Zjawiska slow-flow, no-reflow, dystalna embolizacja — klasyfikacja, rokowanie i możliwości zapobiegania

Streszczenie

Zjawisko slow-flow oraz no-reflow to powikłania zawału serca z uniesieniem odcinka ST oraz planowych przezkórnych interwencji wieńcowych (PCI) znacząco pogarszające rokowanie pacjentów, które wciąż stanowią wyzwanie dla współczesnej kardiologii interwencyjnej. Zjawisko slow-flow oraz no-reflow to stany, w których dochodzi do zwolnienia bądź zatrzymania przepływu w naczyniu wieńcowym w trakcie zabiegu PCI lub bezpośrednio po nim, mimo braku istotnego zwężenia w zaopatrywanym naczyniu. Natomiast dystalną embolizacją nazywana jest okluzja jednej z obwodowych gałęzi tętnicy objętej zawałem fragmentami skrzepliny lub pękniętą blaszką miażdżycową, które zostały przemieszczone z prądem krwi z miejsca ostrej niedrożności na obwód. Zjawiska te mają złożoną i wciąż niewyjaśnioną patogenezę. W poniższym artykule podjęto próbę podsumowania dostępnych danych naukowych dotyczących patomechanizmu oraz czynników ryzyka wystąpienia omawianych zespołów. Badaniem o podstawowym znaczeniu w rozpoznawaniu zespołu slow-flow, no-reflow oraz dystalnej embolizacji jest koronarografia, która pozwala ustalić stopień i rozległość zaburzeń przepływu. W artykule opisano najczęściej stosowane schematy oceny przepływu wieńcowego wykorzystywane do postawienia diagnozy i określenia rokowania. Wystąpienie zjawiska no-reflow wpływa zarówno na rokowanie wczesne, jak i odlegle.Śmiertelność okołozabiegowa u chorych z zespołem no-reflow jest większa niż w grupie bez zaburzeń przepływu, częściej również obserwuje się mniejszą frakcję wyrzutową lewej komory oraz bardziej zaawansowaną niewydolność serca. Zespół no-reflow wiąże się również ze znacznie wyższym ryzykiem zgonu sercowego. W drugiej części pracy przedstawiono najnowsze poglądy oraz przegląd aktualnego piśmiennictwa dotyczące metod zapobiegania i leczenia zespołu slow-flow/no-reflow oraz dystalnej embolizacji. Spośród stosowanych obecnie metod postępowania część nadal stanowią działania w dużym stopniu empiryczne. Dlatego istnieje potrzeba prowadzenia dalszych badań dotyczących powyższych zjawisk, by je lepiej zrozumieć i zaproponować skuteczne metody leczenia.