Gospodarka potasowa — podstawy teoretyczne i codzienna praktyka lekarska

Streszczenie

Zaburzenia gospodarki potasowej występują w wielu sytuacjach klinicznych. Od dawna wiadomo, że zmiany stężenia jonu potasowego są szczególnie istotne u pacjentów z zaburzeniami pracy serca, przede wszystkim w przypadku choroby niedokrwiennej serca, jego przewlekłej niewydolności oraz zawału. Najgroźniejsza dla tych chorych jest hipokaliemia, która może sprzyjać pojawieniu się groźnych dla życia zaburzeń rytmu serca. W ostatnich latach zwrócono uwagę na związek między wielkością spożycia potasu w diecie a występowaniem schorzeń układu sercowo-naczyniowego, takich jak nadciśnienie tętnicze i incydenty mózgowe. Stężenia jonu potasowego są regulowane przez wiele mechanizmów, zarówno w nerce, jak i w pozostałych tkankach. W niniejszym artykule omówiono główne mechanizmy regulacyjne, a także najczęstsze z praktycznego punktu widzenia zaburzenia gospodarki potasowej. Właściwe rozpoznanie i leczenie tych zaburzeń zależy przede wszystkim od uświadomienia sobie ich częstości oraz licznych możliwych przyczyn, wynikających zarówno ze schorzeń stwierdzanych u pacjentów, jak również z efektów przyjmowanych przez nich leków. Dodatkowym czynnikiem jest coraz częściej podeszły wiek chorych. Zwrócono uwagę na konieczność kontrolowania stężeń potasu u wielu osób leczonych ambulatoryjnie — w szczególności podkreślono ryzyko występowania hipo- i hiperkaliemii pod wpływem stosowanych leków. Podano także sposoby postępowania w najczęściej spotykanych zaburzeniach gospodarki potasowej.