Wpływ leków przeciwnadciśnieniowych na obwodowe i centralne ciśnienie tętnicze - co lekarz praktyk wiedzieć powinien?

Streszczenie

Podwyższone ciśnienie tętnicze stanowi jeden z najważniejszych czynników ryzyka chorób układu sercowonaczyniowego. Już od kilkudziesięciu lat wiadomo, że ciśnienie tętnicze i kształt fali tętna różnią się w poszczególnych odcinkach drzewa tętniczego. Ciśnienie skurczowe i ciśnienie tętna w aorcie wstępującej u osób młodych z elastycznymi ścianami aorty może nawet o kilkanaście do dwudziestu kilku milimetrów słupa rtęci przewyższać ciśnienie mierzone na kończynie górnej. Obecnie nie ma wątpliwości, że wartość centralnego ciśnienia tętniczego pozwala lepiej niż wartość ciśnienia obwodowego przewidzieć ryzyko wystąpienia udaru mózgu, zawału serca czy zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych. Wykazano również, że niektóre klasy leków odmiennie wpływają na ciśnienie obwodowe i centralne. Najwięcej opublikowanych wyników badań z tego zakresu dotyczy inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACE, angiotensin-converting enzyme) oraz leków β-adrenolitycznych. Uważa się również, że tak zwane plejotropowe właściwości niektórych klas leków przeciwnadciśnieniowych (np. inhibitorów ACE), przynajmniej częściowo, mogą wynikać z nie w pełni wykrywalnego przy pomiarze ciśnienia na kończynie górnej wpływu na ciśnienie centralne. Chociaż obecnie istnieje kilka metod nieinwazyjnego pomiaru centralnego ciśnienia tętniczego, dotąd nie zrealizowano badań oceniających korzyści z leczenia nadciśnienia tętniczego według pomiarów ciśnienia centralnego. Wykazanie takiej korzyści stanowiłoby prawdziwą rewolucję we współczesnej medycynie. Już obecnie, lecząc chorych z nadciśnieniem tętniczym, można i należy pamiętać o najnowszych doniesieniach naukowych dotyczących centralnego ciśnienia tętniczego.