Wstrząs kardiogenny - czy potrafimy skutecznie leczyć?

Streszczenie

Wstrząs kardiogenny (CS, cardiogenic shock) to stan niedostatecznej perfuzji tkankowej spowodowany dysfunkcją mięśnia sercowego. Cechuje się wystąpieniem klinicznych objawów hipoperfuzji narządowej (oliguria, oziębienie kończyn, pogorszenie kontaktu logicznego) oraz hipotonii (systemowe ciśnienie skurczowe < 90 mm Hg lub konieczność stosowania leków inotropowych albo kontrapulsacji wewnątrzaortalnej w celu utrzymania systemowego ciśnienia skurczowego > 90 mm Hg), po wykluczeniu lub skorygowaniu innych przyczyn niskiego ciśnienia tętniczego, takich jak hipowolemia i zaburzenia rytmu. Najczęstszą przyczyną CS jest niewydolność skurczowa lewej komory; do rzadszych przyczyn należą między innymi: ostra niedomykalność mitralna, pęknięcie przegrody międzykomorowej, izolowana niewydolność prawokomorowa oraz tamponada serca.
Wstrząs kardiogenny wciąż pozostaje najważniejszym czynnikiem wpływającym na rokowanie chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi. Występuje u około 9% pacjentów z zawałem serca z uniesieniem odcinka ST oraz u około 2,5% chorych z zawałem serca bez uniesienia odcinka ST. W okresie poprzedzającym upowszechnienie reperfuzyjnych metod leczenia CS wiązał się ze śmiertelnością rzędu 70-80%. Rozpowszechnienie w ostatnich latach nowych metod terapii, a zwłaszcza leczenia rewaskularyzacyjnego, spowodowało zdecydowaną poprawę rokowania w tej grupie chorych i zmniejszenie śmiertelności do około 40%. Zastosowanie nowoczesnych metod leczenia w codziennej praktyce klinicznej jest jednak nadal niewystarczające. Dotyczy to szczególnie osób starszych - w wieku 75 lat i więcej. Można stwierdzić, że choć w dużej mierze potrafimy skutecznie leczyć chorych we wstrząsie kardiogennym, to niestety ta umiejętność często nie jest w pełni wykorzystywana.