarnych winogron, ananasa, truskawek, melona i kiwi oraz warzyw: czosnku, szalotki, pomidorów. Natomiast efekt fibrynolityczny obserwowano w przypadku składników kiwi i ananasów. Znaczna część badań dotyczyła zdrowotnych działań pomidorów i ich pochodnych. Pomidory zawierają bioaktywne składniki w postaci karotenoidów, takich jak likopen, oraz fenoli i nukleotydów. Elementy fenolowe pomidorów to flawanony i flawonole. Poza tym są źródłem witaminy E, witaminy C, kwasu foliowego i potasu. Zawarty w pomidorach likopen i inne karotenoidy sprawiają, że są one źródłem przeciwutleniaczy. W badaniach dotyczących wpływu wystandaryzowanego ekstraktu z pomidorów na płytki krwi wykazano, że działa on przeciwagregacyjne. W 2009 roku Europejska Agencja do Spraw Bezpieczeństwa Żywnościi Żywienia (EFSA) zatwierdziła wystandaryzowany rozpuszczalny w wodzie ekstrakt z pomidorów jako środek dietetyczny, który utrzymuje prawidłową agregację trombocytów. Zgodnie z powyższą rejestracją populacją docelową są dorośli w wieku 35–70 lat.
Słowa kluczowe: płytki krwichoroba niedokrwienna sercaekstrakt z pomidorów