Jak oceniać otyłość brzuszną u pacjentów z pierwotnym nadciśnieniem tętniczym?

Abstract

Wstęp Otyłość uważana jest za czynnik ryzyka nadciśnienia tętniczego. Szczególnie istotna u chorych z nadciśnieniem tętniczym jest identyfikacja otyłości brzusznej, która wiąże się z ryzykiem zaburzeń metabolicznych i chorób sercowo-naczyniowych. Celem pracy była ocena częstości występowania otyłości brzusznej rozpoznawanej za pomocą pomiaru obwodu talii i wskaźnika talia–biodra (WHR) w grupie młodych osób z niepowikłanym nadciśnieniem pierwotnym w odniesieniu do stężenia lipidów krwi, wskaźników gospodarki węglowodanowej i tłuszczu całkowitego.
Materiał i metody Badanie przeprowadzono w grupie 38 chorych na pierwotne nadciśnienie tętnicze oraz 38 osób zdrowych w wieku 18–40 lat. Grupy dobrano pod względem porównywalnego wieku i BMI. Otyłość brzuszną zdefiniowano na podstawie obwodu talii (≥ 80 cm u kobiet,≥ 94 cm u mężczyzn) lub WHR (> 0,8 u kobiet, > 1,0 u mężczyzn). Masę tłuszczu całkowitego mierzono metodą densytometryczną. Oznaczono stężenia glukozy, insuliny, cholesterolu całkowitego, frakcji LDL, HDL i triglicerydów. Insulinooporność obliczono za pomocą współczynnika HOMA.
Wyniki W grupie chorych z nadciśnieniem tętniczym istotnie wyższe było stężenie triglicerydów (p < 0,001) i wielkość WHR (p < 0,001). Masa tłuszczu całkowitego była podobna w obu grupach. Nie stwierdzono znamiennej różnicy w częstości występowania otyłości brzusznej mierzonej obwodem talii między grupami, natomiast otyłość brzuszna rozpoznana na podstawie WHR występowała istotnie częściej u chorych z nadciśnieniem niż u zdrowych (p < 0,001), podobnie jak insulinooporność (p = 0,04). W grupie chorych na nadciśnienie tętnicze stwierdzono liniowe zależności między masą tłuszczu całkowitego a stężeniem cholesterolu frakcji LDL (R = 0,434; p = 0,007), triglicerydów (R = 0,577; p < 0,001) i insuliny (R = 0,512; p < 0,001) oraz wskaźnikiem HOMA (R = 0,486; p = 0,005). Takich zależności nie stwierdzono w grupie osób zdrowych. Nie obwód talii, ale WHR korelował z wartościami ciśnienia skurczowego (R = 0,428; p < 0,001) i rozkurczowego (R = 0,323; p = 0,004).
Wnioski Wskaźnik WHR wydaje się bardziej przydatną metodą od pomiaru obwodu talii do rozpoznania otyłości brzusznej u młodych chorych z nadciśnieniem tętniczym.