Ocena przydatności komputerowego programu oceny ryzyka PRECARD w praktyce lekarza rodzinnego i specjalisty kardiologa

Streszczenie

Podejmowanie decyzji w zakresie prewencji i terapii chorób układu krążenia jest złożonym procesem, którego podstawą zawsze powinna być integralna ocena czynników ryzyka sercowo-naczyniowego. Celem badania było określenie przydatności programu komputerowego PRECARD w ocenie ryzyka wystąpienia incydentów sercowo-naczyniowych oraz podejmowaniu decyzji terapeutycznych przez lekarza rodzinnego i kardiologa. Program komputerowy PRECARD to system oceny ryzyka sercowo-naczyniowego, w którym podstawą modelu obliczeniowego są skandynawskie badania populacyjne 11 765 osób w wieku 30–70 lat. Za pomocą programu, na podstawie analizy 5 modyfikowalnych i 5 niemodyfikowalnych czynników ryzyka, można określić ryzyko bezwzględne wystąpienia zawału serca, udaru mózgu lub zgonu.
Metody. Uczestnictwo w badaniu zaproponowano 20 losowo wybranym lekarzom rodzinnym i 30 lekarzom z ośrodków kardiologicznych województwa pomorskiego. Na udział w badaniu wyraziło zgodę 13 lekarzy rodzinnych i 22 lekarzy specjalistów. Po przeszkoleniu dokonywali oni oceny ryzyka za pomocą podprogramu komputerowego u co najmniej 10 kolejnych pacjentów w trybie bieżących konsultacji lekarskich. Opinie lekarzy o zastosowaniu programu w praktyce lekarskiej zebrano przy użyciu kwestionariusza zawierającego 16 pytań z odpowiedziami wielokrotnego wyboru.
Wyniki. Średni wiek lekarzy uczestniczących w ankiecie wynosił 41 ± 9 lat; 35% stanowili mężczyźni. Przed rozpoczęciem konsultacji z użyciem programu PRECARD 96% lekarzy uznawało konieczność wieloczynnikowej oceny ryzyka sercowo-naczyniowego przy podejmowaniu decyzji terapeutycznych. Po zakończeniu pracy z programem 92% lekarzy stwierdziło, że był on pomocny w ocenie ryzyka, zaś 86%, że ułatwił podejmowanie decyzji terapeutycznych. Sposób funkcjonowania programu spełnił większość lub wszystkie oczekiwania (96%) lekarzy. Według 92% uczestników badania graficzne sposoby prezentacji wielkości ryzyka (wykresy słupkowe i wykres kołowy struktury ryzyka) mogły istotnie wzmocnić motywację pacjentów i poprawić przestrzeganie zaleceń lekarskich. Sześćdziesiąt dwa procent lekarzy stwierdziło, że stosowanie programu może wydłużyć czas wizyty.
Wnioski. W badaniu wykazano, że wspomaganie podejmowania decyzji w praktyce lekarskiej poprzez komputerowo opracowane algorytmy oceny ryzyka może poprawić trafność wyborów strategii leczenia i profilaktyki u pacjentów obciążonych podwyższonym ryzykiem sercowo-naczyniowym.